Bà bầu sau khi sinh cần tập luyện nhẹ nhàng những động tác yoga để tạo sự dẻo dai, bền vững cho tuyến sữa cũng như hạn chế việc viêm tắc sữa khi tuyến sữa tiết ra quá nhiều. Bên cạnh đó, mẹ bầu cần chọn những loại thực phẩm lợi sữa với tiêu chí đảm bảo đủ 4 nhóm tinh chất: chất đạm, chất béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất.
Các yếu tố ảnh hưởng tới lượng sữa của mẹ bầu sau sinh gồm:
- Người mẹ có cảm thấy hạnh phúc hay không?
- Sức khỏe của mẹ có tốt không?
- Bữa ăn của mẹ có được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng không?
Lượng sữa mẹ sau sinh phụ thuộc vào 2 yếu tố nội tiết là oxytocin và prolactin. Oxytocin có tác dụng bóp túi sữa đẩy ra khỏi nang sữa để sữa tràn xuống. Oxytocin được tiết ra trong lúc con bú rất nhiều. Trong khi prolactin có nhiệm vụ làm cho tế bào tạo ra sữa trước khi em bé bú.
Tuy nhiên lượng oxytocin lại ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài. Nếu phụ nữ sau sinh bị căng thẳng, áp lực, lo âu thì sữa cũng sẽ không được đẩy ra ngoài mặc dù trong ngực mẹ có sữa. Còn nếu người phụ nữ cảm thấy thoải mái, hạnh phúc thì oxytocin sẽ được sản xuất, sẽ giúp co bóp đẩy sữa ra ngoài.
Sức khỏe của người mẹ ảnh hưởng tới chất lượng sữa tiết ra vì nếu mẹ bị suy dinh dưỡng thì dinh dưỡng trong sữa cũng không có nhiều, ít vi chất. Trong khi vi chất lại là yếu tố quyết định xem đứa trẻ có thông minh hay không. Trường hợp người mẹ bị thiếu máu thì trẻ em bú sữa mẹ thiếu máu cũng sẽ bị thiếu máu.
Khẩu phần ăn của phụ nữ sau sinh cần đảm bảo đầy đủ 4 nhóm dinh dưỡng: chất đạm, tinh bột, chất béo, vitamin và muối khoáng. Trong giai đoạn thai kỳ, người mẹ cần phải tăng đủ số cân:
+ Bà bầu có chỉ số BMI bình thường: tăng 9 -12kg
+ Bà bầu có chỉ số BMI < 18,,5: nên tăng 25% so với cân nặng khi mang thai
+ Bà bầu béo phì có chỉ số BMI > 18,5: tăng 15% so với cân nặng khi mang thai
Rau ngót vốn được biết đến là thức ăn giúp dạ con của mẹ nhanh lành hơn, kích thích tử cung co bóp để đẩy sạch sản dịch ra ngoài. Nhưng ít người biết, rau ngót cũng là thực phẩm lợi sữa và thông tắc tuyến sữa cho mẹ sau sinh.
Trong rau ngót cũng chứa rất nhiều vitamin A - B - C và khoáng chất thiết yếu như sắt, canxi, magie và kali. Mẹ có thể chế biến rau ngót thành nhiều món như luộc, nấu canh, hầm xương, nấu cùng thịt băm,...
Chuối là loại trái cây thơm ngon, rẻ tiền và dễ kiếm. Dinh dưỡng trong chuối rất dồi dào. Nó giàu chất xơ, canxi, kali, phốt pho và magie. Do đó, chuối có khả năng "gọi" nguồn sữa dồi dào và chất lượng. Chuối cũng là thực phẩm giúp mẹ đẩy lùi táo bón rất hiệu quả. Phụ nữ sau sinh nên ăn khoảng 2 quả chuối chín mỗi ngày.
Không chỉ là thực phẩm lợi sữa, quả mướp còn có công dụng thông tắc tuyến sữa và trị viêm tuyến sữa. Bởi trong Đông y, mướp có tình bình, vị ngọt dịu, có khả năng lưu thông máu, hỗ trợ tiêu hóa. Mướp có thể được luộc, xào hoặc nấu canh để ăn hàng ngày.
Trong đu đủ xanh có chứa nhiều vitamin, protein và chất béo. Nó có khả năng "gọi" sữa rất hiệu quả. Mẹ có thể hầm đu đủ xanh với móng giò, nấu với cá chép để ăn.
