Hướng dẫn chăm sóc bệnh nhân cắt amidan sau phẫu thuật

1. Theo dõi xem bệnh nhân cắt amidan có bị chảy máu không

Thời gian theo dõi chảy máu với bệnh nhân cắt amidan là trong vòng 12 ngày. Đặc biệt là ngày thứ nhất và ngày thứ 7 sau phẫu thuật - thời điểm bắt đầu bong tróc giả mạc phủ hố amidan.

Bệnh nhân cắt amidan cần được nằm nghiêng hoặc nằm ngửa, không gối đầu và quay mặt về một bên. Sau phẫu thuật, lưu ý không khạc, không nuốt nước bọt mà đùn nước bọt ra ngoài vào giấy thấm đặt dưới khóe miệng. 

Người nhà có thể quan sát nước bọt của bệnh nhân. Nếu nước bọt trong hoặc có vài tia máu đỏ sậm tức là không chảy máu. Còn nếu nước bọt toàn máu đỏ tươi hoặc có lẫn máu đỏ tươi là còn chảy máu. Trong trường hợp này, người chăm sóc bệnh nhân cắt amidan phải báo ngay cho bác sĩ trực, điều dưỡng trực nếu bệnh nhân đang nằm tại bệnh viện.

2. Chế độ ăn cho bệnh nhân cắt amidan

Thời gian 10 ngày sau phẫu thuật cắt amidan, bệnh nhân nên ăn những thức ăn mềm, dạng lỏng, nguội, lạnh. Không sử dụng các thức ăn chua, cay, cứng, nóng và thức uống có màu nâu hoặc đỏ như Coca, Sting… (sẽ khó cho việc phát hiện chảy máu).

2.1. Chế độ ăn với trẻ em (dưới 15 tuổi) sau cắt amidan

- Ngày đầu tiên: 3 giờ sau cắt amidan, nếu bệnh nhân tỉnh, không bị chảy máu, tiếp xúc tốt thì cho uống sữa lạnh.

- Ngày 2 – 7: Cho bệnh nhân ăn cháo thịt băm, mì, nui, bún, bánh canh... Có thể uống sữa, nước trái cây tươi, sinh tố, kem, nước lọc lạnh.

- Ngày 8 – 12:  Ăn cơm nát, ấm với thịt băm, rau nấu chín nhừ... Có thể uống thêm sữa, nước trái cây tươi, sinh tố, kem, nước lọc lạnh.

- Sau 12 ngày: Bệnh nhân ăn uống bình thường.

Lưu ý: Trong 2 tuần sau cắt amidan cho trẻ nhỏ ăn cá sẽ rất dễ bị hóc xương, ăn mỳ gói dễ chảy máu. Chính vì vậy cần hạn chế tối đa cho trẻ ăn những thực phẩm này.

2.2. Chế độ ăn với người lớn và trẻ em trên 15 tuổi

- Hai ngày đầu: 3 giờ sau cắt amidan, nếu bệnh nhân tỉnh, không chảy máu, tiếp xúc tốt thì có thể cho uống sữa lạnh.

- Ngày 3 – 7: Bệnh nhân ăn cháo thịt băm, mì, nui, bún, bánh canh... Có thể uống sữa, nước trái cây tươi, sinh tố, kem, nước lọc lạnh.

- Ngày 8 – 12: Ăn cơm nhão, ấm với thịt băm, rau nấu chín nhừ. Uống sữa, nước trái cây tươi, sinh tố, kem, nước lọc lạnh.

- Sau 12 ngày: Bệnh nhân ăn uống bình thường.

Lưu ý: Trong 2 tuần sau cắt amidan người bệnh tuyệt đối không uống rượu, bia, hút thuốc lá...

3. Chế độ sinh hoạt của bệnh nhân cắt amidan

Bên cạnh chế độ ăn uống, những hoạt động trong sinh hoạt cá nhân cũng là vấn đề người nhà bệnh nhân nên biết để nhắc nhở bệnh nhân thực hiện.

- Ngày đầu tiên: Cho bệnh nhân nằm tại giường ở nơi thoáng mát, đủ ánh sáng và nên có người chăm sóc.

- Ngày 2 - 10: Bệnh nhân lưu ý:

+ Đi lại, nói chuyện và hoạt động nhẹ nhàng, không vận động mạnh. Không di chuyển xa/đi đường gồ ghề.

+ Không la hét, nói to hoặc cố ho; không chạy nhảy hoặc hoạt động gắng sức.

+ Tắm rửa bằng nước ấm. Súc miệng, đánh răng sau mỗi bữa ăn với kem đánh răng và nước mát. Không cố khạc khi vướng họng để tránh làm bong giả mạc (lớp màng màu trắng phủ hố amidan có tác dụng bảo vệ và giúp cầm máu hố mổ sẽ tự bong từ sau 7 - 10 ngày, không phải là mủ).

+ Uống thuốc đúng giờ theo đúng chỉ định, liều lượng. Tái khám đúng hẹn. 

- Sau 14 ngày phẫu thuật, hố mổ sẽ lành.