Dậy thì sớm ở bé gái và những hệ lụy sức khỏe

1. Nguyên nhân dậy thì sớm ở bé gái

Dậy thì được coi là sớm là dậy thì khởi phát ở bé gái trước 8 tuổi, và trước 9 tuổi ở bé trai. Mặc dù con số này chỉ mang tính tương đối và còn là vấn đề tranh cãi của nhiều chuyên gia. Một số chuyên gia cho rằng cần hạ độ tuổi nói trên, những nhóm khác lại nói rằng làm như vậy sẽ khó xác định những trẻ nào cần được điều trị.

Có những bé gái dậy thì sớm chỉ là do sự phát triển trước thời hạn, tuy nhiên hiện tượng dậy thì sớm ở bé gái cũng có nhiều nguyên nhân do bệnh lý tiềm ẩn.

Các nguyên nhân gây dậy thì sớm ở trẻ bao gồm: do nồng độ GnRH tăng cao dẫn đến sự bài tiết quá mức hocmon sinh dục. GnRH tăng cao có thể do các nguyên nhân sau: khối u trong não hoặc tủy sống, viêm màng não, bức xạ vào não hay cột sống, suy giáp (tuyến giáp không sản xuất đủ hormon),... Dậy thì sớm ngoại vi: dạng này ít phổ biến hơn so với dậy thì sớm trung ương.

- Nguyên nhân bệnh lý khiến các hormone sinh dục phát triển mạnh: Nhiều bệnh lý có thể dẫn đến việc gia tăng sản xuất estrogen và testosteron gồm: khối u ở tuyến thượng thận; hội chứng McCune-Albright, Tăng sản thượng thận bẩm sinh; tiếp xúc với các nguồn estrogen hay testosteron bên ngoài, chẳng hạn như các loại kem hoặc thuốc mỡ, u nang buồng trứng, khối u buồng trứng...

2. Tác hại của việc dậy thì sớm ở bé gái

Dậy thì sớm ở bé gái thường dẫn đến nhiều hệ lụy, nếu cha mẹ không chú ý can thiệp sớm, việc ảnh hưởng nhiều mặt cho đến khi trẻ trưởng thành là rất lớn.

- Rõ nhất tác hại của dậy thì sớm đó là ảnh hưởng về mặt tâm lý. Trẻ phát triển trước tuổi sẽ khiến trẻ ngại ngùng, xấu hổ, cảm thấy khác biệt so với bạn bè, bị bạn bè trêu chọc. Điều này có thể khiến bé tự ti, trầm cảm và thậm chí để lại di chứng tâm lý cho đến khi trưởng thành. Để giúp con vượt qua giai đoạn khó khăn này, bố mẹ cần trò chuyện, giải thích cho bé hoặc thậm chí có thể cho bé gặp chuyên gia tư vấn tâm lý

- Quan hệ tình dục sớm: Khi trẻ phát triển sớm, các hormone tình dục phát triển mạnh, trẻ sẽ có ham muốn tình dục. Lúc này ý thức của trẻ còn rất non kém, chưa đủ ý thức về hậu quả nên các hành vi quan hệ tình dục lúc này chủ yếu là bản năng, chưa chín chắn nên dễ bị các đối tượng xấu lợi dụng; và hậu quả là mắc phải các bệnh lây truyền qua đường tình dục hay mang thai khi tuổi đời còn quá nhỏ dẫn đến nạo, phá thai, để lại những sang chấn cả về thể chất lẫn tinh thần.

- Hạn chế chiều cao: Những trẻ bước vào giai đoạn dậy thì khi quá sớm sẽ có giai đoạn dậy thì ngắn. Ban đầu, trẻ sẽ phát triển nhanh, cao lớn hơn so với các bạn cùng trang lứa, nhưng giai đoạn tăng trưởng ấy không kéo dài và khi giai đoạn ấy kết thúc, trẻ cũng chậm phát triển lại.

Trẻ bị dậy thì sớm cũng rất dễ bị phân tán trong học hành. Trẻ sẽ tò mò đến những hành vi mang xu hướng tình dục nhiều hơn là tập trung vào học. Ngoài ra dậy thì sớm ở trẻ còn làm tăng nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang.

3. Các giải pháp phòng ngừa dậy thì sớm ở bé gái

Dậy thì sớm ở bé gái có thể bắt nguồn từ một số bệnh lý bên trong cơ thể nhưng cũng có thể là do chế độ ăn uống, sinh hoạt không phù hợp.

Dậy thì sớm ở bé gái có thể bắt nguồn từ một số bệnh lý bên trong cơ thể, nhưng cũng có thể do chế độ ăn uống, sinh hoạt không phù hợp. Dưới đây là một số giải pháp giúp giảm thiểu tình trạng dậy thì sớm ở bé gái:

- Thực đơn ăn uống phong phú, hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn như đồ hộp, xúc xích, thịt nguội. Những loại thức ăn có hàm lượng đường cao, chất béo, nhiều dầu mỡ. Đôi khi cha mẹ vì chiều theo sở thích của con mà không ý thức được việc thực phẩm có thể làm kích thích trẻ nhỏ dậy thì sớm trước tuổi.

- Lựa chọn thực phẩm an toàn, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, không mua thực phẩm trôi nổi không uy tín, tránh mua phải thực phẩm chứa hormone sinh dục.

- Khuyến khích các bé gái vận động, tốt nhất là 30 phút mỗi ngày. Trẻ có thể chơi đùa hoặc chơi các môn thể thao như bơi lội, cầu lông, nhảy dây, đá cầu... việc hoạt động thể chất giúp trẻ trau dồi kỹ năng sống tốt hơn

- Một số mỹ phẩm có chứa hormone kích thích sinh dục, do vậy đối với bé gái cần tránh cho tiếp xúc với mỹ phẩm sớm, như sơn móng tay, các loại thuốc ép nhuộm tẩy tóc, son môi, phấn... Trẻ em chưa cần thiết phải sử dụng mỹ phẩm sớm, cha mẹ nên cân nhắc trước khi thực hiện.

Chứng rong kinh ở tuổi dậy thì: Dấu hiệu cảnh báo sớm một số bệnh nguy hiểm