Như chúng ta đã biết, chất xơ đóng vai trò quan trọng đối với quá trình tiêu hóa thức ăn trong cơ thể. Vì vậy điều chúng ta cần làm là bổ sung đầy đủ chất xơ cho cơ thể hằng ngày. Nhưng khi sự bổ sung này diễn ra quá mức sẽ dẫn đến tình trạng thừa chất xơ trong cơ thể.
Nhìn chung, tình trạng dư thừa chất xơ trong cơ thể hiếm gặp hơn so với tình trạng thiếu hụt chất xơ. Tuy nhiên không vì điều này mà ta có thể bỏ qua, không quan tâm đến sự dư thừa chất xơ trong cơ thể. Bởi tình trạng dư thừa chất xơ có thể gây nên nhiều hậu quả nghiêm trọng khác nhau lên sức khỏe.
Táo bón là hậu quả được nhắc đến nhiều khi có hiện tượng dư thừa chất xơ trong cơ thể.
Điều này là do các chất xơ hòa tan trong ống tiêu hóa có xu hướng hấp thu nước trong ống tiêu hóa hình thành một dạng cấu trúc gel. Bình thường cấu trúc dạng gel này sẽ giúp làm chậm tốc độ tiêu hóa thức ăn, khiến thức ăn được tiêu hóa từ từ.
Tuy nhiên khi thừa chất xơ hòa tan với số lượng quá nhiều sẽ khiến quá trình hấp thu nước diễn ra với mức độ lớn hơn. Điều này khiến thức ăn trong ống tiêu hóa có độ cứng cao hơn do mất nước và gây nên táo bón.
Tắc ruột là hậu quả đáng sợ do thừa chất xơ gây nên. Bởi khi thừa chất xơ quá nhiều sẽ khiến cơ thể bị táo bón và mất nước, điều này khiến thức ăn khó di chuyển trong ống tiêu hóa hơn và bị mắc kẹt tại một vị trí nào đó gây nên tắc ruột.
Ngoài ra, khi sử dụng quá nhiều chất xơ không hòa tan các sợi chất xơ có thể đan lại với nhau tạo thành khối ngăn cản thức ăn di chuyển gây nên tắc ruột.
Khi tình trạng tắc ruột do thừa chất xơ nghiêm trọng, bệnh nhân có thể sẽ cần phải thực hiện phẫu thuật để giải quyết tắc ruột.
Như đã nói, chất xơ trong ống tiêu hóa có xu hướng hấp thu nước trong ống tiêu hóa. Điều này gây nên sự cạnh tranh hấp thu nước với cơ thể khiến cơ thể thiếu nước.
Vì vậy, khi sử dụng quá nhiều chất xơ khiến cơ thể thừa chất xơ sẽ có thể gây nên tình trạng mất nước cho cơ thể. Mất nước trong thừa chất xơ không phải là mất nước cấp tính mà thường biểu hiện bằng các biểu hiện như khát, mệt mỏi do mất nước, khô miệng và niêm mạc,...
Chất xơ có nhiệm vụ điều chỉnh tốc độ hấp thu các chất của cơ thể, làm quá trình này diễn ra từ từ. Tuy nhiên khi cơ thể có dư thừa chất xơ quá nhiều, chất xơ sẽ trở thành nguyên nhân chính gây cản trở sự hấp thu các chất của cơ thể, trong đó có các chất khoáng thiết yếu.
Vì vậy, thừa chất xơ còn được biết đến là một trong các nguyên nhân khiến cơ thể bị thiếu chất khoáng thiết yếu do tăng bài tiết và ức chế hấp thu.
Trào ngược dạ dày-thực quản cũng là một trong các hậu quả có thể xảy ra khi cơ thể thừa chất xơ. Bởi khi thừa chất xơ, dạ dày sẽ phải gia tăng làm việc để nghiền nhỏ các thức ăn có trong dạ dày, điều này dễ khiến các cấu trúc của dạ dày bị tổn thương (trong có có các cơ thắt tâm vị) gây nên tình trạng trào ngược dạ dày-thực quản. Thường biểu hiện bằng ợ chua, ợ nóng,...
Có thể thấy rằng, bổ sung chất xơ đầy đủ cho cơ thể là hết sức cần thiết. Tuy nhiên bổ sung chất xơ quá nhiều khiến cơ thể dư thừa chất xơ lại rất nguy hiểm và có khả năng gây nhiều hậu quả khác nhau cho sức khỏe.