Đau nhức đầu có phải dấu hiệu đột quỵ?

Những cơn đau đầu như sét đánh (thunderclap headaches) có thể cảnh báo nhiều tình trạng sức khỏe nguy hiểm, trong đó có đột quỵ nếu cơn đau đầu dữ dội xuất hiện một cách đột ngột và kèm theo các triệu chứng khác. Dưới đây là một số thông tin mà bạn cần biết nếu đang băn khoăn, đau nhức đầu có phải dấu hiệu đột quỵ sớm hay không.

1. Đột quỵ gây đau đầu như thế nào?

Đột quỵ là một trường hợp cấp cứu khi có sự gián đoạn hoặc giảm mạnh lưu lượng máu đến não, khiến các tế bào não không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng, dẫn đến chết tế bào não. Có hai loại đột quỵ chính là đột quỵ do thiếu máu cục bộ, khi mà một cục máu đông chặn dòng máu đến một phần của não và đột quỵ xuất huyết não, khi mà một mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu trong não. Thông thường bệnh nhân bị đột quỵ xuất huyết não chỉ bị đau đầu dữ dội và đột ngột - như một triệu chứng.

Một cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA) là tình trạng gián đoạn tạm thời lưu lượng máu trong não, đôi khi được gọi là một cơn đột quỵ nhỏ. TIA xuất hiện đột ngột và trở lại bình thường khá nhanh, kéo dài khoảng 5 phút (một số ít có thể kéo dài tới 24 giờ).

Mặc dù gọi là đột quỵ nhỏ nhưng chẩn đoán TIA không dựa trên mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, bao gồm cả đau nhức đầu. Và cho dù các triệu chứng của TIA nhẹ đến đâu thì người bệnh sẽ được điều trị giống như đột quỵ bình thường và có thể coi đây là dấu hiệu cảnh báo sớm về đột quỵ hoàn toàn.

Đọc thêm:

- Cúi xuống bị đau đầu là bệnh gì? Có nguy hiểm không?

- Đau hàm đột ngột: Nguyên nhân, cách chẩn đoán và điều trị

2. Đau đầu do đột quỵ là cảm giác như thế nào?

Mọi người thường mô tả cơn đau đầu do đột quỵ là cơn đau đầu rất nặng, khủng khiếp, ập đến nhanh chóng trong vòng vài giây hoặc vài phút. Vị trí của cơn đau đầu phụ thuộc vào khu vực xảy ra đột quỵ:

- Những cơn đột quỵ bắt đầu từ động mạch cảnh có thể gây đau đầu ở trán

- Đột quỵ ở động mạch cột sống lưng có thể gây đau ở phía sau đầu.

Hiếm khi đột quỵ gây đau nửa đầu. Đau nửa đầu là cơn đau xuất hiện dần dần và có xu hướng đau nhói lên kèm theo một số triệu chứng về cảm giác nhất định trước khi cơn đau đầu xảy ra như ngứa ran trên da hay nhìn thấy ánh sáng lóe lên. Còn đau đầu do đột quỵ xảy ra nhanh chóng và mạnh mẽ hơn, có xu hướng ổn định và bắt đầu mà không có dấu hiệu cảnh báo nào.

Các triệu chứng đột quỵ khác đi kèm với đau đầu

Khi đau đầu do đột quỵ xảy ra, một người sẽ có các dấu hiệu đột quỵ khác đi kèm chẳng hạn:

- Cảm thấy yếu hoặc tê ở một bên cơ thể

- Méo miệng

- Khó nói

- Nói lắp

- Tầm nhìn song thị, nhìn mờ

- Khó khăn trong việc giữ thăng bằng hoặc đi lại.

Nếu bạn bị đau đầu dữ dội, đột ngột và không giống với bất kì cơn đau nào mà bạn gặp phải trước đây hoặc có các dấu hiệu liên tưởng tới đột quỵ kể trên, đừng trì hoãn, hãy nhanh chóng liên hệ để được chăm sóc y tế khẩn cấp.

