Gan là nội tạng lớn nhất trong cơ thể có chức năng hỗ trợ cho nhiều hoạt động của các cơ quan khác nhau trong cơ thể. Hội chứng suy tế bào gan là thuật ngữ mô tả hiện tượng suy giảm các chức năng của gan. Những người mắc bệnh này rất dễ gặp phải bệnh não gan vô cùng nguy hiểm.
Hội chứng suy giảm tế bào gan và hội chứng tăng áp tĩnh mạch cửa là hai hội chứng được mô tả là xuất hiện ở trong giai đoạn của bệnh xơ gan mất bù. Xơ gan mất bù là giai đoạn nguy hiểm của bệnh nhân bị xơ gan. Ở giai đoạn này nếu không được can thiệp đúng cách sẽ gây ra nhiều biến chứng đe dọa tính mạng.
>> Tìm hiểu thêm về bệnh xơ gan TẠI ĐÂY.
Hội chứng suy tế bào gan là thuật ngữ y khoa dùng để mô tả tình trạng suy giảm các chức năng của bộ phận gan. Những người bị tình trạng này rất dễ dẫn đến bệnh não gan, một biến chứng cực kỳ nguy hiểm tới tính mạng. Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể, đảm nhận cho khoảng 500 công việc khác nhau nhằm hỗ trợ duy trì hoạt động cân bằng của các bộ phận còn lại.
Căn bệnh này có nguyên nhân phổ biến do việc lạm dụng thức uống chứa cồn (rượu, bia…), viêm gan siêu vi di truyền và gan nhiễm mỡ. Các chuyên gia y khoa đã chia bệnh thành hai giai đoạn chính, bao gồm:
- Xơ gan giai đoạn đầu, hay còn có tên khác là xơ gan còn bù
- Xơ gan giai đoạn cuối hay gọi là xơ gan mất bù
Hội chứng suy tế bào gan được chia thành ba giai đoạn chính. Mỗi giai đoạn sẽ có những biểu hiện khác nhau.
Giai đoạn 1
Khi mới phát bệnh, thông thường sẽ không có bất kỳ biểu hiện rõ ràng nào. Điều này lại vô tình khiến những người mắc phải bệnh này mang tâm lý chủ quan.
Giai đoạn 2
Khi hội chứng vào giai đoạn 2, cơ thể sẽ có những biểu hiện phổ biến, bao gồm:
- Toàn thân cảm thấy mệt mỏi, kiệt sức
- Chán ăn
- Sụt cân không rõ nguyên nhân
- Thường xuyên mất ngủ
- Khó tiêu
- Buồn nôn
Tuy nhiên, những triệu chứng trên dễ bị nhầm lẫn với các dấu hiệu của một hoặc nhiều bệnh lý khác. Bên cạnh đó, hội chứng suy tế bào gan còn có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng sinh dục, với những triệu chứng phổ biến như:
- Đối với nữ: Rối loạn kinh nguyệt, tắt kinh hay rong kinh
- Đối với nam: Teo tinh hoàn, liệt dương, yếu tinh, đầu vú phát triển bất thường
Đọc thêm:
Xơ gan mất bù có chữa được không? Điều trị xơ gan mất bù như thế nào?
Xơ gan còn bù: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị
Giai đoạn 3
Khi phát triển đến giai đoạn ba, các biểu hiện sẽ xuất hiện rõ rệt như:
- Vàng da – vàng mắt : triệu chứng đặc trưng khi gan chịu tổn thương. Mức độ đậm nhạt phụ thuộc vào mức độ tổn thương của gan
- Rối loạn gân mạch, giãn mao mạch dưới da
- Lá lách to do ứ máu
- Chảy máu cam
- Lông, tóc dễ rụng
- Chảy máu chân răng
- Máu không đông
- Phù chân
- Cổ trướng
- Xuất huyết dưới da
- Trên cơ thể dễ xuất hiện bầm tím không rõ nguyên nhân.
Hội chứng này tác động trực tiếp đến một loạt chức năng của gan, ví dụ như:
Chức năng chuyển hóa
- Gan mất đi khả năng sản xuất đủ lượng albumin thiết yếu sẽ dẫn đến hiện tượng rụng lông, tóc, suy dinh dưỡng, biếng ăn và da trở nên khô ráp…
- Rối loạn chuyển hóa gây tăng cao lượng đường trong máu.
- Nồng độ cholesterol trong cơ thể sẽ vượt quá mức cho phép, gây nên nhiều vấn đề về sức khỏe.
Chức năng tạo mật
- Rối loạn chức năng tạo mật ở gan gây ra các biểu hiện là:
- Vàng da, do trong máu chứa quá nhiều bilirubin
- Phân có mỡ
- Nguy cơ cao mắc rối loạn hệ tiêu hóa.
Chức năng tổng hợp các yếu tố đông máu
Suy giảm khả năng sản sinh yếu tố đông máu ở gan gây ra 2 hệ quả là rối loạn đông máu và xuất huyết.
