Giúp bệnh nhân ung thư đẩy lùi cảm giác mệt mỏi, cải thiện giấc ngủ

Trong quá trình điều trị ung thư, người bệnh thường bị mỏi mệt, do bản thân bệnh ung thư hoặc do các tác dụng phụ của điều trị. Trong khi đó, yếu tố tâm lý, sự phấn chấn lại đóng vai trò rất quan trọng để bạn chiến thắng căn bệnh này. 

1. Vì sao người bệnh ung thư thường cảm thấy mệt mỏi?

Hiện nay vẫn chưa rõ nguyên nhân gây ra hiện tượng mệt mỏi ở bệnh nhân ung thư. Tuy nhiên có một số nguyên nhân gây ra tình trạng này, ví dụ như:

- Bản thân bệnh ung thư

- Do ảnh hưởng của các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị, xạ trị, liệu pháp hormone, liệu pháp nhắm trúng đích hoặc phẫu thuật. 

Thông thường, cảm giác mệt mỏi này sẽ dần biến mất sau khi kết thúc quá trình điều trị. Tuy nhiên, một số trường hợp tình trạng này sẽ diễn ra trong một thời gian dài. 

- Thiếu máu cũng sẽ gây ra cảm giác mệt mỏi kéo dài, nếu thiếu máu nặng, bệnh nhân cần được truyền máu để cải thiện sức khỏe. 

- Ăn uống kém, thiếu chất do chế độ ăn không đủ năng lượng. Ngoài ra, bệnh ung thư hoặc các thuốc điều trị ung thư cũng gây lạt miệng, đắng miệng, hoặc mất cảm giác ăn ngon.

Ngoài cảm giác mệt mỏi, người bệnh cũng có thể gặp các triệu chứng khác như đau đớn, khó thở hoặc tụ dịch.

2. Mệt mỏi ảnh hưởng đến bệnh nhân ung thư như thế nào?

Mệt mỏi sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ sinh hoạt của người bệnh.

- Khi mệt mỏi, người bệnh sẽ gặp khó khăn trong các công việc rất nhỏ, thậm chí là việc hằng ngày như mặc quần áo, tắm rửa hoặc đi vệ sinh.

- Mất sức lực, thường xuyên phải nằm bẹp trên giường. 

- Tay chân bủn rủn, không còn sức

- Mất tập trung, khó khăn trong suy nghĩ, nói chuyện, giao tiếp cũng như quyết định một điều gì đó. Rất khó để ghi nhớ một điều gì. 

- Cảm giác khó thở ngay cả sau khi hoạt động rất nhẹ nhàng.

- Chóng mặt hoặc nặng đầu. Khó ngủ. Không còn hứng thú với quan hệ vợ chồng. 

- Nhạy cảm, dễ buồn bực 

3. Kiểm soát cảm giác mệt mỏi ở bệnh nhân ung thư

Để kiểm soát cảm giác mệt mỏi, bệnh nhân nên ghi chép lại hàng ngày để bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe. Các thang điểm mệt mỏi được đánh giá như sau:

- Không cảm giác mệt mỏi.

- Cảm giác mệt mỏi nhẹ - có thể làm các công việc bình thường.

- Cảm giác mệt mỏi xảy ra thỉnh thoảng  

- Có thể làm phần lớn các công việc một cách bình thường.

- Cảm giác mệt mỏi vừa – có thể làm một vài công việc, hoạt động nhưng cần nghỉ ngơi giữa các công việc.

- Cảm giác mệt mỏi nặng – gặp khó khăn trong đi lại cũng như các hoạt động hằng ngày, việc nhà như nấu ăn hoặc mua sắm.

- Cảm giác mệt mỏi rất nặng – cần nghỉ ngơi hoặc ngủ nguyên ngày.

Việc theo dõi cảm giác mệt mỏi sẽ giúp bệnh nhân sắp xếp các công việc trong ngày một cách hợp lý, sử dụng sức lực cho từng thể trạng,

4. Một số cách giúp bệnh nhân ung thư đẩy lùi cảm giác mệt mỏi

Theo các chuyên gia, trải qua một giấc ngủ chất lượng sẽ giúp bệnh nhân ung thư xua tan cảm giác mệt mỏi. Do đó, bạn nên cố gắng duy trì giấc ngủ như bình thường. Một số trường hợp bệnh nhân bị đau sẽ cảm thấy khó ngủ, bồn chồn, hãy thử những cách sau:

- Cố gắng ngủ đúng giờ và hình thành một thói quen. Tùy theo từng cá nhân, thời gian ngủ nên là 7 đến 8 giờ mỗi đêm hoặc theo nhu cầu.

- Cố gắng tắt các thiết bị điện tử, ánh sáng xung quanh phòng ngủ

- Hãy duy trì viết nhật ký để ghi nhận lại bất kỳ ý nghĩ nào làm bạn không ngủ được. 

- Tập thể dục hay tập dưỡng sinh đều đặn hằng ngày vừa giúp giảm cảm giác mệt mỏi, lại vừa giúp bạn dễ có giấc ngủ ngon hơn. Có thể tập thể dục trước khi ngủ 2-3 tiếng. 

Chiến thắng cảm giác mệt mỏi là một trong những bí quyết để chiến thắng ung thư. Nếu người bệnh vẫn cảm thấy khó ngủ, hãy làm những cách sau đây:

-  Ăn nhẹ hoặc uống nước ấm trước khi lên giường ngủ.

- Tránh uống những thức uống có chất kích thích như cà phê hoặc thuốc lá vào gần thời gian ngủ

- Giữ tâm trí thoải mái bằng cách nghe một bản nhạc nhẹ, đọc sách hoặc thiền cũng có thể cải thiện được giấc ngủ. 

Bên cạnh việc có giấc ngủ ngon, việc lên kế hoạch cho các công việc hằng ngày một cách cẩn thận cũng là cách để giúp giảm bớt cảm giác cảm giác mệt mỏi.