Nhu cầu kẽm của bà bầu thường cao hơn so với những phụ nữ bình thường. Tuy nhiên, nếu bổ sung quá liều lượng thì bà bầu sẽ nguy cơ dư thừa kẽm. Cũng như thiếu hụt kẽm, dư thừa kẽm ở bà bầu cũng gây ra các hiểm hoa khôn lường cho sức khoẻ.
Việc lạm dụng bổ sung quá nhiều khoáng chất trong thời kỳ mang thai có thể gây ra hiện tượng thai nhi kém phát triển, sa sút trí tuệ, thậm chí có nguy cơ bị dị tật bẩm sinh.
Kẽm là một trong những khoáng chất cần bổ sung trước, trong và sau thai kỳ. Bởi nó có các vai trò quan trọng sau đây:
- Ngăn ngừa tình trạng sinh non.
- Hỗ trợ cho các chức năng của các giác quan vị giác và khứu giác.
- Hỗ trợ cho quá trình tổng hợp ADN, protein và phân chia tế bào.
- Kích thích quá trình tăng trưởng và phát triển của thai nhi.
- Hỗ trợ và đảm bảo chức năng hệ thống miễn dịch của người mẹ.
- Kích thích quá trình hồi phục và làm lành vết thương trên cơ thể người mẹ.
Theo khuyến nghị, phụ nữ đang mang thai cần một lượng kẽm lớn hơn so với người bình thường. Lượng kẽm này sẽ tiếp tục tăng lên trong thời gian cho con bú. Bởi việc cho con bú sẽ làm giảm lượng kẽm trong cơ thể của người mẹ. Ngoài ra, nhu cầu về kẽm cũng có sự chênh lệch dựa vào độ tuổi làm mẹ của thai phụ. Cụ thể như sau
- Phụ nữ mang thai từ 19 tuổi trở lên: 11 mg/ ngày.
- Phụ nữ mang thai từ 18 tuổi trở xuống: 13 mg/ ngày.
- Phụ nữ đang cho con bú từ 19 tuổi trở lên: 12 mg/ ngày.
- Phụ nữ đang cho con bú từ 18 tuổi trở xuống: 14 mg/ ngày.
Theo khuyến nghị, mức kẽm tối đa mà cơ thể có thể tiêu thụ hàng ngày là 40 mg. Khi thai phụ tiêu thụ vượt quá con số này thì nguy cơ dư thừa kẽm ở bà bầu có thể xảy ra. Lượng kẽm này sẽ bao gồm tất cả các nguồn cung cấp kẽm như thực phẩm và dược phẩm. Tuy nhiên, hiện tượng ngộ độc kẽm sẽ không xảy ra nếu bà bầu tiêu thụ kẽm từ thực phẩm. Ngược lại, dư thừa kẽm ở bà bầu từ dược phẩm và đồ gia dụng lại vô cùng nguy hiểm.
Những tác hại phổ biến nhất của việc dư thừa kẽm ở bà bầu có thể kể đến như:
- Hiện tượng đau, đắng và cảm thấy vị kim loại ở miệng hoặc cổ họng.
- Ớn lạnh.
- Chóng mặt, nhức đầu và mệt mỏi.
- Buồn nôn nhưng không phải do ốm nghén.
- Cơ thể đổ nhiều mồ hôi.
- Chán ăn.
- Tiêu chảy.
- Hoa mắt và chứng ảo giác.
- Hệ miễn dịch suy yếu và dễ nhiễm bệnh.
- Làm tăng cholesterol xấu và giảm cholesterol tốt bên trong cơ thể.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh về tim mạch.
- Các vấn đề liên quan đến tiết niệu nếu lượng kẽm tiêu thụ là hơn 80 mg/ ngày.
- Suy giảm nồng độ sắt và đồng nếu lượng kẽm tiêu thụ là từ 60 đến 450 mg/ ngày.
- Nguy cơ chuyển dạ sớm nếu bà bầu thừa kẽm ở tam cá nguyệt thứ 3.
Tình trạng dư thừa kẽm ở bà bầu thường không quá phổ biến nhưng nó vẫn có thể xảy ra. Đặc biệt là ở những bà bầu thường xuyên sử dụng các loại dược phẩm bổ sung kẽm. Các viên uống bổ sung kẽm thường có hàm lượng kẽm khá cao.
Do đó, bà bầu rất dễ bị dư thừa kẽm nếu sử dụng quá liều hoặc lạm dụng thuốc. Ngoài ra, trong các loại đồ gia dụng cũng có thể chứa một lượng kẽm clorua tương đối cao. Vì thế, nếu tiếp xúc thường xuyên, bà bầu vẫn có nguy cơ thừa kẽm.
Thay vì sử dụng dược phẩm, bà bầu có thể lựa chọn các loại thực phẩm để bổ sung kẽm. Bởi đây là nguồn kẽm an toàn và không gây ngộ độc trong trường hợp quá liều. Kẽm thường được tìm thấy trong các loại thịt, rau xanh, sữa, lòng đỏ trứng, đậu, thuỷ hải sản… Ngoài ra, các loại thực phẩm này còn chứa rất nhiều khoáng chất cần thiết cho phụ nữ trong thai kỳ.
Lạm dụng dược phẩm bổ sung kẽm là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng dư thừa kẽm ở bà bầu. Vì vậy, các thai phụ hãy lựa chọn nguồn cung cấp kẽm an toàn hơn để phòng tránh tình trạng bổ sung quá nhiều gây ra nhiều tác hại không mong muốn.