Bệnh não gan
Những người mắc hội chứng suy tế bào gan có nhiều khả năng rơi vào tình trạng hôn mê gan, còn gọi là bệnh não gan. Nếu phát hiện và điều trị bệnh càng muộn, tỷ lệ tử vong càng tăng cao.
Bệnh não gan thường được thành 4 giai đoạn chính gồm có:
- Giai đoạn 1: Khả năng tập trung và tính toán giảm, thường có biểu hiện quá phấn khích hay lo lắng
- Giai đoạn 2: Thờ ơ, không có khái niệm về thời gian và không gian, bệnh nhân lúc này có hành vi bất hợp lý
- Giai đoạn 3: Ngủ nhiều, lú lẫn, bệnh nhân có những hành vi kích động
- Giai đoạn 4: Hôn mê.
Sau khi được xét nghiệm, bác sĩ sẽ dựa vào kết quả và tình trạng sức khỏe tổng quát để đưa ra liệu trình điều trị phù hợp. Bạn có thể được kê đơn một số nhóm thuốc, kết hợp cùng chế độ ăn uống thích hợp để đảm bảo kết quả chữa bệnh đạt được như mong đợi.
Bên cạnh đó, ghép gan cũng là một phương pháp điều trị thường được sử dụng ở những bệnh về gan.
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng đối với người mắc hội chứng suy tế bào gan bởi vì gan được xem là một nhà máy chế biến thức ăn và cung cấp năng lượng cho cơ thể. Trong khi đó, bất kỳ một bệnh lý nào ở gan thì việc hoạt động của gan sẽ diễn ra trì trệ, vì vậy gan cần thời gian để được tự sửa chữa và phục hồi.
Do đó, chế độ ăn uống không hợp lý còn làm cho tình trạng bệnh lý gan xảy ra nặng hơn, quá trình phục hồi của gan kéo dài.
- Chế độ cho người bị hội chứng suy tế bào gan cấp
Đối với tình trạng viêm gan cấp, khi gan bị trục trặc đột ngột nên việc hoạt động bình thường của gan bị xáo trộn. Nên lúc này người bệnh cần giảm bớt mỡ, bơ, dầu và không nên ăn các loại thực phẩm có nhiều cholesterol có thể kể đến như nội tạng vật nuôi, lòng đỏ trứng,...
Bổ sung thêm một số chất với mục đích cung cấp đủ năng lượng, giúp gan phục hồi. Nên tăng cường chất bột đường từ gạo, mật ong, trái cây ngọt hoặc chuối.
Sử dụng thêm các loại thức ăn giàu đạm, chứa giá trị dinh dưỡng cao. Bổ sung rau xanh, trái cây với mục đích cung cấp các vitamin và khoáng chất cần thiết cho hoạt động của gan.
Ngoài ra, không uống rượu bia và tránh các tác động xấu tới gan khác.
- Người bị viêm gan mãn nên ăn gì?
Đối với viêm gan mãn, tế bào gan đã bị tổn thương kéo dài và ngày một nặng hơn. Do đó, người bệnh cần phải được cung cấp năng lượng đầy đủ với mục đích giúp gan phục hồi.
Người bệnh nên bổ sung các loại thực phẩm chất bột đường dễ hấp thụ từ gạo, ngũ cốc và trái cây ngọt. Ngoài ra, cần sử dụng hàm lượng đạm cao, ít béo.
Tránh sử dụng rượu bia, thuốc gây hại cho gan.
Mắc hội chứng suy tế bào gan người bệnh gặp phải cần chủ động trong quá trình bổ sung dinh dưỡng và lựa chọn các loại thực phẩm phù hợp để tăng cường sức khỏe gan, không gây hại tới gan.
Người có vấn đề về gan thì không nên sử dụng rượu bia hoặc chỉ được uống nếu bác sĩ cho phép.
Thiết lập chế độ ăn uống lành mạnh. Chọn những thực phẩm giàu chất xơ như rau củ quả. Thêm vào đó hãy giảm lượng thực phẩm có lượng chất béo cao và được qua chiên dầu mỡ.
Bên cạnh đó, người bệnh có thể uống cafe để hỗ trợ trong quá trình điều trị bệnh về gan. Do trong cafe có chứa thành phần caffein giúp chống xơ hóa và ung thư gan. Lượng mỡ thừa ở những người béo phì sẽ gây tổn thương gan do đó nên có kế hoạch giảm cân hợp lý.
Để giảm nguy cơ mắc bệnh viêm gan B, C tuyệt đối không sử dụng chung kim tiêm và khi quan hệ tình dục hãy dùng các biện pháp bảo vệ. Bên cạnh đó, bạn cũng nên tiêm phòng vaccine đầy đủ.
Trên đây là những thông tin khái quát về hội chứng suy tế bào gan. Suy giảm chức năng gan là thậm chí còn đe dọa tới tính mạng, đòi hỏi phải có điều kiện được chăm sóc y tế khẩn cấp. Do đó việc phát hiện kịp thời và khám chữa là điều cực kỳ cần thiết.