HPV - Virus gây ung thư amidan cần đề phòng

1. Virus HPV là gì?

HPV là bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất hiện nay. Virus HPV thường gây ra mụn rộp và u nhú.  Trong số hơn 100 loại virus HPV, khoảng 40 loại có thể lây lan qua tiếp xúc tình dục trực tiếp đến các khu vực sinh dục, cũng như miệng và cổ họng. 

Phần lớn mọi người đều đã tiếp xúc với vi-rút HPV trong cuộc sống. Ít nhất 50% người đã từng có quan hệ tình dục sẽ bị mắc HPV vào một thời điểm nào đó trong cuộc sống. Hầu hết mọi người có thể tự đào thải vi-rút HPV ra khỏi cơ thể trong vòng một đến hai năm. Nhưng vi-rút vẫn có thể tồn tại ở một số người gây ra những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe.

2. HPV là virus gây ung thư amidan như thế nào?

Khoảng 10% nam giới và 3,6% phụ nữ bị nhiễm trùng đường miệng do virus HPV. Và nhiễm trùng đường miệng phổ biến hơn ở tuổi già. HPV có thể lây nhiễm vào miệng và cổ họng và gây ra bệnh ung thư amidan và ung thư vòm họng (phía sau cổ họng, bao gồm cả lưỡi và amidan).

HPV ở miệng lây lan bằng cách quan hệ tình dục bằng miệng, hoặc có thể theo những cách khác như hôn sâu, hôn mở rộng miệng. Theo ước tính, cứ 4 người lại có một người bị HPV trong vùng miệng. Virus HPV được cho là nguyên nhân gây ra 70% bệnh ung thư vòm họng ở Hoa Kỳ.

Thường mất nhiều năm sau khi bị nhiễm virus HPV để phát triển thành ung thư. Không rõ liệu chỉ riêng virus HPV là đủ để gây ung thư amidan, hay cần kết hợp thêm các yếu tố khác (như hút thuốc hoặc uống rượu bia) để gây ra ung thư.

Mặc dù các nhà khoa học vẫn chưa chắc chắn và chưa biết được nguyên tắc hoạt động mà virus gây ung thư amidan như thế nào, nhưng mối liên quan giữa virus HPV và bệnh ung thư amidan đã được chứng minh:

- Có tới 51% bệnh nhân bị ung thư amidan dương tính với virus HPV, cao hơn bất kỳ bệnh ung thư ngoài sinh dục nào. Có 3 chủng virus gây ung thư amidan thường gặp là virus HPV2, 11, 16. Trong đó, chủng virus gây ung thư amidan phổ biến nhất là HPV 16, chiếm tới 84%.

- Những người có quan hệ tình dục bằng miệng với ít nhất 6 đối tượng khác nhau thường có nguy cơ mắc ung thư amidan cao hơn hẳn những người có ít bạn tình hơn.

- Ung thư amidan thường phổ biến ở những người trên 30 tuổi, đặc biệt gặp nhiều ở nam giới độ tuổi 40 - 50, là độ tuổi đã trải qua nhiều mối quan hệ tình cảm.

- Các bác sĩ nhận định, ung thư amidan do virus gây ra sẽ dễ chữa trị hơn ung thư có nguyên nhân từ hút thuốc, uống rượu.

3. Làm sao để phòng chống virus gây ung thư amidan

- Hiện nay đã có vacxin phòng virus HPV. Bộ y tế khuyến nghị các bé trai và bé gái từ 11 đến 12 tuổi nên tiêm hai liều vắc-xin HPV, liều thứ hai nên được tiêm 6 đến 12 tháng sau liều đầu tiên. Phụ nữ trên 26 tuổi và nam giới trên 21 tuổi vẫn nên tiêm vacxin HPV nếu chưa được tiêm khi còn trẻ, dù hiệu quả có thể giảm đi. Số lượng liều khuyến cáo tùy thuộc vào độ tuổi tiêm chủng.

- Quan hệ tình dục an toàn, nên sử dụng các biện pháp phòng tránh như bao cao su để tránh lây nhiễm virus gây ung thư amidan. Bạn có thể tìm hiểu sử dụng các tấm bảo vệ miệng bằng nhựa hoặc latex hoặc miếng đập nha khoa khi quan hệ tình dục qua đường miệng.

- Thủy chung, quan hệ một vợ một chồng, tránh quan hệ tình dục bừa bãi với nhiều đối tượng khác nhau. Cẩn trọng khi quan hệ với người đã từng có nhiều bạn tình trước đó.

- Giữ vệ sinh sạch sẽ. Các vết thương, viêm nhiễm hoặc lở loét ở vùng sinh dục hoặc vùng miệng sẽ làm tăng nguy cơ lây nhiễm virus gây ung thư amidan HPV.