Ngay cả khi bạn không bị đột quỵ nhưng một cơn đau đầu đột ngột xảy ra với cảm giác cực kì đau đớn có thể là dấu hiệu của các tình trạng bệnh lý nghiêm trọng khác, ví dụ như chảy máu hoặc nhiễm trùng não cũng cần được cấp cứu ngay lập tức.

3. Xử lý khi cơn đột quỵ xảy ra

Sơ cứu đột quỵ càng nhanh càng tốt là nguyên tắc tiên quyết để giảm tổn thương não cho bệnh nhân bị đột quỵ.

Điều đầu tiên, hãy nhanh chóng gọi cấp cứu và ghi lại thời gian xuất hiện các triệu chứng xuất hiện để nhân viên y tế có thể can thiệp phù hợp. Sau đó để người bị đột quỵ nằm nghiêng sang một bên với đầu hơi ngẩng cao để đề phòng trường hợp nôn ói. Tuy nhiên nếu bệnh nhân bị ngã và có chấn thương đầu cổ thì tuyệt đối không được di chuyển người bệnh. Hãy để nhân viên y tế chịu trách nhiệm di chuyển người bệnh nhằm không gây ra thêm bất kỳ thương tổn nào.

Đừng quên kiểm tra nhịp tim, nhịp thở của người bệnh. Trong trường hợp nhịp thở của người bị đột quỵ đang có xu hướng yếu dần, hãy nhanh chóng hô hấp nhân tạo đồng thời nới lỏng quần áo, khăn quàng, cà vạt và thắt lưng để người bệnh được dễ chịu hơn.

Kiểm tra xem người bệnh có đang bị hạ thân nhiệt không, nếu có bạn có thể đắp cho họ một chiếc chăn mỏng hoặc áo khoác mỏng.

Trong quá trình sơ cứu người bị đột quỵ, nếu người bệnh còn tỉnh táo, bạn có thể trò chuyện để tránh cho họ mê man, giúp não tỉnh táo và giảm nguy cơ rơi vào hôn mê sâu.

Không nên làm gì khi cơn đột quỵ xảy ra?

Khi xảy ra đột quỵ, có một số việc bạn không nên làm để tránh gây hậu quả nghiêm trọng hơn:

- Không để người bị đột quỵ nằm phẳng và không nâng cao đầu, vì điều này có thể làm tăng áp lực trong não

- Không cho người bệnh uống nước hoặc ăn gì cả bởi đột quỵ có thể gây khó khăn với việc kiểm soát các cơ bắp, bao gồm khả năng nuốt. Nếu có ai đó bị đột quỵ, khi cho ăn có thể có nguy cơ mắc nghẹn, ngay cả nước cũng có thể nguy hiểm trong tình huống này

- Không sử dụng các loại thuốc, kể cả aspirin, trừ khi được chỉ định cụ thể bởi nhân viên y tế, vì nó có thể làm tình trạng nặng thêm nếu đột quỵ do chảy máu

- Không mất thời gian chần chừ, bạn cần gọi cấp cứu ngay lập tức

- Không thử các phương pháp điều trị tại nhà hoặc chữa đột quỵ theo dân gian mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ chẳng hạn như xoa bóp, nắn chỉnh cơ thể

- Không bỏ qua các triệu chứng, kể cả khi chúng xuất hiện rồi biến mất chẳng hạn như lệch (méo) mặt, yếu hoặc tê một bên cơ thể, khó nói hoặc nói không rõ ràng, nhầm lẫn, khó hiểu, đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân, khó đi lại hay mất thăng bằng

- Không di chuyển người bệnh trừ khi họ đang ở trong môi trường nguy hiểm để tránh các tổn thương thêm.

Nhìn chung, đau đầu là một trong những triệu chứng có thể xảy ra khi có một cơn đột quỵ, nhưng không phải mọi trường hợp đau đầu đều liên quan đến đột quỵ. Triệu chứng đau đầu do đột quỵ thường đột ngột, rất nặng và khác biệt so với các loại đau đầu thông thường mà người bệnh có thể đã trải qua trước đây. Nếu nghi ngờ bản thân bị đau đầu do đột quỵ, bạn cần nhanh chóng gọi cấp cứu và thăm khám bác sĩ càng sớm càng tốt.

Nguồn dịch: Are Headaches a Sign of Stroke?