Tai biến mạch máu não là bệnh có tỷ lệ tử vong đứng hàng đầu trong các bệnh thần kinh và là nguyên nhân gây tử vong thứ hai chỉ sau các bệnh tim mạch. Trường hợp may mắn qua được tình trạng nguy kịch thì cũng ít nhiều để lại những di chứng ở các mức độ khác nhau, thậm chí là tàn tật.
Cơn tai biến thường khởi phát đột ngột và diễn biến nhanh. "Giờ vàng" để cấp cứu người bị tai biến mạch máu não là trong 3 giờ đầu kể từ khi có biểu hiện của tai biến. Sau quá trình điều trị tích cực thì giai đoạn phục hồi các di chứng đóng vai trò rất quan trọng.
Dưới đây là hướng dẫn phục hồi chức năng di chứng liệt nửa người sau tai biến cho bệnh nhân bạn có thể tham khảo.
Giai đoạn đầu (liệt mềm):
- Các kỹ thuật vị thế: Đặt bệnh nhân ở tư thế đúng khi nằm trên giường (nằm ngửa, nằm nghiêng sang bên lành, nằm nghiêng sang bên liệt), tư thế đúng khi ngồi trên giường, trên ghế hoặc xe lăn...
- Vận động trị liệu:
+ Tập vận động thụ động các khớp bên liệt như sau:
Khớp vai: Gấp, duỗi, dạng, khép, xoay trong, xoay ngoài
Khớp khuỷu: Gấp, duỗi khuỷu, quay sấp, xoay ngửa cẳng tay
Khớp cổ tay: Gấp, duỗi, nghiêng trong, nghiêng ngoài khớp cổ tay
Các ngón tay: Gấp, duỗi, dạng, khép các ngón tay
Khớp háng: Gấp, duỗi, dạng, khép, xoay trong, xoay ngoài
Khớp gối: Gấp, duỗi
Khớp cổ chân: Gấp, duỗi
Các ngón chân: Gấp, duỗi, dạng, khép
+ Áp dụng cả ngôn ngữ trị liệu, hoạt động trị liệu, có thể can thiệp sớm kết hợp tâm lý trị liệu.
Giai đoạn sau (liệt cứng):
- Vận động trị liệu như sau:
Tập theo tầm vận động: tập vận động có sự trợ giúp, vận động chủ động
Tập vận động ở các tư thế: nằm, ngồi, đứng, đi
Tập dáng đi, tập thăng bằng (các tư thế)
Tập vận động với các dụng cụ trợ giúp
- Hoạt động trị liệu: Tập thực hiện các hoạt động tự chăm sóc, tập bắt buộc sử dụng tay liệt, gương trị liệu
- Kết hợp ngôn ngữ trị liệu: Tập nói, giao tiếp (với những bệnh nhân thất ngôn), tập nuốt...
- Vật lý trị liệu: Cung cấp dụng cụ chỉnh trực (máng, nẹp...) và dụng cụ trợ giúp (khung tập đi, nạng, gậy...) kết hợp tâm lý trị liệu.
Sau khi ra viện, bệnh nhân sẽ được tiếp tục theo dõi và phục hồi chức năng tại nhà trong chương trình phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng. Bệnh nhân cần khám lại ít nhất sáu tháng một lần tại các cơ sở phục hồi chức năng gần nhất, hoặc khi có dấu hiệu bất thường, bệnh nhân cần đến cơ sở phục hồi chức năng để tiếp tục được khám và phục hồi chức năng.
- Bệnh nhân và gia đình cần có sự tư vấn của bác sĩ đối với việc tập phục hồi tại nhà để phòng ngừa di chứng và tai biến tái phát.
- Cải tạo nhà ở và môi trường xung quanh cho phù hợp với bệnh nhân.
- Trang bị các dụng cụ trợ giúp cần thiết cho giai đoạn này: trợ giúp đi lại, trợ giúp sinh hoạt, trợ giúp làm việc. Tham gia các hoạt động hòa nhập cộng đồng như nhóm trợ giúp, hội người tàn tật, tiếp cận các dịch vụ công cộng, các hoạt động của cộng đồng.
- Hỗ trợ bệnh nhân và gia đình về tâm lý sau tai biến, chấp nhận những chức năng không thể phục hồi, người bệnh trở thành người khuyết tật...
- Về việc làm và thu nhập: Khả năng tiếp tục nghề cũ hay bệnh nhân phải học một nghề mới hoặc có những hoạt động tạo thu nhập khác phù hợp.
Ngoài ra, để phòng tránh bệnh tái diễn và hạn chế được tối đa các nguy cơ gây bệnh, cần lưu ý những điều sau đây:
- Có lối sống lành mạnh; chế độ ăn uống, ngủ nghỉ sinh hoạt điều độ.
- Không hút thuốc lá, không uống rượu bia hay sử dụng các chất kích thích.
- Tăng cường vận động thể lực, thể dục thể thao.
- Sống vui vẻ, lạc quan, tránh căng thẳng
- Phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh như đái tháo đường, tim mạch, huyết áp.
Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Bạn thường quan tâm đến các vấn đề sức khỏe gì dưới đây ?
Chia sẻ 
