Làm thế nào để phân biệt đốm đồi mồi và ung thư da?

Đốm đồi mồi là một quá trình lão hoá da, không có gì nguy hiểm. Ngược lại, ung thư da có thể gây ra nhiều vấn đề sức khoẻ. Ung thư da mặc dù không nghiêm trọng như các loại ung thư khác, nhưng ung thư da có thể gây tử vong nếu không được chữa trị kịp thời.

Một trong những dấu hiệu của ung thư da là xuất hiện các vết như nốt ruồi và dễ bị nhầm lẫn với đốm đồi mồi.

1. Đốm đồi mồi và ung thư da là gì?

- Đốm đồi mồi

Đốm đồi mồi thường xuất hiện ở những vùng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như mặt, bàn tay, vai và cánh tay. Đốm đồi mồi phổ biến ở người lớn trên 50 tuổi, nhưng những người trẻ tuổi hơn cũng có thể mắc phải chúng nếu tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời.

Đặc điểm của đốm đồi mồi như:

+ Kích thước bằng một nốt tàn nhang

+ Màu sáng, thường là màu rám nắng hoặc màu nâu

+ Đồng nhất về màu sắc 

+ Được xác định bằng lề rõ ràng 

+ Bằng phẳng và nổi lên (bạn không thể cảm nhận được chúng nếu bạn đưa tay dọc theo da)

Đốm đồi mồi có thể không cần điều trị nhưng vì lý do thẩm mỹ, bạn có thể loại bỏ các đốm này bằng cách như sử dụng kem tẩy trắng, các thủ thuật y tế (Điều trị bằng xung ánh sáng cường độ cao, Điều trị bằng laze,...).

Đọc thêm:

+ Cẩn thận với những điểm bất thường trên gương mặt có thể là dấu hiệu ung thư da

+ Bị cháy nắng mùa hè, tuyệt đối không nên làm 9 điều này

- Ung thư da

Ung thư da là sự phát triển bất thường của tế bào da, thường phát triển trên vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, ung thư da cũng có thể xảy ra ở những vùng da bạn thường không tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. 

Có ba loại ung thư da chính đó là: ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy và khối u ác tính. Trong đó, ung thư biểu mô tế bào đáy và tế bào vảy là hai loại ung thư da phổ biến nhất cũng như có thể điều trị nhưng tốn kém. Khối u ác tính có thể gây tử vong vì nó có xu hướng lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể, bao gồm cả các cơ quan quan trọng.

2. Cách phân biệt đốm đồi mồi và ung thư da

Để phân biệt giữa các đốm đồi mồi và các đốm ung thư da, bạn có thể dựa vào các đặc điểm như:

- Sự bất đối xứng: Hình dạng của một nửa nốt ruồi không khớp với nửa kia thường là dấu hiệu cảnh báo ung thư da.

- Viền: Các cạnh của khối u ác tính thường không đều, rách rưới hoặc mờ thay vì mềm và mịn như nốt ruồi hay đồi mồi thông thường.

- Màu sắc: Màu sắc thường không đồng đều và có thể xuất hiện dưới các sắc thái đen, nâu hoặc rám nắng. Bạn cũng có thể nhận thấy các vùng màu xám, đỏ, trắng, hồng hoặc xanh trong tổn thương khối u ác tính. Trong khi đốm đồi mồi thường chỉ có màu nâu hoặc nâu nhạt.

- Đường kính: Thông thường, khối u ác tính có sự tăng về mặt kích thước và thường lớn hơn 6 mm. Đốm đồi mồi hoặc nốt ruồi thường không có sự thay đổi đáng kể về mặt kích thước.

- Tiến triển: Bất kỳ thay đổi nào về kích thước, hình dạng, màu sắc của một đốm trên da hoặc bất kỳ triệu chứng mới nào trên đó, chẳng hạn như chảy máu, ngứa hoặc đóng vảy, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo của khối u ác tính.