Đu đủ chín cũng có khả năng kích thích tuyến sữa, nhưng hiệu quả không cao như đu đủ xanh. Tuy nhiên, nó rất giàu vitamin. Mẹ có thể ăn trực tiếp đu đủ chín, vừa là thực phẩm lợi sữa, vừa giúp da của mẹ mềm mịn hơn.
Đọc thêm:
- Mách mẹ cách gọi sữa về nhiều
- 10 cách gọi sữa về sau sinh mổ
Không chỉ là thực phẩm lợi sữa, rong biển còn rất bổ máu, phù hợp cho phụ nữ sau sinh mất máu nhiều, cần hồi phục cơ thể. Hàm lượng dinh dưỡng vượt trội trong rong biển khiến nó trở thành thực phẩm lợi sữa rất được ưa chuộng. Mọi người có thể nấu canh, ăn liền hoặc trộn với nước sốt tùy vào từng loại rong.
Cả củ và lá khoai lang đều mang lại rất nhiều lợi ích cho phụ nữ sau sinh. Củ khoai lang sẽ cung cấp dinh dưỡng, hỗ trợ tiêu hóa, nhuận tràng và thúc đẩy giảm cân hiệu quả. Lá khoai lang là thực phẩm lợi sữa giàu dinh dưỡng. Mẹ có thể dùng ngọn và lá khoai lang để xào, nấu canh hoặc luộc ăn, rất ngon miệng.
Hạt họ đậu, đặc biệt là đậu nành có chứa nhiếu các chất hoạt động hormone estrogen. Khi ăn nhiều hạt đậu, tuyến vú sẽ phát triển, từ đó sữa cũng dồi dào hơn. Nếu mẹ chăm chỉ ăn hạt đậu thường xuyên, mẹ còn nhận thấy da của mình ngày càng đẹp hơn.
Có rất nhiều món ngon có thể chế biến từ hạt đậu như cháo đậu xanh, chè đậu đen, sữa đậu nành, đậu hầm xương, xôi lạc, xôi đỗ,.....
Thịt bò rất giàu đạm, vitamin B12 và sắt. Ăn thịt bò sẽ giúp bổ máu, cơ thể người mẹ nhanh phục hồi, có nhiều năng lượng mà không lo tăng cân. Khi đủ máu, tất nhiên quá trình sản xuất sữa sẽ diễn ra trơn tru. Do đó, mẹ đừng quên thêm thịt bò vào danh sách các thực phẩm lợi sữa nên ăn nhé!
Từ xưa đến nay, móng giò luôn được coi là thực phẩm lợi sữa hàng đầu cho mẹ sau sinh vì cung cấp rất nhiều nước cho quá trình tạo sữa cho trẻ nhỏ.
Không chỉ vậy, móng giò còn cung cấp rất nhiều các loại chất dinh dưỡng cần thiết khác cho mẹ như chất đạm, chất béo, phốt pho, sắt, magie, mangan, kẽm hay các loại vitamin A, B cần thiết cho cơ thể và móng giò còn chứa collagen.
Đặc biệt, móng giò còn có rất nhiều cách chế biến và được chế biến thành rất nhiều món ngon khác nhau như đu đủ hầm chân giò, móng giò hầm đậu phộng hoặc canh mướp móng giò,...
Rau má được mệnh danh là một trong những loại thực phẩm lợi sữa tốt, có tính kháng khuẩn và giúp mẹ cải thiện làn da sau sinh.
Bên cạnh việc uống nước rau má, mẹ bầu có thể dùng rau má để chế biến thêm vào các món canh bổ dưỡng với thịt gà, bò, heo,.... để bổ sung các nguồn dưỡng chất cần thiết.
Mẹ sau sinh có thể tìm hiểu thêm về tác dụng của rau má qua bài viết: Tác dụng của rau má, uống nhiều nước rau má có tốt không?
Dùng cụm hoa đực (dái mít) hoặc lá mít non tươi sắc nước uống hàng ngày, duy trì liên tục trong vòng một tháng có thể giúp sữa về và về lâu dài.
Nước lá chè vằng nổi tiếng là một trong những thức uống lợi sữa, giúp mẹ sớm hồi phục lại cơ thể sau sinh nhờ khả năng kích thích vị giác, hệ tiêu hóa và tính kháng khuẩn.
