Làm thế nào để phòng ngừa biến chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp?

Tham vấn chuyên môn: - Khoa Nội Tổng hợp
Làm thế nào để phòng ngừa biến chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp?
Là một bệnh tự miễn điển hình, không chỉ gây biến chứng biến dạng khớp mà còn gây ra nhiều biến chứng ở các cơ quan, tổ chức khác trong cơ thể. Vì vậy, việc điều trị và phòng ngừa biến chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp là rất cần thiết.

Bệnh viêm khớp dạng thấp là một dạng viêm đặc hiệu xảy ra ở các khớp gây tổn thương màng hoạt dịch, sụn khớp và đầu xương dưới sụn, diễn biến mạn tính dẫn đến tình trạng dính và biến dạng khớp gây nên các cơn đau nhức cũng như tình trạng xơ cứng các khớp. 

Vì vậy, việc điều trị sớm và phòng ngừa biến chứng của viêm khớp dạng thấp là rất cần thiết.

1. Chế độ ăn uống để phòng ngừa biến chứng bệnh viêm khớp dạng thấp 

Tuân thủ chế độ ăn uống sau đây để phòng ngừa biến chứng có thể xảy ra khi mắc bệnh viêm khớp dạng thấp:

Giảm cân

Việc giảm cân sẽ giúp giảm áp lực cơ thể lên các khớp ở chân, giảm sự phá hủy khớp, giúp giảm đau và giảm cứng khớp. 

Glucose 

Nếu bệnh nhân mắc bệnh viêm khớp dạng thấp đang được dùng các loại thuốc có corticoid (cortison, prednisolon, medexa…), cần tránh các thức ăn có nhiều đường như bánh ngọt, chè…

Protein

- Dùng 50g thịt, 100g đậu đỗ mỗi ngày. Có thể ăn 3-4 quả trứng/tuần (người có cholesterol máu cao cần giảm xuống 1-2 quả /tuần). Các loại thực phẩm giàu chất đạm như thịt cá, trứng, sữa, nghêu sò, tào phớ và đậu các loại… đều có lợi cho sức khỏe. 

- Chú ý, người bệnh viêm khớp chỉ ăn thịt nạc bỏ da, không ăn phủ tạng và nên thay bớt đạm động vật bằng đạm thực vật. Cần tăng cường uống sữa vì đây là nguồn cung cấp canxi quan trọng, rất tốt cho người bệnh khớp. 

Lipid

- Một số nghiên cứu cho thấy chất béo bão hòa có thể làm tăng phản ứng viêm trong cơ thể. Những thức ăn chứa lượng cao chất béo bão hòa là các sản phẩm động vật: thịt lợn hun khói, thịt bò, bơ… có thể làm tăng prostaglandin. Prostaglandin là chất gây ra viêm, đau, sưng và phá hủy khớp ở những người bệnh viêm khớp dạng thấp. 

- Một số người bệnh viêm khớp dạng thấp khi dùng chế độ ăn chay sẽ giảm được triệu chứng đau và cứng khớp. Bệnh  nhân cũng không nên dùng quá 20 g dầu thực vật mỗi ngày và nên sử dụng dầu lạc, dầu vừng… 

Acid béo hệ Omega-3 

- Omega-3 có khả năng ngăn chặn phản ứng của hệ miễn dịch, giảm phản ứng trong viêm khớp, làm thuyên giảm các triệu chứng của bệnh. Omega-3 có nhiều trong các loại cá béo như: Cá hồi, cá thu, cá trích, cá mòi, cá ngừ…

- Các nghiên cứu về dinh dưỡng chỉ ra rằng một bữa ăn lý tưởng bao gồm rau (nhiều rau xanh, đậu), với các loại gia vị như nghệ và gừng, trái cây theo mùa, sữa chua probiotic. Tất cả những thực phẩm trên đều là nguồn chất chống oxy hóa tự nhiên và cung cấp các tác dụng chống viêm. 

Vitamin

– Các chuyên gia dinh dưỡng cũng đã chứng minh các thức ăn chứa vitamin E (đậu tương, giá đỗ, vừng, lạc,…) có tác dụng giảm đau chống viêm. 

– Còn beta-carotene (tiền Vitamin A) có nhiều trong cà rốt, cà chua, bí rợ, rau xanh… và các loại trái cây, rau củ có màu đỏ cũng có công dụng tương tự. 

– Vitamin C và D có khả năng cải thiện bệnh viêm xương khớp. Nếu người bệnh Viêm khớp dạng thấp có dùng corticoide thì cần thiết phải bổ sung canxi và vitamin D giúp củng cố xương. 

– Acid folic là một vitamin B trong thức ăn và cũng có thể bổ sung từ ngoài. Khi bệnh nhân mắc bệnh viêm khớp dạng thấp điều trị bằng methotrexate thì phải bổ sung acid folic để tạo tế bào hồng cầu. Bổ sung acid folic còn giúp giảm triệu chứng đau và phản ứng viêm cũng như tác dụng phụ của thuốc. 

2. Luyện tập để phòng ngừa biến chứng teo cơ, biến dạng khớp

Người bệnh viêm khớp dạng thấp cần thường xuyên đi bộ, đạp xe đạp, bơi lội theo khả năng của mình. Nếu đau xuất hiện mỗi khi vận động thì không nên nản chí, chỉ cần mang dụng cụ giúp đỡ và thay đổi một số động tác là có thể tiếp tục hoạt động được.

Các bài tập thể dục cho bàn tay giúp duy trì sự mềm dẻo khớp cổ tay và ngón tay. Các bài tập cho chân giúp cho đứng vững và đi lại tốt hơn. Bệnh nhân cần duy trì hoạt động thể lực đầy đủ và tiếp tục các sinh hoạt hàng ngày, nhưng cần tránh các hoạt động không cần thiết. 

Yoga là một phương pháp tập tuyệt vời cho những người bị viêm khớp dạng thấp.  Yoga không chỉ làm giảm trầm cảm, lo lắng, làm cho mọi người cảm thấy tốt hơn mà còn làm giảm mức độ của các dấu hiệu của viêm khớp dạng thấp.


Tác giả: Thúy Nga