Lưu ý về chế độ ăn uống cho bệnh nhân sau xạ trị ung thư amidan

Tham vấn chuyên môn: - Khoa Nội Tổng hợp
Lưu ý về chế độ ăn uống cho bệnh nhân sau xạ trị ung thư amidan
Xạ trị ung thư amidan tác động đến hầu hết vùng miệng, làm cho việc ăn uống của bệnh nhân bị ảnh hưởng rất nhiều. Chế độ ăn uống tốt có thể quản lý các tác dụng phụ của xạ trị và giúp bệnh nhân phục hồi nhanh hơn.

Các tác dụng phụ thường gặp nhất của xạ trị ung thư amidan là đau miệng , khó nuốt hoặc đau khi nuốt , thay đổi vị giác hoặc mất vị giác , đau họng , khô miệng, ít nước bọt. Những triệu chứng này khiến cho bệnh nhận giảm hứng thú với ăn uống. Thông thường những tác dụng phụ này là tạm thời và sẽ cải thiện theo thời gian. Trong khi đó, hãy cố gắng duy trì lượng calo và đáp ứng nhu cầu protein, vitamin và khoáng chất của cơ thể bằng chế độ ăn uống khoa học.

1. Lưu ý khi chọn thực phẩm cho bệnh nhân sau xạ trị ung thư amidan

- Chọn thực phẩm có nhiều màu sắc, sẽ đẹp mắt và kích thích vị giác hơn. Ưu tiên các thực phẩm tươi sống để kích thích sự thèm ăn và thúc đẩy nhu động ruột.

- Các tác dụng phụ của xạ trị ung thư amidan làm cho bệnh nhân mất cảm giác thèm ăn, ăn ít đi. Do vậy cần chọn các thực phẩm giàu dinh dưỡng, nhiều calo để bù lại, giúp bệnh nhân nhận đủ lượng dinh dưỡng cần thiết, không bị sụt cân. Tránh những thực phẩm gây đầy bụng, nhanh no mà ít dinh dưỡng và calo.

- Khô miệng, tiết ít nước bọt là triệu chứng thường gặp nhất của xạ trị ung thư amidan. Các thực phẩm như rau bina, bắp cải, cần tây, rau dền ba màu, laver, nấm, súp lơ, khoai tây, giá đỗ, mướp đắng, cà tím, dưa chuột, dưa hấu, dưa hấu, dưa hấu lê, quýt, cam, hồng, nho, đào, chuối, vả, mật ong, mía, hàu, đậu xanh, đậu gạo, nấm đen, củ huệ, hạt sen, chà là, củ sen,... có thể thúc đẩy sản xuất chất lỏng ở cơ thể, giảm các triệu chứng khát và nhiệt do thiếu nước.

- Xạ trị ung thư amidan làm giảm tế bào hồng cầu và bạch cầu, kéo theo sự suy giảm miễn dịch. Một số loại thảo mộc có thể giúp tăng hương vị cho bữa ăn hàng ngày, lại giúp thúc đẩy sự phát triển của tế bào máu như nhân sâm, các loại nấm, hạt sen, ngân nhĩ,...

- Tránh các loại gia vị, thực phẩm có tính axit và thực phẩm hoặc đồ uống nóng, đồ uống có chứa acid có thể gây kích ứng, làm gia tăng các cơn đau ở miệng và họng.

- Tránh các loại thực phẩm chế biến sẵn. Loại bỏ hoàn toàn rượu bia, nước ngọt có ga ra khỏi thực đơn, bởi chúng có thể khiến cho các vết thương ở miệng khó lành, tăng nguy cơ tái phát bệnh ung thư amidan.

2. Lưu ý khi chế biến thức ăn cho bệnh nhân sau xạ trị ung thư amidan

- Người chăm sóc luôn muốn bệnh nhân ăn thật nhiều để nhanh hồi phục. Bệnh nhân thì lại mất cảm giác thèm ăn. Việc này có thể gây thêm căng thẳng cho cả 2. Lời khuyên là chế biến thức ăn vừa đủ, không quá nhiều, có thể gây ngán ngay từ bước nhìn. Thay vào đó thì hãy ăn nhiều bữa sẽ giúp bệnh nhân ngon miệng ăn, và dung nạp đủ lượng dinh dưỡng cần thiết.

- Sau khi xạ trị ung thư amidan, cơ thể thường mất nhiều nước, tạo ra cảm giác khát và khô miệng. Vì vậy, ưu tiên chế biến thức ăn lỏng, vừa giúp bệnh nhân dễ nuốt, lại có thể phần nào bù lại lượng nước đã mất. Các loại hoa quả mọng nước cũng là đồ ăn vặt được khuyến khích

- Giữ ẩm miệng sẽ giúp ích cho quá trình tiêu hóa và kích thích sự thèm ăn, vì vậy uống thường xuyên trong khi ăn có thể làm tăng cảm giác vị giác. Đừng quên làm các món canh cho các bữa ăn.

- Trong khi chế biến thức ăn cho bệnh nhân xạ trị ung thư amidan, có những phương pháp có thể giúp tăng hương vị trong một số thực phẩm. Ví dụ, ướp thịt gia cầm, cá và thịt trong gia vị hoặc nước sốt để tăng thêm hương. Thêm các loại thảo mộc cũng là cách hay để tăng hương vị cho thức ăn, nhưng không phải là loại cay, nóng có thể gây khó chịu cho khoang miệng.

- Các món ăn có thể thêm bơ, phô mai, trứng, khoai tây nghiền,... để tăng calo và dinh dưỡng.


Tác giả: Minh Vy