Giảm đau cho bệnh nhân ung thư di căn xương (ung thư xương thứ phát)

1. Ung thư di căn xương là gì?

Ung thư di căn xương là tình trạng tế bào ung thư từ khối u tại một cơ quan khác theo đường máu và đường bạch huyết di chuyển đến xương.

Có khoảng 30% đến 85% các trường hợp bệnh nhân ung thư có tình trạng di căn đến xương, trong đó thường gặp là các loại ung thư phổi, ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt.

Vì trí xương thường xảy ra tình trạng ung thư di căn đến là các xương có chứa nhiều tủy như xương sọ, xương chậu, xương sống và một số xương dài.

Triệu chứng bệnh nhân thường gặp phải khi có ung thư di căn xương là đau, gãy xương bệnh lí, các triệu chứng của chèn ép thần kinh (tê, yếu, liệt chi), tăng calci máu,... Trong đó đau là triệu chứng thường gặp nhất trên các bệnh nhân bị ung thư di căn xương.

Mức độ đau ở các vị trí ung thư di căn xương phụ thuộc vào vị trí xương di căn, kích thước khối u di căn, sự tác động của khối u đối với các tổ chức lân cận.

2. Điều trị giảm đau cho bệnh nhân ung thư di căn xương

Do đau là triệu chứng thường gặp nhất trên các bệnh nhân ung thư di căn xương, lúc mới đầu bệnh nhân chỉ cảm thấy tính trạng đau mơ hồ trong xương, tuy nhiên nếu không điều trị kịp thời đau sẽ ngày càng tăng và trở nên rất dữ dội khiến bệnh nhân không thể không điều trị.

2.1. Mục đích của điều trị giảm đau ung thư di căn xương

Các điều trị giảm đau cho bệnh nhân ung thư di căn xương có nhiều mục đích khác nhau, tuy nhiên có một số mục đích chính kể đến như:

- Giảm khối lượng, kích thước của khối u làm giảm hiện tượng chèn ép gây đau cho bệnh nhân.

- Điều trị các tổn thương thứ phát do khối u gây nên làm giảm đau.

- Giảm đau cho bệnh nhân để bệnh nhân cảm thấy thoải mái, dễ chịu hơn giúp nâng cao chất lượng cuộc sống.

2.2. Các phương pháp điều trị giảm đau ung thư di căn xương thường được dùng hiện nay

Hiện nay, để giảm đau cho bệnh nhân ung thư di căn xương có rất nhiều phương pháp khác nhau được ứng dụng trên lâm sàng. Tuy nhiên việc lựa chọn phương pháp điều trị giảm đau ung thư xương phải phụ thuộc cụ thể vào tình hình bệnh cụ thể, tình hình kinh tế và trang thiết bị tại cơ sở điều trị.

Một số phương pháp điều trị giảm đau ung thư di căn xương thường được dùng hiện nay:

Uống thuốc giảm đau

Uống thuốc giảm đau là phương pháp giảm đau thường được dùng nhất để giảm đau cho bệnh nhân ung thư di căn xương. Phương pháp này có tính tiện lợi cao và rẻ tiền, tuy nhiên hiệu quả giảm đau không kéo dài lâu nên bệnh nhân cần uống thuốc liên tục.

Những loại thuốc giảm đau được dùng dựa trên mức độ đau theo phân độ của WHO, đối với đau có mức độ nhẹ thường sử dụng các loại giảm đau kháng viêm không Steroids, đau ở mức độ trung bình thường sử dụng các thuốc giảm đau opioids loại nhẹ, đối với các trường hợp đau ở mức độ nặng, đau rất dữ dội bệnh nhân sẽ được xem xét sử dụng các loại opioids có tác dụng mạnh.

Hóa trị

Hóa trị là phương pháp điều trị giảm đau ung thư di căn xương cũng thường được sử dụng. Các loại hóa chất sử dụng trong điều trị có tác dụng làm độc tế bào, giúp tiêu diệt tế bào ung thư nên làm khối u teo nhỏ về kích thước. Nhờ vậy mà hóa trị có khả năng giúp bệnh nhân giảm đau và hiệu quả giảm đau kéo dài lâu hơn so với sử dụng các loại thuốc giảm đau.

Xạ trị

Xạ trị là phương pháp có khả năng giúp bệnh nhân giảm bớt cảm giác đau một cách nhanh chóng. Có đến 60% số bệnh nhân cảm thấy giảm bớt tình trạng đau đớn sau khi thực hiện xạ trị.

Dưới tác dụng của các tia xạ trong quá trình xạ trị mà khối u sẽ teo nhỏ về kích thước và làm giảm bớt các tổn thương ở xung quanh khối u khiến bệnh nhân bớt đau. Hiện nay có hai phương pháp xạ trị chính là sử dụng các chùm tia xạ chiếu vào vùng tổn thương và uống các đồng vị phóng xạ.

Phẫu thuật

Trong một số trường hợp bệnh nhân sẽ được chỉ định phẫu thuật để giảm đau do ung thư di căn xương, phẫu thuật sẽ giúp loại bỏ khối u, giải quyết tối đa các tổn thương do khối u gây nên. Nếu tình trạng quá trầm trọng, bệnh nhân có thể được chỉ định đoạn chi.

Trên đây là các nguyên tắc cơ bản trong điều trị giảm đau do ung thư di căn xương và những phương pháp điều trị đau cho bệnh nhân thường được dùng hiện nay tại các cơ sở y tế. Việc lựa chọn phương pháp giảm đau nào cần dựa trên các thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng, bệnh nhân không tự ý áp dụng các phương pháp giảm đau chưa kiểm chứng khiến bệnh nặng hơn.