Trong hàng ngàn năm, người Trung Quốc đã sử dụng giấy, mực và bút lông để viết lại tri thức truyền đời cho nhiều thế hệ. Ngày nay, những công cụ ấy phần nào đã bị lãng quên, nhưng chúng có thể được làm sống dậy trong tương lai cho một mục đích khác: Chữa ung thư.
Các nhà khoa học đã phát hiện ra Hu-Kaiwen, một loại mực truyền thống của Trung Quốc có đặc tính phân tử rất đặc biệt. Trong quá khứ, đặc tính này đã giúp mực Hu-Kaiwen dễ pha và “ăn” giấy. Đến thời hiện đại, nó có thể giúp chúng ta giết chết tế bào ung thư.
Mực Hu-Kaiwen của Trung Quốc có thể được dùng để điều trị ung thư
Nghiên cứu được tiến hành bởi một nhóm các nhà khoa học đến từ Đại học Phục Đán, Thượng Hải. Họ đã bắt đầu để ý tới mực Hu-Kaiwen, sau khi nhận thấy điểm tương đồng của nó với các vật liệu nano nhân tạo đang được sử dụng trong liệu pháp nhiệt quang (photothermal therapy - PTT) để điều trị ung thư.
Trong liệu pháp này, các bác sĩ sẽ tiêm vật liệu nano vào các khối u trong cơ thể. Sau đó, họ chiếu một tia laser vào vị trí của chúng, làm nóng các hạt nano và giết chết tế bào ung thư.
Ý tưởng đơn giản là vậy, nhưng để tìm ra được đúng loại vật liệu nano an toàn và cho hiệu quả điều trị cao trong cơ thể không phải điều dễ dàng gì.
Trong nhiều năm, các nhà khoa học đã lựa chọn ống nano carbon, thậm chí là cả siêu vật liệu graphene để ứng dụng PTT. Tuy nhiên, các vật liệu này tỏ ra khá đắt đỏ, khó chế tạo lại còn độc hại.
Trên đường tìm kiếm vật liệu mới, các nhà khoa học Trung Quốc nhận ra không gì khác, chính loại mực Hu-Kaiwen truyền thống có thể trở thành ứng viên mới cho liệu pháp PTT. Mực có màu đen tuyền, rất thích hợp để hấp thụ ánh sáng và nhiệt. Nó cũng ổn định trong nước, sản xuất dễ dàng với chi phí thấp. Ngạc nhiên và quan trọng nhất, mực Hu-Kaiwen dường như không độc với tế bào sinh học.
Để chứng minh những gì mà mực Hu-Kaiwen có thể làm được, các nhà nghiên cứu đã phân tán nó vào một môi trường lỏng. Họ quan sát được trong đó các hạt nano carbon siêu nhỏ. Chúng có thể nóng lên đến 50oC chỉ sau 5 phút chiếu bức xạ hồng ngoại gần. Nhiệt độ này lớn hơn đáng kể so với mức nhiệt mà vật liệu nano nhân tạo sử dụng cho liệu pháp PTT hiện nay đang hấp thụ.
Mô phỏng các bước điều trị ung thư bằng phương pháp nhiệt quang PTT
Một đặc tính nữa, mực Hu-Kaiwen có độ ổn định cực kỳ tốt. Nghĩa là nó có thể được lưu trữ và bảo quản dễ dàng trong thời gian dài.
“Chúng tôi nhận thấy rằng hiệu ứng nhiệt quang của mực Hu-Kaiwen hầu như không thay đổi sau thời gian bảo quản 90 ngày”, các nhà nghiên cứu viết trong nghiên cứu. “Điều này chứng tỏ rằng mực Hu-Kaiwen có tính nhiệt quang rất ổn định”.
Trong quá trình thử nghiệm, mực Hu-Kaiwen cũng tỏ ra tương thích sinh học với tế bào người. Các nhà khoa học cho nó vào đĩa thạch với các tế bào ở điều kiện bình thường, chẳng có điều gì xảy ra. Nhưng sau khi nó được đốt nóng với laser, mực đã có thể giết chết tế bào ung thư một cách hiệu quả.
Trong thử nghiệm trên chuột, mực Hu-Kaiwen cũng phá hủy được nhiều tế bào ung thư hơn so với phương pháp thông thường. Và một lần nữa, tính an toàn của nó được xác nhận khi chuột tiêm mực không có phản ứng nhiễm độc.
"Không có tổn hại về mặt bệnh lý nào được phát hiện ở các bộ phận bệnh lý trong các cơ quan chính yếu, bao gồm não, tim, phổi, lá lách, gan và thận”, nhóm nghiên cứu viết trong báo cáo. “Trong suốt quá trình điều trị, cân nặng của của những con chuột không thay đổi. Do đó, mực Hu-Kaiwen của chúng tôi không gây ra tác dụng phụ đáng kể và có khả năng tương thích sinh học tốt".
Trong tương lai, các nhà khoa học nghĩ rằng họ chắc chắn sẽ thử nghiệm loại mực này trên người. Tuy nhiên, cho đến lúc họ công bố thử nghiệm đó, chúng ta vẫn chưa thể nói chắc mực Hu-Kaiwen có giúp con người tiêu diệt khối u được hay không. Nhưng trong trường hợp nó làm được, loại mực truyền thống được sử dụng trong vai trò mới hẳn là điều rất thú vị.