Đối phó với tác dụng phụ sau điều trị ung thư máu qua chế độ ăn uống

Tham vấn chuyên môn: - Khoa Nội Tổng hợp
Đối phó với tác dụng phụ sau điều trị ung thư máu qua chế độ ăn uống
Khi điều trị ung thư máu, các phương pháp điều trị như hóa trị, xạ trị,... rất dễ để lại nhiều tác dụng phụ khác nhau cho người bệnh. Để hạn chế tác dụng phụ do điều trị ung thư máu gây nên, yếu tố dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng.

Như chúng ta đã biết, quá trình điều trị ung thư máu sử dụng rất nhiều phương pháp điều trị khác nhau như hóa trị, xạ trị,... Do đây là những phương pháp điều trị khắc nghiệt nên những tác dụng phụ do điều trị ung thư máu thường hay xảy ra, đặc biệt là các tác dụng phụ trên hệ tiêu hóa của người bệnh.

Vì thế, chăm sóc giảm nhẹ các tác dụng phụ do điều trị ung thư máu đóng là một phần quan trọng trong chăm sóc bệnh nhân ung thư máu.

Chế độ dinh dưỡng trong chăm sóc bệnh nhân nhằm hạn chế tác dụng phụ sau điều trị ung thư máu:

1. Ăn uống kém ngon miệng sau điều trị ung thư máu

Ăn uống kém ngon miệng là vấn đề thường xảy ra trên bệnh nhân sau khi điều trị ung thư máu. Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tính trạng ăn uống kém ngon miệng trên bệnh nhân ung thư máu sau điều trị như do sự giảm tiết nước bọt, tổn thương niêm mạc hệ tiêu hóa, kém hấp thu chất dinh dưỡng,...

Để hạn chế tình trạng ăn uống kém ngon miệng trên người bệnh sau quá trình điều trị ung thư máu, có thể chế biến các loại thức ăn theo cách đặc biệt hơn, ngon miệng hơn,... để kích thích sự thèm ăn của bệnh nhân.

Trong trường hợp bệnh nhân cảm thấy khó khăn khi ăn các loại thức ăn cứng, hãy xay nhuyễn hoặc băm nhỏ thức ăn để bệnh nhân ăn uống dễ dàng hơn.

Bên cạnh đó, những loại thức ăn dễ tiêu hóa như sữa tươi ít béo, hay các món súp,... cũng rất thích hợp để sử dụng cho bệnh nhân ung thư máu bởi dễ tiêu hóa.

2. Nôn, buồn nôn

Sự tổn thương hệ tiêu hóa của bệnh nhân do tác dụng của các phương pháp điều trị ung thư máu, không chỉ gây cảm giác ăn uống kém ngon miệng ở người bệnh mà còn có khả năng khiến cho hệ tiêu hóa của bệnh nhân dễ bị kích ứng hơn. Vì thế những bệnh nhân sau điều trị ung thư máu rất dễ gặp các tình trạng buồn nôn, nôn khi ăn uống.

Vì vậy, khi chế biến thức ăn cho bệnh nhân sau điều trị ung thư máu cần hạn chế sử dụng quá nhiều loại gia vị, các loại thực phẩm kích thích mạnh như cay, nóng,... 

Thay vào đó hãy chế biến những món ăn thanh đạm hơn để bệnh nhân có thể sử dụng trong bữa ăn hằng ngày, điều này có tác dụng đáng kể trong việc làm giảm buồn nôn, nôn ở bệnh nhân sau điều trị ung thư máu.

3. Táo bón sau điều trị ung thư máu

Táo bón là tình trạng rất thường xuyên xảy ra ở bệnh nhân sau điều trị ung thư máu, nguyên nhân của tình trạng này có thể là do tác dụng phụ của điều trị lên ống tiêu hóa hoặc cũng có thể là do sự mất cân bằng trong chế độ dinh dưỡng.

Để giúp bệnh nhân đối phó với tình trạng táo bón trên bệnh nhân sau điều trị ung thư máu, hãy đảm bảo bệnh nhân uống đủ nước mỗi ngày và bổ sung chất xơ đầy đủ cho người bệnh thông qua chế độ ăn hợp lý.

4. Tiêu chảy sau điều trị ung thư máu

Bên cạnh táo bón, tiêu chảy cũng là tình trạng có thể xảy ra ở người bệnh sau khi thực hiện các phương pháp điều trị ung thư máu.

Do vậy, nếu bệnh nhân có biểu hiện tiêu chảy sau điều trị ung thư máu, hãy đảm bảo cung cấp đủ lượng nước cho bệnh nhân để bủ lại lượng nước bệnh nhân bị mất do tiêu chảy. Lưu ý, không nên bù nước bằng nước trắng khi bị tiêu chảy mà nên sử dụng các loại nước có chứa điện giải (thông dụng nhất là oreson) để bù lại cả các chất điện giải đã bị mất cho người bệnh.

Ngoài ra, nên chia nhỏ các bữa ăn để bệnh nhân có thể sử dụng, chế biến thức ăn từ những loại thực phẩm dễ tiêu hóa, tránh sử dụng chất béo và những thực phẩm có tính kích thích,...

Trên đây là một số lưu ý trong ăn uống để hạn chế các tác dụng phụ sau điều trị ung thư máu cho người bệnh. Để đảm bảo, bệnh nhân và người nhà cần tham vấn ý kiến của bác sĩ để nhận được tư vấn đầy đủ nhất.

Nguồn dịch: https://www.lalpathlabs.com/blog/dietary-and-nutritional-needs-for-the-blood-cancer-patients/


Tác giả: QN