Xơ gan là tổn thương gan có tính chất lan tỏa kéo dài trong nhiều năm, người bệnh xơ gan sẽ xuất hiện các dấu hiệu xơ hóa, viêm và thậm chí là hoại tử tế bào nhu mô gan, các tế bào gan lành sẽ được thay thế bằng các tế bào gan bị xơ hóa, tổ chức xơ trong gan nhiều lên lâu dần hình thành sẹo làm đảo lộn cấu trúc cũng như chức năng của gan.
Xơ gan là một bệnh nguy hiểm, mức độ nguy hiểm của bệnh xơ gan được thể hiện qua ba lý do sau đây:
- Bệnh xơ gan diễn biến rất âm thầm: Bệnh xơ gan diễn biến âm thầm ở giai đoạn đầu của bệnh, người bệnh hầu như không có bất cứ dấu hiệu gì bất thường hoặc chỉ có một số dấu hiệu không điển hình như mệt mỏi, chán ăn hay buồn nôn. Người bệnh chỉ được phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn nặng.
- Nguyên nhân gây xơ gan rất phổ biến: Có nhiều nguyên nhân gây xơ gan điển hình là xơ gan do rượu và xơ gan do viêm gan virus B, C… Do nguyên nhân rộng nên quá trình phòng tránh xơ gan khó khăn.
- Biến chứng xơ gan rất nghiêm trọng.
Mức độ nguy hiểm của bệnh xơ gan sẽ phụ thuộc rất lớn vào từng giai đoạn xơ gan mà bệnh nhân mắc phải, cụ thể như sau:
Giai đoạn đầu (xơ gan còn bù):
- Các triệu chứng lâm sàng thường không rõ hoặc rất nhẹ với các biểu hiện điển hình như: mệt mỏi, ăn không ngon miệng, chán ăn, đầy bụng, buồn nôn, ngứa da do chức năng thải độc của gan bị ảnh hưởng,...
- Giai đoạn đầu mức độ nguy hiểm của bệnh gan thể hiện ở việc chuyển từ giai đoạn còn bù sang giai đoạn mất bù.
Giai đoạn nặng (xơ gan mất bù):
Mất bù là mức độ nguy hiểm của bệnh xơ gan nghiêm trọng. Lúc này, chức năng gan kém đi nhanh chóng, người bệnh thấy các dấu hiệu của bệnh xơ gan rõ rệt hơn, một số dấu hiệu điển hình người bệnh có thể thấy như:
- Đau hạ sườn phải: Đau hạ sườn phải có thể xuất hiện nhiều lần trong ngày và thường không kéo dài.
- Vàng da: Người bệnh bị vàng da vàng mắt.
- Sưng chân (phù) và bụng (cổ trướng): Dấu hiệu cho thấy mức độ nguy hiểm của bệnh xơ gan đã nghiêm trọng, cơ thể bắt đầu giữ muối và nước đồng thời áp lực keo trong máu giảm khiến cho cơ thể người bệnh giữ nước và có hiện tượng báng bụng hay còn gọi là cổ trướng.
- Người bệnh còn xuất hiện một số dấu hiệu khác như chán ăn, mệt mỏi,....
Mức độ nguy hiểm của bệnh xơ gan càng trở nên nghiêm trọng nếu chứng bệnh này không được điều trị kịp thời. Ở giai đoạn xơ gan còn bù việc điều trị còn mang lại hiệu quả cao, khả năng phục hồi của gan còn lớn nhưng ở giai đoạn xơ gan mất bù chức năng gan gần như không thể hồi phục, việc điều trị trở nên khó khăn hơn rất nhiều, nguy cơ tử vong và xuất hiện các biến chứng là rất cao.
Mức độ nguy hiểm của bệnh xơ gan thể hiện qua các biến chứng, một số biến chứng thường gặp của bệnh xơ gan cụ thể như sau:
Mức độ nguy hiểm của bệnh xơ gan thể hiện qua việc bệnh nhân xơ gan có nguy cơ xuất huyết tiêu hóa rất cao. Xuất huyết tiêu hóa ở bệnh nhân xơ gan xảy ra do tổ chức xơ trong gan lớn làm cản trở dòng máu lưu thông tới gan, dòng máu này phải đi qua các vòng nối khác, làm giãn tĩnh mạch thực quản và tĩnh mạch phình dạ dày.
Tĩnh mạch thực quản và tĩnh mạch phình dạ dày giãn quá mức có thể gây hiện tượng vỡ gây xuất huyết tiêu hóa. Trong một số trường hợp, bệnh nhân vỡ tĩnh mạch thực quản lượng máu nôn ra nhiều, người bệnh có thể tử vong do mất máu quá nhiều.
Gan ngoài chức năng miễn dịch cũng như tiết các chất hóa học vào cơ thể chúng còn có chức năng thải độc. Những người mắc xơ gan, chức năng này dần mất đi người bệnh bị tích tụ độc tố nhiều làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đặc biệt là nhiễm trùng huyết.
Biến chứng nhiễm trùng không chỉ thể hiện mức độ nguy hiểm của bệnh xơ gan mà còn là một trong những biến chứng khiến người bệnh xơ gan tử vong nhanh chóng. Nguy cơ nhiễm trùng càng cao khi lượng dịch cổ trướng của người bệnh càng nhiều, do dịch cổ trướng là dịch chứa nhiều protein là môi trường thuận lợi để vi khuẩn phát triển và gây bệnh.
Bệnh não gan hay còn gọi là hôn mê gan là một biến chứng nguy hiểm của xơ gan cũng thể hiện mức độ nguy hiểm của bệnh xơ gan đối với sức khỏe của người bệnh. Biến chứng não gan thường xuất hiện vào giai đoạn cuối của bệnh xơ gan, lúc này người bệnh rối loạn tri thức với các biểu hiện như: không tỉnh táo, ngủ gà ngủ gật, lơ mơ mất ý thức, tay chân run rẩy,...
Biến chứng não gan nếu không được điều trị tích cực và được phát hiện sớm thì nguy cơ tử vong ở bệnh nhân là rất lớn.
Hội chứng gan thận là một bệnh lý được hiểu nôm na là tình trạng suy thận trước gan, do giãn mạch thận làm giảm đi thể tích máu động mạch để nuôi dưỡng thận. Thể tích máu nuôi dưỡng thận giảm đi khiến cho chức năng lọc của thận cũng giảm, điều này gây nên tình trạng suy thận. Người bệnh xơ gan có thể xuất hiện hội chứng gan thận một cách mãn tính hoặc cấp tính.
Mức độ nguy hiểm của bệnh xơ gan còn nằm ở việc căn bệnh này rất dễ chuyển thành ung thư gan. Theo ước tính có tới 80% những người mắc ung thư gan có tiền căn là xơ gan nguyên phát.