Làm gì khi trẻ bị viêm họng cấp khi giao mùa?

Tham vấn chuyên môn: - Khoa Nội Tổng hợp
Làm gì khi trẻ bị viêm họng cấp khi giao mùa?
Viêm họng cấp là một trong những bệnh rất hay gặp trong thời điểm giao mùa. Đối tượng dễ bắc bệnh nhất là trẻ nhỏ. Vậy cần phải làm gì khi trẻ bị viêm họng cấp khi giao mùa?

Viêm họng cấp là bệnh khá phổ biến, xảy ra quanh năm và dễ xuất hiện vào những thời điểm giao mùa. Bệnh có thể xuất hiện riêng biệt hoặc xuất hiện với các bệnh viêm VA, viêm A, viêm mũi, viêm xoang... hoặc từ trong các bệnh nhiễm khuẩn lây của đường từ đường hô hấp như cúm, sởi.

Họng là vị trí giao giữa đường ăn và đường thở, đây là cửa ngõ của không khí, thức ăn và nước uống. Vậy nên đây là vị trí thuận lợi để các loại virut, vi khuẩn tấn công và phát triển.

Ảnh 1.

Viêm họng cấp là một trong những bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ (Ảnh: internet)

Viêm họng cấp ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, nếu không được chữa trị kịp thời chữa trị có thể gây nên nhiều biến chứng, nổi bật là viêm họng đỏ cấp và viêm họng giả mạc. Trong đó:

1. Biến chứng của viêm họng cấp là viêm họng đỏ cấp

Viêm họng đỏ cấp chiếm tỷ lệ rất cao (90%) trong số ca bị viêm họng cấp. Bệnh này xuất hiện chủ yếu trong mùa lạnh khi thời tiết thay đổi. Nguyên nhân là do khi thay đổi thời tiết, cơ thể chưa kịp thích ứng, hệ miễn dịc yếu sẽ tạo điều kiện để các virut tấn công và gây bệnh (có từ 60-80% là Adénovirus, virút cúm...)

Sau khi các virut tấn công, do các độc tố của virut, cấu trúc giải phẫu của amidan và sức đề kháng của cơ thể sẽ gây nên sự bội nhiễm các tạp khuẩn khác, chủ yếu là các vi khuẩn hội sinh có sẵn trong họng như: phế cầu, liên cầu và liên cầu khuẩn. Trong đó, nguy hiểm nhất là liên cầu khuẩn tan huyết b nhóm A. Bệnh lây lan qua đường nước bọt và nước mũi.

1.1. Dấu hiệu nhận biết

Viêm họng đỏ cấp thường xảy ra đột ngột, người bệnh sẽ bị sốt vừa hoặc thậm chí sốt cao, người ớn lạnh, nhức đầu, ăn không ngon, khô nóng trong họng, đau rát họng khi nuốt nước bọt hay đồ ăn, ho nhiều, khàn tiếng, chảy mũi, tắc mũi.

Bên cạnh đó biểu hiện của viêm họng đỏ cấp là hạnh góc hàm sưng và hơi đau, niêm mạc họng đỏ, xuất hiết, tổ chức bạch huyết ở thành sau họng đỏ mọng, mao mạch nổi rõ, amidan sưng to có lớp mủ trắng hoặc lớp nhầy trắng phủ trên bề măt, niêm mạc sung huyết, hốc mũi đọng xuất tiết nhầy. Tuy nhiên những dấu hiệu này chỉ có thể phát hiện được khi tiến hành thăm khám bác sĩ.

Ảnh 2.

Khi bị bệnh trẻ sẽ bị sốt cao (Ảnh: internet)

Viêm họng đỏ cấp nếu do virut sẽ khỏi sau 3 đến 5 ngày, các triệu chứng bệnh cũng giảm dần. Nhưng nếu nguyên nhân gây bệnh là do vi khuẩn bội nhiễm hay vi khuẩn liên cầu thì thời gian mắc bệnh sẽ kéo dài hơn, khi đó phải điều trị bệnh bằng kháng sinh thì mới có thể phòng tránh được các biến chứng có thể xảy ra.

1.2. Biến chứng của viêm họng đỏ cấp

Viêm họng đỏ cấp nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây nên nhiều biến chứng. Đó có thể là viêm tấy hoặc áp xe quanh A, viêm tấy hoặc áp xe các khoảng bên họng hay áp xe thành sau họng ở trẻ nhỏ khoảng 1 đến 2 tuổi. Đặc biểm có thể gây viêm tấy hoại thư vùng cổ khiến bệnh nhân có thể tử vong.

Bên cạnh đó, bệnh có thể gây nên các biến chứng như viêng xoang cấp, viêm phổi, viêm thanh khí phế quản, viêm tai giữa cấp, viêm nội tâm mạc Rendu Osler , viêm mũi hay viêm thận, viêm khớp, choáng nhiễm độc liên cầu hoặc có thể sẽ bị nhiễm trùng huyết.

1.3. Phương pháp điều trị

Với những người bị viêm họng đỏ cấp cần phải được thăm khám và điều trị kip thời bằng những loại thuốc kháng sinh phù hợp. Bên cạnh đó hãy súc họng và nhỏ mũi thường xuyên, vệ sinh miệng họng và bàn tay sạch sẽ, ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin cho cơ thể để tăng sức đề kháng.

Ảnh 3.

