Dị dạng mạch máu não là căn bệnh không dễ phát hiện và có thể gây tử vong cho người bệnh. Dị dạng mạch máu não xảy ra khi kích thước các tĩnh mạch trong não tăng bất thường.
Khi bị dị dạng mạch máu não, kích thước tĩnh mạch tăng nhưng không gây ra triệu chứng hay ảnh hưởng đến chức năng của tĩnh mạch.
Dị dạng mạch máu não khó phát hiện từ các triệu chứng lâm sàng. Bệnh chủ yếu được phát hiện khi khám chuyên sâu.
Dị dạng mạch máu não chỉ xuất hiện ở 0,1 - 4% dân số. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra bệnh dị dạng mạch máu não:
Tĩnh mạch phát triển bất thường:
- Dị dạng mạch máu não có thể sinh ra do các chèn ép cơ học vào các cấu trúc nội sọ khiến tĩnh mạch phát triển bất thường. Trong trường hợp này triệu chứng dị dạng mạch máu não có thể là dãn não thất, ù tai, tổn thương thân não, co thắt nửa mặt và đau dây thần kinh số V.
- Dị dạng mạch máu não cũng có thể liên quan đến lưu lượng trong mạch máu do:
• Tăng dòng chảy vào với các triệu chứng như đau đầu, động kinh tổn khuyết thần kinh và hôn mê.
• Cản trở dòng chảy vào do bít tắc giải phẫu hoặc bít tắc về sinh lý. Biểu hiện của dị dạng mạch máu não lúc này có thể gồm đau đầu, tổn thương tri giác, chảy máu nhu mô hoặc chảy máu dưới nhện.
Dị dạng mạch máu não (Ảnh: Internet)
Giãn mao mạch: dị dạng mạch máu não xảy ra do giãn mao mạch khi cầu não, cuống não giữa, nhân răng bị tổn thương ở các mao mạch nhỏ.
Dị dạng mạch thể hang: dị dạng mạch máu não do dị dạng mạch máu thể hang hay u máu thể hang xuất hiện ngẫu nhiên hoặc do di truyền.
Dị dạng động tĩnh mạch:
Dị dạng mạch máu não do do dị dạng động tĩnh mạch là bệnh bẩm sinh. Lúc này trong não có một đám rối mạch máu bất thường, không đi qua hệ mao mạch bình thường của não mà nối thông động mạch và tĩnh mạch não, không cấp máu cho nhu mô não. Khi vỡ sẽ dẫn đến đột quỵ chảy máu não.
Biến chứng của dị dạng mạch máu não bao gồm biến chứng trước khi vỡ và khi vỡ. Trước khi mạch máu vỡ, dị dạng mạch máu não nếu có kích thước lớn có thể chèn ép khiến não bị thiếu máu, gây liệt tay chân.
Nếu mắc dị dạng mạch máu não khi mạch máu vỡ, người bệnh sẽ bị đột quỵ chảy máu não, chảy máu trong nhu mô não, chảy máu não thất...
Các triệu chứng của dị dạng mạch máu não khi mạch máu vỡ rất đột ngột, cấp tính với các biểu hiện: đau đầu dữ dội; nôn, buồn nôn; huyết áp tăng; ý thức bình thường, hoặc lơ mơ, thậm chí hôn mê; liệt nửa người, khó nói hoặc không nói được… Tỉ lệ bệnh nhân dị dạng mạch máu não bị vỡ mạch máu lế tới 2-4%. Đây là biến chứng nặng nề nhất của bệnh dị dạng mạch máu não.
Dị dạng mạch máu não khi bị vỡ sẽ gây ra xuất huyết não (Ảnh: Internet)
Dị dạng mạch máu não có thể được chẩn đoán qua phương pháp CT scan, chụp MRI hay chụp MRA hoặc phối hợp các biện pháp.
Do dị dạng mạch máu não không có triệu chứng rõ ràng, đặc trưng cho bệnh nên thường khi bệnh nhân đi khám, bác sĩ có thể chỉ kê đơn thuốc cho triệu chứng rõ rệt nhất. Khi được chẩn đoán mắc dị dạng mạch máu não, bệnh nhân có thể được chỉ định các biện pháp như phẫu thuật, can thiệp nội mạch, xạ trị và các phương pháp điều trị khác tùy vào tình trạng bệnh.
Ngay cả khi được chỉ định các biện pháp điều trị thì việc điều trị dị dạng mạch máu não vẫn có khá nhiều rủi ro.