Sâm tố nữ còn được gọi là sắn dây củ tròn, tên khoa học là Pueraria mirifica. Sâm tố nữ là một loại cây thân dây leo giống như cây sắn dây. Lá cây dạng hình chân vịt. Hoa có màu tím, 5 cánh, cả cụm hoa dài khoảng 30cm, mọc ở đầu cành. Quả có vỏ màu nâu, có từ 3 – 5 hạt.
Một số hợp chất thực vật được gọi là phytoestrogen tạo nên các thành phần hoạt tính chính của sâm tố nữ. Chất này bắt chước hormone estrogen trong cơ thể nên rất có lợi cho phụ nữ. Vậy tác dụng của sâm tố nữ là gì? Dùng sâm tố nữ có tốt không?
Dưới đây là những công dụng của sâm tố nữ đã được các nghiên cứu chứng minh theo Healthline:
Estrogen là một loại hormone steroid tham gia vào nhiều chức năng của cơ thể. Ở phụ nữ, một trong những vai trò chính của estrogen là phát triển các đặc điểm tình dục và điều hòa tâm trạng cũng như chu kỳ kinh nguyệt.
Khi phụ nữ già đi, lượng estrogen sản xuất ra giảm đi, có thể dẫn đến các triệu chứng khó chịu về thể chất như cáu kỉnh, bốc hoả, khô âm đạo,...
Mà trong sâm tố nữ có chứa phytoestrogen - chất này có thể bắt chước estrogen. Do đó, phụ nữ sau mãn kinh bổ sung loại "xuân dược" này sẽ giúp giảm các triệu chứng mãn kinh.
Đọc thêm:
+ Tác dụng của đảng sâm, loại thảo dược được ví như "nhân sâm của người nghèo"
+ Tại sao đương quy được gọi là "nhân sâm nữ"? 8 lợi ích bất ngờ từ loại thảo dược này
Nhờ có hợp chất bắt chước estrogen nên sâm tố nữ có thể hỗ trợ cải thiện đáng kể các triệu chứng kích ứng và khô âm đạo.
Một nghiên cứu kéo dài 12 tuần trên 71 phụ nữ sau mãn kinh có nhiều triệu chứng khó chịu ở âm đạo đã đánh giá hiệu quả của kem sâm tố nữ so với kem estrogen thông thường. (1)
Estrogen suy giảm cũng có thể dẫn đến mất xương - đây là mối quan tâm lớn về sức khỏe đối với phụ nữ mãn kinh và sau mãn kinh.
Nghiên cứu trên động vật giai đoạn đầu cho thấy việc bổ sung sâm tố nữ có thể cải thiện sức khỏe xương do các hợp chất giống estrogen có trong loại thảo dược này.
Qua một số nghiên cứu đã cho thấy việc bổ sung sâm tố nữ có thể duy trì mật độ và chất lượng xương hiệu quả hơn. (2)
Chất chống oxy hóa là hợp chất hóa học làm giảm mức độ căng thẳng và tổn thương oxy hóa trong cơ thể bạn - yếu tố có thể gây ra bệnh tật.
Một số nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy sấm tố nữ có thể có đặc tính chống oxy hóa. Các hợp chất phytoestrogen có trong loại cây này có thể đóng vai trò làm tăng và cải thiện chức năng của một số chất chống oxy hóa có trong cơ thể bạn. (3)
Một công dụng của sâm tố nữ khác là khả năng làm chậm sự phát triển của các tế bào ung thư và khối u.
Một số nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy loại thảo dược này và các hợp chất phytoestrogen của nó có thể ức chế sự phát triển của một số dòng tế bào ung thư vú. (4,5)
Hơn nữa, một nghiên cứu đã phát hiện ra tác dụng bảo vệ ung thư ở chuột sau khi bổ sung một hợp chất cụ thể có nguồn gốc từ sâm tố nữ được gọi là miroestrol.
Estrogen tham gia vào quá trình chuyển hóa chất béo và đường trong cơ thể. Mức estrogen giảm có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch, chẳng hạn như cholesterol cao hơn, tăng viêm và tăng cân.