Chăm sóc trẻ bằng một chế độ dinh dưỡng khoa học và phù hợp (Ảnh: internet)

2. Viêm họng giả mạc

Viêm học giả mạc chiếm tỷ lệ không cao chỉ khoảng 2 - 3%. Nguyên nhân chủ yếu là do trực khuẩn bạch hầu Klebs – Loefler gây nên. Đặc điểm là viêm họng có giả mạc lan rộng, xuất hiện phản ứng hạch và toàn thân có hội chứng nhiễm độc.

Viêm họng giả mạc là một bệnh truyền nhiễm khá nguy hiểm, xuất hiện chủ yếu ở trẻ em và có thể gây tử vong nếu không được chữa trị kịp thời. Tuy nhiên bệnh này đã giảm đi rất nhiều từ khi có vắc xin phòng bệnh

2.1. Dấu hiệu nhận biết và mức độ tiến triển của bệnh

Viêm họng giả mạc thường thể hiện bằng hai hội chứng lớn là nhiễm độc và nhiễm khuẩn. Bệnh xuất hiện chủ yếu ở trẻ em. Khi mắc bệnh, trẻ sẽ bị sốt vừa 38 - 38,5 độ C, người mệt mỏi, da xanh,lười ăn, không chịu chơi, có khi mệt lả, mạch yếu thậm chí không đều, tiểu ít, nước tiểu có màu đỏ, có thể có albumin.

Nếu trong trường hợp ác tính, trẻ sẽ bị sốt cao, mệt mỏi, vật vã, xanh tái, có thể gây nên hiện tượng mê sảng. Trẻ cảm thấy đau họng, lúc đầu đau nhẹ, sau đau tăng dần, chảy nước mũi nhầy, thỉnh thoảng sẽ kèm máu.

Bé sẽ bị ho, khó thở thanh quản nặng dần nếu giả mạc lan xuống hạ họng hoặc thanh quản. Khi khám họng sẽ thấy thấy giả mạc mỏng hoặc dày, có màu trắng hoặc xám, thậm chí xám đen phủ trên bề mặt amiđan và lan đến các trụ, có khi lan đến tận lưỡi gà và thành sau họng.

Ảnh 4.

Khi bị bệnh trẻ sẽ cảm thấy mệt mỏi và chán ăn (Ảnh: internet)

Đặc điểm của giả mạc là rất dính khó bóc, dễ bị chảy máu và không tan trong nước, nếu lấy đi lớp giả mạc thì sẽ rất nhanh hình thành lớp giả mạc khác. Trong trường hợp bệnh nhẹ, nếu sớm điều trị bệnh sẽ nhanh khỏi. Ở thể nặng, cần điều trị kịp thời để tránh những ảnh hưởng đến sức khỏe, thâm chí có thể tử vong chỉ sau vài ngày do nhiễm độc.

Trong một số trường hợp dù được điều trị tích cực, bạch hầu họng cũng có thể lan xuống thanh quản gây bạch hầu thanh quản khiến người bệnh cảm thấy khó thở và có thể gây tử vong.

2.2. Phương pháp điều trị

Với những bệnh nhân bị viêm họng giả mạc do bạch hầu đều phải được điều trị tại bệnh viện bằng phương pháp giải độc tố bạch hầu và kháng sinh. Bên cạnh đó phối hợp với tiêm corticoides.

Trong thời gian điều trị bệnh nhân cần được nghỉ ngơi tuyệt đối để đề phòng biến chứng tim. Trong trường hợp xuất hiện biến chứng xuống thanh quản cần mở khí quản, hỗ trợ hô hấp gấp.

Trẻ nhỏ sức đề kháng và hệ miễn dịch còn yếu nên rất dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Vậy nên để phòng tránh viêm họng cấp các bậc phục huynh cần thực hiện những biện pháp sau:

Đưa trẻ tới các cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị kịp thời ngay khi xuất hiện những dấu hiệu bất thường như sốt, ho đau rát họng, quấy khóc, mệt mỏi, chán ăn, chảy nước mũi.

Ảnh 5.

Tham khảo tư vấn của bác sĩ để chăm sóc trẻ tốt nhất (Ảnh: internet)

Xây dựng chế độ nuôi dưỡng tốt, cung cấp đủ dinh dưỡng, cân bằng đủ dưỡng chất, trẻ nhỏ cần được bú mẹ.

Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng trước khi chế biến thức ăn, trước khi cho trẻ ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi vệ sinh cho trẻ

Thực hiện tiêm vắcxin phòng bệnh đầy đủ theo lịch của chương trình tiêm chủng mở rộng; uống vitamin A đầy đủ theo hướng dẫn, thường xuyên cho trẻ tắm nắng chống còi xương, suy dinh dưỡng.

Luôn luôn giữ cho trẻ ấm áp, tránh gió lùa, hạn chế tập trung nơi đông người, hay tiếp xúc với nơi môi trường bị ô nhiễm, khói bụi. Tra mũi cho trẻ bằng cách sử dụng các dung dịch sát khuẩn thông thường như sulfarin, nước muối sinh lý. Với trẻ lớn nên tạo cho trẻ thói quen là súc miệng và họng bằng nước muối ấm sau khi đánh răng và trước khi đi ngủ.

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về bệnh viêm họng cấp. Mong rằng với tất cả những thông tin đã cung cấp có thể giúp ích cho các bạn trong quá trình chăm sóc sức khỏe của trẻ nhỏ.

Tác giả: Đỗ Hoa