Mối liên hệ giữa thiếu máu và ung thư máu

Tham vấn chuyên môn: - Khoa Nội Tổng hợp
Mối liên hệ giữa thiếu máu và ung thư máu
Nếu bạn bị ung thư máu và gặp các triệu chứng như mệt mỏi cực độ, chóng mặt hoặc da dẻ xanh xao, bạn cũng có thể bị thiếu máu. Thiếu máu và ung thư máu có mối liên hệ qua lại lẫn nhau. Trong khi điều trị ung thư máu, bác sĩ cần lưu tâm đến tình trạng thiếu máu của bệnh nhân.

1. Thiếu máu và ung thư máu có mối liên hệ như thế nào?

1.1. Ung thư máu gây ra tình trạng thiếu máu

Tủy xương là phần mô xốp ở trong xương, nó chứa tế bào gốc và phát triển thành các tế bào máu. Nói cách khác, tủy xương chính là nơi sản xuất ra các tế bào máu, sản xuất ra các tế bào bạch cầu, hồng cầu và tiểu cầu.

Bệnh ung thư máu xảy ra khi các tế bào bạch cầu tăng sinh bất thường, lấn át và ức chế các tế bào hồng cầu. Điều này làm cho số lượng hồng cầu và tiểu cầu bị sụt giảm trầm trọng, gây ra tình trạng thiếu máu.

1.2. Phương pháp điều trị ung thư máu gây ra tình trạng thiếu máu

Các phương pháp điều trị ung thư máu như hóa trị, xạ trị và một số loại thuốc bác sĩ sử dụng cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu máu. Điều này là do một số phương pháp điều trị ung thư ngăn ngừa tủy xương tạo ra các tế bào máu mới, khỏe mạnh. Số lượng bạch cầu giảm đầu tiên, sau đó là số lượng tiểu cầu, và cuối cùng là giảm số lượng tế bào hồng cầu. Thiếu máu do điều trị ung thư máu có thể hồi phục sau khi kết thúc điều trị hoặc có thể kéo dài sau điều trị vài tuần.

Phương pháp điều trị ung thư máu có thể có tác dụng phụ là giảm sự thèm ăn, buồn nôn và nôn. Điều này khiến cho bệnh nhân ăn uống thiếu chất, hoặc không dung nạp đủ lượng chất cần thiết, đặc biệt là thiếu sắt, đây chính là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến tình trạng thiếu máu.

2. Khi nào thì thiếu máu là dấu hiệu của bệnh ung thư máu?

Vì ung thư máu gây ra thiếu máu nên thiếu máu và ung thư máu có quan hệ qua lại với nhau. Ung thư máu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu máu. Thiếu máu có thể là dấu hiệu giúp bệnh nhân và bác sĩ sớm phát hiện ra bệnh ung thư máu. 

Dưới đây là một số dấu hiệu thiếu máu có nguy cơ là ung thư máu:

- Mệt mỏi.

-  Khó thở.

- Chóng mặt, đau đầu, hay bị choáng.

- Nhịp tim nhanh hoặc không đều

- Da dẻ nhợt nhạt, xanh xao.

- Thiếu máu do ung thư máu thường kèm theo thiếu tế bào bạch cầu khỏe mạnh và hoạt động đúng cách. Bạch cầu lại cho chức năng ngăn chặn virus, vi khuẩn và các tác nhân gây bệnh. Do đó thiếu máu và ung thư máu thường có biểu hiện là bệnh nhân bị nhiễm trùng thường xuyên.

- Thiếu máu do ung thư máu thường kèm theo thiếu tế bào tiểu cầu, là tế bào có chức năng tạo cục máu đông, ngăn chặn chảy máu. Nên thiếu máu và ung thư máu rất dễ nhận biết qua các triệu chứng như chảy máu cam, chảy máu chân răng, da dễ bị bầm tím, vết thương nhỏ bị chảy máu quá mức.

Khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường như trên, bệnh nhân cần đến bệnh viện để được bác sĩ xét nghiệm máu, chẩn đoán chính xác và đưa ra phương pháp điều trị thiếu máu và ung thư máu kịp thời.

3. Đối phó với tình trạng thiếu máu do ung thư máu

- Bạn cần nói chuyện với bác sĩ để cùng lựa chọn phương pháp điều trị thiếu máu và ung thư máu phù hợp với tình trạng bản thân. Bác sĩ cũng có thể đưa ra các khuyến nghị để làm giảm tác dụng phụ thiếu máu trong điều trị ung thư. 

- Trong những trường hợp thiếu máu cấp tính, bác sĩ có thể truyền máu cho bệnh nhân. Nhưng đây không phải là phương pháp điều trị thiếu máu và ung thư máu tối ưu lâu dài.

- Bệnh nhân ung thư máu rất dễ chảy máu và thiếu máu, nên cần biết cách tự chăm sóc bản thân để giảm thiểu rủi ro. Tránh các hoạt động có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.

- Thiếu máu và ung thư máu khiến bệnh nhân mệt mỏi, kiệt quệ. Bệnh nhân cần được nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc, ăn một chế độ giàu dinh dưỡng bao gồm trứng, thịt đỏ và gan giàu sắt.

Thiếu máu và ung thư máu ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tinh thần của bệnh nhân. Nếu tình trạng thiếu máu không được cải thiện thì bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong quá trình điều trị bệnh, khó chống chọi lại được với bệnh tật. Bạn càng sớm tìm cách khắc phục thì bạn càng có ít nguy cơ bị biến chứng nghiêm trọng hơn.

Nguồn dịch: https://www.healthline.com/health/leukemia-and-anemia#types


Tác giả: Mai Nhung