Kháng thể là gì? Cấu trúc và vai trò của kháng thể

1. Kháng thể là gì?

Kháng thể là gì, kháng thể là các loại sinh vật xâm nhập vào cơ thể con người, lúc này cơ thể sẽ nhận biết được sự xâm nhập bất thường này và sản xuất ra các chất gọi là kháng thể còn có tên gọi là antibody.

Do đó, các kháng thể được sản xuất này giúp tiêu diệt các vi khuẩn có hại và bảo vệ cơ thể. Khi cơ thể có đủ sức khỏe thì cơ thể sẽ có khả năng hình thành kháng thể càng mạnh và khả năng miễn dịch chống lại các bệnh nhiễm khuẩn sẽ cao hơn.

2. Các loại kháng thể và sự hình thành kháng thể

Thực tế có tới 5 loại kháng thể như sau:

- IgG, đây là một trong các loại kháng thể phổ biến nhất trong máu, xuất hiện trong sữa non và các dịch mô. Trong khi đó IgG xuyên qua nhau thai, giúp bảo vệ con trong các tuần lễ đầu đời sau khi sinh, thời điểm mà hệ miễn dịch của trẻ chưa được phát triển toàn diện.

- IgA chiếm tới 15 đến 20% trong máu, trong cả sữa non và nước mắt, nước miếng nước bọt của con người. Lúc này, IgA được tiết ra ở đâu đồng nghĩa với việc chúng được có thể chống lại các tác nhân gây bệnh tại đó.

- IgM là lớp miễn dịch đầu tiên được tổng hợp trên trẻ sơ sinh. Việc kết hợp với các kháng nguyên đa chiều như virus và hồng cầu sẽ giúp tiêu diệt các kháng nguyên xấu và bảo vệ cơ thể.

- IgE, loại kháng thể này chiếm tỷ lệ khá lớn và giữ vai trò trong phản ứng quá mẫn cấp cũng như trong cơ thể miễn dịch chống ký sinh trùng.

- IgD là loại kháng thể chiếm tỉ lệ thấp nhất, chỉ chiếm khoảng 1% trên tế bào, có mức dị hóa nhanh và dễ thủy phân bởi enzyme plasmin trong quá trình đông máu. Do đó, IgD được coi là kháng thể có ít chức năng nhất trong quá trình hoạt hóa kháng nguyên.

Kháng thể được hình thành qua các giai đoạn nào?

- Giai đoạn cân bằng, ở giai đoạn này các kháng nguyên cân bằng giữa mạch máu và ngoài mạch máu bằng cách khuếch tán. Đây là một quá trình nhanh chóng, kháng nguyên không còn khuếch tán nữa thì giai đoạn này sẽ mất đi.

- Trong giai đoạn chuyển hóa phân rã, các tế bào và enzyme của cơ thể chuyển hóa kháng nguyên. Hầu hết các kháng nguyên bị các đại thực bào và tế bào thực bào khác bắt giữ. Thời gian này dù dài hay ngắn đều phụ thuộc vào các chất dinh miễn dịch và cơ thể chủ.

- Giai đoạn bỏ miễn dịch, khi kháng thể vừa được tổng hợp kết hợp với các kháng nguyên và tạo thành phức hợp kháng nguyên kháng thể. Sau đó chúng bị thực bào và thoái hóa. Lúc này kháng thể tồn tại trong huyết thanh sau khi giai đoạn loại bỏ miễn dịch hoàn thành.

3. Kháng thể đóng vai trò như thế nào?

Vai trò chính là liên kết giữa kháng nguyên và kháng thể với nhau làm kích hoạt hệ thống bổ thể và huy động các tế bào miễn dịch.

- Liên kết với kháng nguyên

Các globulin miễn dịch có khả năng nhận diện và còn giúp gắn kết một cách đặc hiệu với 1 kháng nguyên tương ứng nhờ vào các vùng biến đổi. Trong đó phản ứng chống độc tố vi khuẩn, kháng thể gắn và qua đó trung hòa độc tố, giúp ngăn ngừa sự bám dính của các độc tố này lên các thụ thể trên bề mặt tế bào. Điều này khiến các tế bào của cơ thể tránh được các rối loạn do các độc tố đó gây ra.

Trong một số loại virus, vi khuẩn chỉ gây bệnh khi bám được vào các tế bào cơ thể. Vi khuẩn sử dụng các phân tử bám dính là các adhesive, còn virus sử dụng các protein cố định trên lớp vỏ ngoài để bám vào các tế bào của cơ thể. Lúc này các kháng thể kháng các phân tử bám dính adhesive của vi khuẩn và các kháng thể kháng protein capside của virus sẽ ngăn chặn chúng gắn vào các tế bào đích.

- Hoạt hóa bổ thể

Một trong những cơ chế bảo vệ cơ thể của kháng thể là sự hoạt hóa dòng thác bổ thể. Bổ thể là một tập hợp protein huyết tương khi các hoạt hóa sẽ có tác dụng tiêu diệt các vi khuẩn xâm nhập bằng cách:

+ Đục các lỗ thủng trên vi khuẩn khiến chúng không thể xâm nhập vào cơ thể.

+ Có thể tạo điều kiện cho hiện tượng thực bào.

+ Thanh thải các phức hợp miễn dịch.

+ Làm phóng thích các phân tử hóa hướng động.

- Huy động các tế bào miễn dịch

sau khi gắn vào kháng nguyên đầu biến đổi, các kháng thể có thể liên kết với các tế bào miễn dịch ở đầu hằng định. Khi đó các tương tác này có tầm quan trọng đặc biệt trong đáp ứng miễn dịch và bằng cách này, các kháng thể có khả năng gắn với một vi khuẩn với mọt đại thực bào và kích hoạt hiện tượng thực bào. Các tế bào lympho giết tự nhiên có thể thực hiện chức năng độc tế bào và ly giải các vi khuẩn hoặc tế bào ung thư đã bị gắn kết bởi các kháng thể.

Có thể bổ sung kháng thể cho cơ thể con người thông qua đường ăn uống bằng cách:

- Bổ sung và cung cấp cho cơ thể đủ chất dinh dưỡng, đạm, chất béo, vitamin, khoáng chất.

- Bổ sung các kháng thể giúp tăng cường khả năng nhận biết và tiêu diệt vi khuẩn cho cơ thể.

- Sử dụng một số loại sản phẩm như: sữa non, mật ong,... giúp tăng cường sức đề kháng.