Hướng dẫn chăm sóc người cao tuổi bị loãng xương

Tham vấn chuyên môn: - Khoa Nội Tổng hợp
Hướng dẫn chăm sóc người cao tuổi bị loãng xương
Sức khỏe của người cao tuổi vốn đã yếu, mắc thêm căn bệnh loãng xương khiến họ gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt và vận động. Chính vì vậy, họ rất cần sự quan tâm giúp đỡ của người thân và gia đình.

1. Giúp đỡ người cao tuổi bị loãng xương điều trị bệnh

Người cao tuổi thường rất hiếm khi tuân thủ đầy đủ khuyến nghị điều trị loãng xương. Lý do bởi trí nhớ kém, sức khỏe yếu, tâm lý phó mặc bệnh tật vì tuổi đã cao. Mặt khác, điều trị loãng xương là một quá trình dài và nhiều phiền phức, do vậy nhiều bệnh nhân không đủ kiên trì để điều trị đến cùng. Người nhà hãy đồng hành cùng họ để việc chữa trị được hiệu quả hơn:

- Thảo luận với bác sĩ để lựa chọn được phương pháp điều trị loãng xương thích hợp nhất cho bệnh nhân. Việc nói chuyện với bác sĩ cũng giúp bạn hiểu hơn về phương pháp điều trị, bạn có thể hỗ trợ bệnh nhân tốt hơn.

- Nhắc nhở bệnh nhân uống thuốc đúng giờ và đúng liều lượng.

- Cùng bệnh nhân chuẩn bị và lên kế hoạch cho những thay đổi trong thói quen khi bước vào điều trị loãng xương.

- Trò chuyện với bệnh nhân hàng ngày để hỗ trợ về mặt tâm lý, cảm xúc, cũng như biết được những thay đổi sức khỏe của bệnh nhân trong quá trình điều trị.

- Theo dõi sát sao để nắm bắt được hiệu quả chữa trị, nhằm có những can thiệp kịp thời.

2. Khuyến khích người già bị loãng xương tập thể dục

Việc vận động và tập thể dục ở người già bị loãng xương không đơn giản và an toàn như các đối tượng các. Do vậy, gia đình và người thân cần hỗ trợ họ, giúp cho việc tập thể dục đạt lợi ích cao nhất và giảm thiểu các rủi ro có thể xảy ra.

- Trình tự tập thể dục cho những người cao tuổi bị loãng xương thường là khởi động, tập luyện và thư giãn. Khởi động từ 10 đến 15 phút bằng các bài tập chuyển động nhẹ nhàng cho các khớp chính, được thực hiện khi ngồi hoặc đứng. Việc khởi động có thể kết thúc bằng các bước nhảy và bước nhảy đơn giản để đạt được nhịp tim từ 110 đến 125 nhịp mỗi phút. 

Việc tập luyện có thể bao gồm các bài tập tăng cường sức mạnh và kéo giãn để cải thiện tư thế như xoay vai, duỗi lưng và cơ vai, ngồi trên quả bóng,.... Các bài tập để cải thiện sự cân bằng cơ thể điển hình là kéo ngón chân, đứng thăng bằng trên một chân,.... Cuối các bài tập nên thư giãn 5 đến 10 phút bằng cách hít thở sâu, thả lỏng cơ. 

- Ưu tiên các bài tập nhắm mục tiêu tư thế, thăng bằng, dáng đi, phối hợp, và ổn định hông và thân.

- Người cao tuổi bị loãng xương không nên tập các bài tập tác động lực mạnh lên xương, các bài tập thay đổi tư thế đột ngột như đánh golf.

- Người nhà nên tập thể dục cùng bệnh nhân để duy trì thói quen tập đều đặn, tăng hứng thú tập luyện, và có thể hỗ trợ bệnh nhân khi cần thiết.

3. Quan tâm đến chế độ dinh dưỡng của người cao tuổi bị loãng xương

Dinh dưỡng và sức khỏe xương, cơ và khớp có liên quan chặt chẽ với nhau. Một chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp bạn ngăn ngừa và kiểm soát và hỗ trợ điều trị loãng xương. 

- Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng, giàu canxi, vitamin D và các khoáng chất thiết yếu cho bệnh nhân.

- Người già thường ăn với lượng ít và kém ngon miệng, nên người nhà bệnh nhân có thể chia nhỏ bữa ăn, ăn thành nhiều lần trong ngày. Chú ý thay đổi món liên tục để kích thích vị giác và đảm bảo dinh dưỡng đa dạng cho bệnh nhân.

- Ưu tiên các thực phẩm tươi và sạch.

- Hệ tiêu hóa lão hóa khiến cho cơ thể của người cao tuổi khó hấp thu các chất dinh dưỡng. Nếu nhận thấy bệnh nhân không thể nạp đủ dinh dưỡng qua chế độ ăn uống, người nhà bệnh nhân có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng thuốc bổ và thực phẩm chức năng.

4. Phòng tránh té ngã cho người già bị loãng xương

Người già bị loãng xương có nguy cơ gãy xương rất cao dù chỉ qua một cú ngã nhẹ. Gãy xương hông là một biến chứng nghiêm trọng khi một người bị loãng xương bị ngã. Tỷ lệ tử vong tăng từ 12% đến 20% khi so sánh với những người cùng tuổi và giới tính không bị gãy xương tương tự. 

Những người cao tuổi cũng có nhiều nguy cơ ngã hơn do mắt kém, nhận thức kém, sự thăng bằng của cơ thể giảm sút, yếu cơ,... Do vậy, phòng tránh té ngã cho người già bị loãng xương là vô cùng quan trọng:

- Giữ cho ngôi nhà đủ ánh sáng, bổ sung bóng đèn và công tác đèn nếu cần thiết.

- Giữ sàn nhà sạch sẽ, tránh các vật lộn xộn có thể vấp phải. Có thể sử dụng thảm để dễ di chuyển hơn. Khi lau nhà cần thấm nước và làm khô ngay, tránh trơn trượt.

- Thiết kế thêm tay vịn ở nhà tắm, cầu thang. Hoặc hỗ trợ bệnh nhân di chuyển nếu họ cần đi lên cầu thang hoặc đi vào nhà vệ sinh.

- Chuẩn bị giày thoải mái, đế chống trượt cho bệnh nhân.

- Đặc biệt lưu ý nếu người già bị loãng xương phải sử dụng những thuốc có tác dụng phụ gây hoa mắt, chóng mặt.


Bài dịch: https://www.iofbonehealth.org/living-osteoporosis

Tác giả: Mai Nhung