Mà hợp chất trong sâm tố nữ có thể hoạt động giống như estrogen nên có thể cải thiện các vấn đề do sự suy giảm estrogen. Hơn nữa, một nghiên cứu kéo dài 2 tháng ở 19 phụ nữ sau mãn kinh đã kết luận rằng việc sử dụng thực phẩm bổ sung sâm tố nữ làm tăng cholesterol HDL lên 34% và giảm cholesterol LDL xuống 17%. Điều này ảnh hưởng tích cực tới sức khoẻ tim mạch. (6)
Tác dụng của sâm tố nữ trong việc cải thiện sức khoẻ não bộ là nhờ hợp chất estrogen và miroestrol.
Estrogen đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì não bộ và hệ thần kinh khỏe mạnh. Một số nghiên cứu cho thấy các hợp chất giống estrogen có trong sâm tố nữ có thể bảo vệ não bộ và hệ thần kinh của bạn khỏi tổn thương có thể xảy ra do nồng độ estrogen giảm.
Hơn nữa, hợp chất miroestrol trong loại thảo dược này cũng có thể giúp giảm đáng kể tình trạng suy giảm tinh thần và căng thẳng oxy hóa trong mô não.
Bên cạnh những tác dụng của sâm tố nữ, loại thảo dược này cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ từ nhẹ tới nghiêm trọng.
Tác dụng phụ thường nhẹ và có thể bao gồm:
+ Đầy hơi
+ Chóng mặt
+ Ngứa tay
+ Đau nhức cơ bắp
+ Buồn nôn hoặc nôn
+ Vấn đề về giấc ngủ
+ Đau bụng quặn thắt
+ Mệt mỏi
+ Chảy máu âm đạo hoặc ra máu
Dù hiếm gặp nhưng mọi người vẫn nên cẩn trọng với một số tác dụng phụ nghiêm trong do sâm tố nữ có thể xảy ra. Theo một nghiên cứu lâm sàng nhỏ ở 30 người, một số người tham gia cho thấy họ cảm thấy đau ngực, khó chịu ở ngực, đánh trống ngực, có triệu chứng của thiếu máu. Nhưng vẫn chưa đủ bằng chứng cho thấy rằng đây là các dấu hiệu do sử dụng sâm tố nữ, có thể do bệnh lý tiềm ẩn của họ.
Ngoài ra, bất kỳ loại thảo dược nào cũng có thể gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng như khó thở, ngứa và phát ban.
Cần thận trọng khi dùng sâm tố nữ với các loại thuốc sau và cần tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ:
- Thuốc làm loãng máu: Sâm tố nữ có thể gây chảy máu âm đạo hoặc ra máu. Vì lý do này, dùng loại thảo dược này với thuốc làm loãng máu có thể làm trầm trọng thêm các tác dụng phụ chảy máu nghiêm trọng và bầm tím.
- Thuốc điều trị cholesterol: Sâm tố nữ có thể làm giảm cholesterol. Điều này có thể có tác dụng cộng hợp hoặc làm tăng tác dụng phụ của thuốc hạ cholesterol.
- Liệu pháp hormone: Sâm tố nữ chứa isoflavone có thể có một số hoạt động giống estrogen. Vì vậy, loại cây này có thể tương tác với liệu pháp nội tiết (hormone) cho một số loại ung thư vú, liệu pháp hormone mãn kinh và biện pháp tránh thai bằng hormone.
Nhóm dữ liệu về sâm tố nữ tương đối nhỏ nên rất khó để xác định liều lượng lý tưởng hoặc đánh giá đầy đủ về các rủi ro tiềm ẩn của chất bổ sung.
Hầu hết các nghiên cứu đã chỉ ra rằng liều lượng 25–100 mg có vẻ an toàn và không có phản ứng phụ rõ ràng nào được báo cáo.
Trên đây là những tác dụng của sâm tố nữ. Mặc dù được coi là thảo dược tốt cho sức khoẻ nhưng bạn nên tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng, đặc biệt nếu bạn đang có các tình trạng sức khoẻ tiềm ẩn.
Nguồn tham khảo:
1. 7 Emerging Benefits of Pueraria mirifica
2. Pueraria mirifica: An Herb for Menopause Support?