Mới đây, trường hợp chị Hoa tại Ba Đình, Hà Nội gặp phải có lẽ không ít người đã từng mắc. Vì đau họng và ho nên đã sử dụng thuốc dạng uống và thuốc xịt họng để giảm ho. Tuy nhiên, vì đổi tới 4 lọ xịt ho khác nhau mà tình trạng ho của chị vẫn không được cải thiện. Kèm theo đó còn xuất hiện thêm nhiều triệu chứng khó chịu như ngứa rát họng, miệng khô và khó ăn uống cũng như bị mất cảm giác.
Đển lúc này, chị mới tới bệnh viện để thăm khám. Sau khi kiểm tra, bác sĩ cho biết chị Hoa bị kích thích tại chỗ vùng hầu họng và bị viêm phế quản nhẹ.
Theo đó, PGS.TS Phạm Thị Bích Đào thuộc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết, trong thời điểm giao mùa và mùa đông đến khiến nhiều người dễ mắc phải các bệnh liên quan đến đường hô hấp như viêm họng hoặc viêm thanh quản, phế quản và viêm amidan,...
Dù vậy, đa số mọi người đều chủ quan không đi thăm khám mà tự ý mua các loại thuốc dạng xịt vì sử dụng tiện lợi. Điều này khiến không ít người lạm dụng thuốc xịt họng khi ho do thay đổi thời tiết và sử dụng thuốc xịt họng sai cách gây hại cho sức khỏe.
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại thuốc xịt họng khác nhau. Vì vậy, muốn sử dụng đúng loại thuốc xịt họng cần phải dựa vào kết quả xét nghiệm và chẩn đoán lâm sàng. Sau đó, bác sĩ quyết định cho người bệnh sử dụng loại thuốc xịt họng và liều lượng cũng như thời gian như thế nào là thích hợp nhất.
Trong quá trình khám và điều trị cho các bệnh nhân mắc bệnh tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, TS. Bích Đào cũng cho biết thêm. Những người đến khám tại chuyên khoa Tai Mũi Họng đều cho biết rằng họ có thói quen thường xuyên sử dụng thuốc xịt họng vì đây là những loại thuốc tiện lợi, có thể sử dụng bất cứ khi nào và đạt hiệu quả nhanh.
Do đó, không ít người ngay khi xuất hiện các triệu chứng đau họng, ho do thay đổi thời tiết lập tức sử dụng thuốc xịt họng liên tục, nhiều lần. Đây cũng là thói quen khiến mọi người lạm dụng thuốc xịt họng khi thay đổi thời tiết. Việc lạm dụng này khiến hiệu quả của thuốc xịt họng giảm đi, thậm chí còn khiến người bệnh khó chịu hơn khi các triệu chứng của bệnh tăng nặng.
Chủ quan khi sử dụng thuốc xịt họng có thể khiến tình trạng bệnh không cải thiện mà còn làm nặng thêm các triệu chứng như gây cảm giác ngứa rát họng, miệng khô và ăn uống khó khăn, mất cảm giác.
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thuốc xịt họng được bày bán. Đối với mỗi loại thuốc xịt họng sẽ có các công dụng khác nhau. Vì vậy, thuốc xịt họng cần được sử dụng đúng cách, trước khi quyết định sử dụng loại thuốc xịt họng nào cho người bệnh và liều lượng bao nhiêu phụ thuộc vào kết quả xét nghiệm và chẩn đoán của bác sĩ.
Một số loại thuốc xịt họng trên thị trường hiện có như:
- Thuốc chứa corticoid, một số loại thuốc như: betamethasol, fluticasol (seretide, flixotide)... Loại thuốc xịt này có tính chất dự phòng đối với các cơn co thắt phế quản nhưng do dạng bào chế đặc biệt cũng như hàm lượng thuốc thấp nên việc sử dụng lâu dài có thể không gây ra ảnh hưởng cũng như tác dụng toàn thân.
- Thuốc chứa kháng sinh đa peptid được sử dụng như benzakonium, fulsagin, hexaspray, neomycin... Đây là loại thuốc xịt được sử dụng trong các trường hợp bị viêm nhiễm vùng hầu họng do vi khuẩn như viêm họng, viêm amidan và viêm thanh quản, viêm VA gây ra.
- Sử dụng thuốc xịt có chứa các hoạt chất giãn phế quản như salbutamol, terbutalin, bambec, berodual... Nhóm thuốc xịt này được sử dụng với mục đích cắt cơn co thắt phế quản cũng như việc vận chuyển chất nhầy được dễ dàng cho người bệnh hen phế quản cấp hoặc mạn tính.
Bởi vì mỗi loại thuốc xịt họng sẽ có những tác dụng khác nhau. Theo TS. Bích Đào cho biết có nhiều loại thuốc xịt nhưng thường là kháng sinh hoặc kháng viêm và được sử dụng tại chỗ với các hoạt chất như fusafungine, β-glycyrrhetinic, tyrothricin, hydrocortisone acetate, lidocaine.
Không chỉ vậy, thuốc còn có tác động trên một số vi khuẩn nên cũng có tác dụng làm giảm tình trạng hôi miệng. Không chỉ vậy, thuốc xịt họng còn có tác dụng hỗ trợ điều trị tại chỗ với tính kháng khuẩn trong các nhiễm khuẩn ở đường hô hấp trên như viêm mũi, viêm xoang, viêm họng, viêm amidan, viêm thanh quản hoặc viêm khí quản.
Thuốc xịt họng có thể đem lại nhiều tác dụng, tuy nhiên trước khi quyết định sử dụng thuốc xịt họng như thế nào, người bệnh cần tuân theo sự chỉ dẫn của bác sĩ vì liều lượng sử dụng thuốc xịt họng của mỗi người hoàn toàn khác nhau.
Tuy nhiên, thuốc xịt họng thường không được điều trị quá 10 ngày. Sau 10 ngày tình trạng đau họng hoặc ho vẫn chưa giảm thì người bệnh cần xem xét lại quá trình điều trị hoặc thay thế bằng biện pháp điều trị khác.
Trước khi sử dụng thuốc xịt họng, người bệnh cần thông báo cho bác sĩ về tình trạng sức khỏe của bản thân. Ngoài ra, nếu lạm dụng thuốc xịt họng khi ho do thay đổi thời tiết cũng có thể gây mất cân bằng hệ tạp khuẩn bình thường với nguy cơ khuếch tán vi khuẩn. Không chỉ vậy, thuốc xịt họng còn có thể gây phản ứng tại chỗ tạm thời kiểu kích thích vùng miệng - hầu họng, lúc này người bệnh cần nhanh chóng tới gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Lưu ý:
- Thuốc xịt họng không được sử dụng cho trường hợp dị ứng thuốc và trẻ sơ sinh dưới 30 tháng tuổi vì có thể gây nguy cơ co thắt thanh quản.
- Phụ nữ có thai và cho con bú nên cân nhắc trước khi sử dụng thuốc xịt họng hoặc tìm hiểu kỹ để sử dụng thuốc xịt họng đúng cách, hiệu quả.