Điều trị viêm dạ dày do vi khuẩn HP như thế nào?

1. Vi khuẩn HP gây viêm dạ dày như thế nào?

Vi khuẩn HP (Helicobacter Pylori) là một trong số ít ỏi các loại vi khuẩn có khả năng ký sinh tại dạ dày, nơi có pH cực kỳ thấp. Tại dạ dày, vi khuẩn HP tiết men urease làm thay đổi pH tại bề mặt dạ dày, khiến các yếu tố bảo vệ dạ dày tại khu vực đó bị thay đổi, tiết độc tố làm tổn thương dạ dày, làm tăng tiết acid dịch vị,... Những điều này khiến dạ dày dễ dàng trở nên bị viêm.

Loài vi khuẩn này có tốc độ sinh sản nhanh, sức sống tốt do vậy rất khó khăn để tiêu diệt. Nếu người bệnh viêm dạ dày có vi khuẩn HP không được điều trị diệt hoàn toàn vi khuẩn, bệnh vẫn sẽ có khả năng quay trở lại kể cả khi đã có một thời gian lui bệnh.

Vì vậy, tiêu diệt vi khuẩn HP trong điều trị viêm dạ dày do HP là một trong các mục tiêu quan trọng hàng đầu mà quá trình điều trị hướng đến.

Để tiêu diệt vi khuẩn HP trong điều trị viêm dạ dày do vi khuẩn HP người ta thường sẽ phối hợp nhiều loại thuốc khác nhau mà ít khi sử dụng thuốc đơn độc. Điều này là để nhằm hạn chế tối đa tình trạng kháng thuốc của vi khuẩn, khi vi khuẩn kháng thuốc thứ nhất thì sẽ bị tiêu diệt bởi thuốc thứ 2, thứ 3,...

2. Điều trị viêm dạ dày do vi khuẩn HP

Cũng không có quá nhiều khác biệt với điều trị viêm dạ dày do các nguyên nhân khác, điều trị viêm dạ dày do vi khuẩn HP cũng gồm hai bộ phận chính là điều trị các triệu chứng của bệnh và điều trị nguyên nhân gây bệnh.

2.1. Điều trị triệu chứng của bệnh

Để giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh khi điều trị viêm dạ dày do vi khuẩn HP, người ta vẫn chủ yếu sử dụng sự phối hợp của các loại thuốc khác nhau và chế độ sống hợp lý.

* Những loại thuốc thường được dùng để giảm nhẹ triệu chứng trong điều trị viêm dạ dày do vi khuẩn HP bao gồm:

- Thuốc kháng acid: Thường có tính base, khi sử dụng sẽ tạo phản ứng trung hòa với acid trong dịch vị của dạ dày, nâng cao độ pH và giảm nhẹ các triệu chứng bệnh.

- Thuốc kháng histamin H2: Có cấu trúc gần giống với histamin H2 nên cạnh tranh gắn vào thụ thể của histamin H2 trên thành dạ dày, ngăn cản sự bài tiết acid dịch vị bình thường do mọi nguyên nhân.

- Thuốc ức chế bơm proton: Ức chế không hồi phục bơm proton trên thành dạ dày khiến acid đã sản xuất không được bài xuất vào lòng dạ dày dẫn đến tăng pH dạ dày.

Bên cạnh sử dụng thuốc đúng cách, người bệnh còn cần có một chế độ sinh hoạt hợp lý hơn để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh viêm dạ dày do vi khuẩn HP. Người bệnh nên đảm bảo chế độ dinh dưỡng tốt với các loại thức ăn giàu dinh dưỡng và dễ tiêu hóa, giảm căng thẳng trong công việc và học tập, ngừng uống rượu bia, hút thuốc lá, tránh thức khuya,...

2.2. Điều trị vi khuẩn HP

Hiện nay có khá nhiều phác đồ tiêu diệt HP khác nhau đang được sử dụng để điều trị viêm dạ dày do vi khuẩn HP. Mỗi phác đồ có các ưu và nhược điểm riêng, do vậy việc lựa chọn phác đồ sẽ căn cứ và nhiều yếu tố như tình trạng bệnh, đã từng điều trị HP hay chưa, yếu tố kháng thuốc theo khu vực địa lý,...

* Phác đồ ba thuốc điều trị HP

Phác đồ ba thuốc điều trị HP thường là lựa chọn đầu tiên cho bệnh nhân, phù hợp với các bệnh nhân mới điều trị viêm dạ dày do vi khuẩn HP lần đầu.

Các phối hợp ba thuốc hay được dùng để điều trị vi khuẩn HP bao gồm:

- Amoxicillin + thuốc ức chế bơm proton + clarithromycin

- Thuốc ức chế bơm proton + amoxicillin + levofloxacin

- Amoxicillin + metronidazole + thuốc ức chế bơm proton

Việc điều trị vi khuẩn HP theo phác đồ ba thuốc thường kéo dài trong thời gian từ 7-14 ngày.

* Phác đồ bốn thuốc điều trị HP

Nếu các phác đồ ba thuốc thất bai trong tiêu diệt HP, bác sĩ có thể cân nhắc cho bệnh nhân sử dụng phác đồ bốn thuốc để điều trị. Thời gian điều trị bình quân cho bệnh nhân sử dụng phác đồ bốn thuốc để tiêu diệt vi khuẩn HP là từ 10-14 ngày.

Các phối hợp bốn thuốc thường dùng bao gồm:

- Amoxicillin + thuốc ức chế bơm proton + Clarithromycin + Metronidazole

- Metronidazole (hay Tinidazole) + Tetracyclin + thuốc ức chế bơm proton (hoặc thay bằng Ranitidin + Bismuth

* Điều trị HP kế tiếp

Các phác đồ này có thể được sử dụng kế tiếp để tiêu diệt HP nhưng đôi khi nó cũng được dùng trực tiếp từ đầu trong điều trị viêm dạ dày do vi khuẩn HP.

Các phối hợp thuốc bao gồm:

- Thuốc ức chế bơm proton + amoxicillin

- Tinidazole + Clarithromycin + thuốc ức chế bơm proton

Nếu kể cả khi phác đồ bốn thuốc đã được áp dụng điều trị viêm dạ dày do vi khuẩn HP đã được sử dụng nhưng vẫn không thể tiêu diệt vi khuẩn thì cần cân nhắc việc thay đổi phác đồ. Lưu ý rằng, không nên sử dụng lại các loại kháng sinh đã được sử dụng trước đó. Nếu vẫn không có hiệu quả thì phải điều trị HP theo kháng sinh đồ.

Có thể thấy rằng, tiêu diệt HP trong điều trị viêm dạ dày do vi khuẩn HP đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Vì vậy, người bệnh cần tuân thủ tốt các chỉ định điều trị của bác sĩ để đạt hiệu quả điều trị cao nhất, tránh tình trạng vi khuẩn kháng thuốc xảy ra.