Uống nước chè vằng mỗi ngày là một sự lựa chọn hoàn hảo cho chị em phụ nữ đang nuôi con bằng sữa mẹ. Uống chè vằng khi ấm sẽ có tác dụng nhanh hơn là để nguội.
Một loại thức uống lợi sữa khác là nước uống từ gạo nếp, gạo tẻ và hạt sen. Bạn trộn một ít gạo tẻ, gạo nếp, hạt sen và một ít đậu (đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen,... ) rồi nấu nhừ với nhau để lấy nước uống thì rất tốt cho sữa mẹ.
Nước mè đen cũng là một trong những thực phẩm lợi cho mẹ sau sinh. Nước mè đen khá dễ uống, cung cấp nhiều dinh dưỡng giúp lợi sữa, đồng thời còn có tác dụng ngăn ngừa táo bón khi mang thai.
Để làm nước mè đen:
B1: Ngâm mè đen với nước muối loãng trong khoảng 5 phút rồi đổ ra, cho vào bát khác. Sau đó lấy những hạt mè chìm, loại bỏ những hạt đã bị nổi lên rồi đem phơi khô.
B2: Cho mè đen đã phơi khô vào chảo, rang chín
B3: Cho mè vào máy xay sinh tốt, đổ 500 ml nước lọc vào và xay mịn. Lọc lấy nước mè cho vào bình thủy tinh, pha thêm với mật ong là bạn có thể thưởng thức được.
Một ngày bạn nên uống 2 ly nước mè đen rang, thời điểm tốt nhất để uống là trước bữa ăn 30 phút.
Nước từ lá vối hoặc nụ vối là loại nước uống rất phố biến ở miền Bắc. Loại nước này có tác dụng giúp thanh lọc gan, giải nhiệt cơ thể và có tác dụng lợi sữa cho mẹ sau sinh.
Để uống nước lá vối: bạn phơi khô lá hoặc nụ vối hoặc có thể hãm tươi với nước sôi, uống như uống trà.
Sữa công thức hoặc sữa đậu nành cũng là một loại thực phẩm lợi sữa rất tốt cho mẹ bầu sau sinh. Mẹ sau sinh có thể uống sữa công thức hoặc sữa đậu nành. Lượng estrogen trong sữa đậu nành sẽ giúp mẹ bầu sản xuất ra nhiều sữa hơn.
Đậu nành không chỉ có tác dụng giúp mẹ sau sinh lợi sữa mà đậu lành còn có tác dụng phòng ngừa ung thư vú hiệu quả khó tin.
Như đã biết, gạo lức còn là món ăn đem lại hiệu quả giúp mẹ làm phong phú thực đơn hàng ngày của mình. Nước gạo lứt rang có tác dụng lợi sữa sau sinh hiệu quả cho mẹ.
Gạo lứt chứa dinh dưỡng gấp nhiều lần so với gạo trắng thông thường. Ngoài công dụng là thực phẩm lợi sữa, gạo lứt còn giúp thanh lọc và giải độc cơ thể.
Ngoài việc dùng gạo lứt nấu cơm để ăn hàng ngày, mẹ có thể làm sữa gạo lứt để kích thích tuyến sữa hiệu quả hơn. Gạo lứt rang thơm, sau đó đổ nước vào nấu. Lấy nước gạo lứt uống mỗi ngày.
Không những thế, nước gạo lức rang còn vừa làm cho mẹ có sữa thơm ngon, dồi dào và còn giúp cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng và giúp sữa căng tràn nhờ nước gạo lức rang có chứa rất nhiều khoáng chất và nguyên tố vi lượng tốt cho sự phát triển của trẻ nhỏ.
Đặc biệt, nước gạo lức rang còn có tác dụng giúp mẹ giảm cân sau sinh an toàn vì nước gạo lức rang có thể thanh lọc và giải độc cơ thể, cũng như đào thải các chất gây tích tụ mỡ dưới da hiệu quả cho mẹ nhanh chóng lấy lại vóc dáng sau sinh.
Thực tế có rất nhiều món ăn, thực phẩm lợi sữa cho mẹ sau sinh. Trên đây là một số gợi ý cho mẹ sau sinh có thể lựa chọn thực phẩm lợi sữa cho mình an toàn, hiệu quả để thêm vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày.