Trong các biến chứng do bệnh quai bị gây nên, viêm màng não - viêm não do quai bị được đánh giá là một biến chứng nguy hiểm, nếu không được điều trị sớm thì dễ tiến triển nặng và để lại nhiều ảnh hưởng lâu dài cho sức khỏe bệnh nhân.
Viêm màng não - viêm não do quai bị thường có tỷ lệ xuất hiện ở khoảng 10-30% số bệnh nhân mắc bệnh quai bị đối với viêm màng não, và khoảng 0,5% đối với viêm não. Bệnh cảnh viêm màng não - viêm não có thể xuất hiện sau khi có biểu hiện viêm tuyến mang tai từ 3-5 ngày. Nhưng có đến gần một nửa các trường hợp bệnh nhân bị viêm màng não - viêm não do quai bị xảy ra mà không hề kèm theo tình trạng viêm tuyến mang tai.
Khi viêm màng não - viêm não do quai bị, bệnh nhân thường biểu hiện bằng các triệu chứng tương đối đặc trưng như thay đổi tính tình, bứt rứt, đau đầu, nôn mửa, tiêu chảy hoặc táo bón, co giật, rối loạn tri giác, cứng gáy, các dấu hiệu màng não (dấu hiệu Kernig, dấu hiệu Brudzinski),...
Trong phần lớn các trường hợp, viêm màng não - viêm não do quai bị có thể được điều trị khỏi mà không để lại biến chứng gì. Tuy nhiên cũng có một tỷ lệ nhỏ các bệnh nhân bị viêm màng não - viêm não do quai bị có thể diễn tiến nhanh chóng hoặc gặp phải các hậu quả lâu dài do tình trạng này gây nên như liệt dây thần kinh sọ, điếc, não úng thủy,...
Ngoài ra còn các biến chứng quai bị khác mà bạn có thể tìm hiểu thêm TẠI ĐÂY.
Bởi viêm màng não - viêm não do quai bị là tình trạng gây nên bởi nguyên nhân virus, do đó chúng ta hiện nay vẫn chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho người bệnh. Các điều trị áp dụng cho bệnh nhân viêm màng não - viêm não do quai bị đều là các điều trị hỗ trợ người bệnh, giảm nhẹ triệu chứng bệnh,...
- Giảm áp lực nội sọ, chống phù não
Bệnh nhân viêm màng não - viêm não do quai bị có thể bị tăng áp lực nội sọ do các nhu mô não phù nề, tăng dịch não tủy,... Tình trạng này thường biểu hiện bằng đau đầu, nôn vọt và rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy hay táo bón). Do vậy, cần điều trị hỗ trợ để làm giảm áp lực nội sọ cho bệnh nhân.
Thuốc được sử dụng để làm giảm áp lực nội sọ cho bệnh nhân viêm màng não - viêm não do quai bị là các dung dịch ưu trương như dung dịch đường glucose 30%, dung dịch natriclorua 3%, hoặc dung dịch đường manitol 20%,... Các dung dịch này sẽ làm tăng áp lực thẩm thấu trong máu và kéo nước từ mô, dịch não tủy vào lòng mạch nên làm giảm áp lực nội sọ cho bệnh nhân.
Ngoài ra, trong trường hợp nghi ngờ áp lực nội sọ tăng quá cao ở bệnh nhân viêm màng não - viêm não thì bác sĩ có thể chọc dịch não tủy để làm giảm áp lực nội sọ, lượng dịch não tủy tối đa được lấy ra theo khuyến cáo là dưới 15ml.
- Giảm viêm
Với đặc tính kháng viêm mạnh, do đó các loại thuốc thuộc nhóm corticoid có thể được sử dụng để giảm nhanh tình trạng viêm cho bệnh nhân viêm màng não - viêm não do quai bị. Các loại thuốc thuộc nhóm corticoid thường được sử dụng có thể kể đến bao gồm prednisolon, dexamethasol,...
- Bù nước và điện giải
Tình trạng rối loạn nước và điện giải có thể xảy ra khi bệnh nhân mắc phải như nôn ói, tiêu chảy,... mà bệnh nhân cần phải được bù nước và điện giải bằng các chiến lược thích hợp. Bù nước và điện giải có thể được tiến hành thông qua đường uống hoặc đường tĩnh mạch tùy thuộc vào tình trạng, mức độ rối loạn nước và điện giải ở bệnh nhân.
- Thuốc kháng sinh
Do bệnh quai bị gây nên bởi nguyên nhân virus, do đó thuốc kháng sinh không phải là một chỉ định thường quy khi bệnh nhân mắc viêm màng não - viêm não do quai bị. Các loại thuốc kháng sinh chỉ nên được sử dụng khi bệnh nhân viêm màng não - viêm não do quai bị có bội nhiễm hoặc dự phòng khi có nguy cơ cao xảy ra bội nhiễm.
Có thể thấy rằng, viêm màng não - viêm não do quai bị là một biến chứng nặng, điều trị phức tạp. Do đó, khi có các dấu hiệu viêm màng não - viêm não do quai bị thì người bệnh, người nhà bệnh nhân cần thông báo ngay với bác sĩ để có hướng xử trí và điều trị kịp thời, tránh các ảnh hưởng lâu dài có thể gây nên cho sức khỏe bệnh nhân.