Khối u ác tính có thể phát triển từ nốt ruồi hiện có nhưng cũng có thể xuất hiện dưới dạng nốt ruồi mới. Đôi khi, các tổn thương gây đau, ngứa hoặc mềm.

Khối u ác tính có thể phát triển ở bất cứ đâu trên cơ thể nhưng thường xuất hiện ở thân ở nam giới và chân ở phụ nữ.

Các tổn thương da khác có thể gây nhầm lẫn với ung thư da:

- Tàn nhang: những đốm phẳng nhỏ thường thấy ở những vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trên cơ thể. Tàn nhang thường có màu nâu, đỏ, nâu nhạt hoặc nâu sẫm.

- U mạch máu anh đào: đây là những vết sưng nhỏ, màu đỏ trên da và vô hại. U mạch thường xuất hiện sau tuổi 30.

- Mụn thịt thừa: là những khối u nhỏ, không gây ung thư, trông giống như một cụm mô da nhô ra, có màu da hoặc sẫm hơn, cũng có thể giống nốt ruồi nổi lên. Hầu hết các mụn thịt thừa có kích thước từ 1-5 mm, nhưng một số có thể lớn tới vài cm.

- Nốt ruồi: là những khối u trên da có màu sắc từ tông màu da tự nhiên đến nâu hoặc đen.

- Vết bớt: là một đốm hoặc mảng trên da của bạn trông khác với vùng da xung quanh nó. Hầu hết các vết bớt đều có từ khi sinh ra.

3. Đốm đồi mồi có thể biến thành ung thư da không?

Đốm đồi mồi không phát triển thành ung thư da, nhưng có một loại khối u ác tính thường xuất hiện trên các nốt ruồi bẩm sinh hoặc trên đốm đồi mồi. Loại này được gọi là nốt ruồi ác tính và phổ biến nhất ở những người lớn tuổi có làn da bị tổn thương mãn tính do ánh nắng mặt trời. Đây là một loại ung thư hắc tố phát triển chậm và xuất hiện thường xuyên nhất ở đầu và cổ, nơi người bệnh có thể tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời nhất.

Tuy nhiên, một số giá thuyết cho rằng các đốm đồi mồi có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư da do những người có nhiều đốm đồi mồi có nhiều khả năng bị tổn thương do ánh nắng mặt trời hơn, điều này cũng khiến họ có nguy cơ bị ung thư da.

4. Cách ngăn ngừa đốm đồi mồi và ung thư da

Một số biện pháp giúp giảm nguy cơ phát triển đốm đồi mồi và ung thư da:

- Tránh ánh nắng mặt trời trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều, khi tia nắng gay gắt nhất.

- Thoa kem chống nắng mỗi ngày, kem chống nắng có chỉ số chống nắng (SPF) ít nhất là 30 và có cả khả năng chống tia UVA và UVB.

- Thoa kem chống nắng ít nhất 30 phút trước khi ra nắng. Thoa lại sau mỗi 2 giờ và thường xuyên hơn nếu bơi lội hoặc đổ mồ hôi.

- Mặc quần áo bảo hộ, chẳng hạn như mũ, quần dài và áo sơ mi dài tay. Những chất này giúp bảo vệ làn da của bạn khỏi tia UV. Để được bảo vệ tốt nhất, bạn nên mặc quần áo chống tia cực tím có chỉ số chống tia cực tím (UPF) ít nhất là 40.

5. Khi nào cần gặp bác sĩ

Nếu hình dáng, màu sắc hoặc kích thước của các đốm đồi mồi thay đổi theo thời gian, bạn nên kiểm tra chúng. Bạn nên đến bệnh viện kiểm tra nếu thấy các nốt ruồi, đồi mồi có sự bất thường như:

- Có sự kết hợp màu sắc khác thường

- Xuất hiện màu đen

- Có đường viền hoặc cạnh không đều

- Chảy máu

Nguồn tham khảo:

1. How Melanoma vs. Sunspots Look on Skin

2. Melanoma or Age Spots? How to Tell the Difference

3. How to Tell the Difference Between Age Spots and Skin Cancer