Đâu là chế độ ăn tốt nhất cho người bị bệnh đái tháo đường?

Theo Liên đoàn Đái tháo đường Thế giới, khoảng 10% dân số trưởng thành trên toàn cầu hiện nay đang phải sống chung với bệnh đái tháo đường. Khoảng 90% các trường hợp trong số các bệnh nhân này mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2.

Tổ chức này ước tính số lượng bệnh nhân bị bệnh đái tháo đường sẽ còn tiếp tục tăng lên theo thời gian. Vào năm 2030 dự kiến sẽ có 643 triệu người bị mắc bệnh đái tháo đường trên toàn cầu. Và con số này có thể tăng lên đến 784 triệu trường hợp vào năm 2045.

Trong quá khứ, nhiều nghiên cứu đã được thực hiện để đánh giá tác động của giảm cân lên bệnh đái tháo đường tuýp 2. Nhưng kết quả của các nghiên cứu này chưa có sự thống nhất, dẫn đến các quan điểm mâu thuẫn. Vì vậy gây ra các khó khăn cho chuyên gia y tế khi phải đưa ra khuyến nghị về chế độ ăn uống cho người bệnh đái tháo đường.

Do đó, một nghiên cứu mới gần đây đã được tiến hành để đánh giá lại tất cả những kết quả trước đó. Mục đích nhằm tìm ra đâu là chế độ dinh dưỡng tốt nhất để giảm cân, duy trì cân nặng và làm thuyên giảm bệnh đái tháo đường.

Nhiều nhà khoa học từ khắp nơi trên thế giới đã tham gia vào nghiên cứu mới này. Họ được dẫn dắt hoạt động bởi Giáo sư Michael Lean đến từ Trường Đại học Glassgow thuộc Vương quốc Anh. Kết quả của nghiên cứu mới đây đã được công bố trên Tạp chí Diabetologia.

Theo đó, chế độ ăn với mức năng lượng rất thấp hay các bữa ăn thay thế là cách tốt nhất để kiểm soát cân nặng trên bệnh nhân bị bệnh đái tháo đường tuýp 2.

Tiến sĩ Lucy Chambers đến từ Hiệp hội Đái tháo đường Vương Quốc Anh cho rằng, kết quả này thu được nhờ sự tổng hợp nhiều nghiên cứu trước kia. Nó trả lời cho câu hỏi đâu là chế độ ăn hiệu quả nhất để giảm cân và làm thuyên giảm bệnh đái tháo đường tuýp 2.

Phân tích các nghiên cứu trong quá khứ

Lợi ích của việc giảm cân đối với điều trị bệnh đái tháo đường tuýp 2 là điều đã được các chuyên gia thừa nhận.

Giáo sư Michael Lean đã từng thực hiện Thử nghiệm lâm sàng về thuyên giảm bệnh Đái tháo đường. Kết quả cho thấy, khi cân nặng giảm xuống 10g (tương đương 22 pound) sẽ có thể làm thuyên giảm bệnh đái tháo đường ở những người bị đái tháo đường tuýp 2.

Từ kết quả này, Giáo sư Michael Lean đã tiến hành hợp tác cùng nhiều nhà khoa học khác để thực hiện một nghiên cứu mới. Họ bao gồm những nhà khoa học đến từ Trường Đại học Glassgow, Trường đại học Cambride và Trường Đại học Otago.

Nghiên cứu mới đánh giá tổng quát kết quả của các nghiên cứu trên toàn cầu đã từng thực hiện trước kia. Những phân tích tổng hợp này sẽ được đối chiếu với nhau để tìm chế chộ ăn giảm cân tốt nhất cho bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2. Đồng thời, họ cũng đánh giá lại các nghiên cứu về chế độ ăn kiêng nhằm thuyên giảm bệnh đái tháo đường.

Đọc thêm:

 - Kiến bu vào nước tiểu khi mang thai có phải là đái tháo đường thai kỳ? 

- Lời khuyên của bác sĩ cho bệnh nhân đái tháo đường type 2

Đâu là chế độ ăn tốt nhất cho người bị bệnh đái tháo đường?

Nhóm nghiên cứu đã thấy, chế độ ăn với mức năng lượng rất thấp và các bữa ăn thay thế làm giảm cân tốt hơn so với chế độ ăn năng lượng thấp thông thường.

Những nhà khoa học cho rằng, các chương trình thay thế hoàn toàn chế độ ăn ngay khi bắt đầu ăn kiêng là cách làm thuyên giảm bệnh đái tháo đường tuýp 2 tốt nhất. Khoảng 54% số bệnh nhân đã đạt được kết quả này sau 1 năm áp dụng chúng.

Trong khi đó, hiệu quả giảm cân của một số chế độ ăn kiêng thường được dùng như chế độ ăn Địa Trung Hải, ăn chay, chế độ ăn ít đường, giàu protein,... không khác biệt so với chế độ ăn thông thường.

Theo Giáo sư Michael Lean, kết quả này rất bất ngờ. Giới truyền thông đã quá chú ý và cường điệu những kết quả trước đây. Những kết quả này chưa chính xác dù có sự thuyết phục về mặt khoa học. Chúng cho rằng, nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường chỉ phụ thuộc duy nhất vào hai yếu tố là carbohydrat và insulin.

Ông nói thêm, các nhà chức trách và những người nổi tiếng đã bị thuyết phục bởi những quan điểm này. Nhưng kết quả từ hàng chục cuộc thử nghiệm cho thấy, chế độ ăn ít carbohydrate không có ưu thế hơn so với các chế độ ăn khác. Vì thế, giữ cân nặng ở gần mức lý tưởng nhất mới là điều quan trọng cần phải làm.

Tuy nhiên nghiên cứu này cũng tồn tại một số hạn chế nhất định. Chẳng hạn, hầu hết các bằng chứng đã có chỉ liên quan đến những mối quan hệ trong ngắn hạn. Nhưng trên thực tế, sẽ cần thời gian dài hạn để có thể thấy được các lợi ích của việc giảm cân đối với bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2.

Bên cạnh đó, một số biện pháp khác có thể được yêu cầu để duy trì hiệu quả giảm cân. Các biện pháp này khác biệt so với những cách giảm cân được áp dụng từ ban đầu.

Điều cần làm trong tương lai

Các nhà nghiên cứu cho rằng, cần phải có những nghiên cứu tốt hơn được thực hiện trong tương lai. Điều này giúp đánh giá tác động lâu dài của chế độ ăn đến giảm cân, kiểm soát đường huyết, biểu hiện và các biến chứng của bệnh đái tháo đường.

Theo Giáo sư Michael Lean, mục tiêu hướng đến là tìm ra phương pháp hiệu quả để ngăn người bệnh quay trở lại với chế độ ăn uống trước kia. Bởi ngay cả khi đã giảm cân và thuyên giảm bệnh đái tháo đường, bệnh nhân vẫn có nguy cơ bị tái phát nếu cân nặng tăng trở lại.

Nhưng đây không phải là điều dễ dàng. Trong 40-50 năm qua, các biện pháp tiếp thị của ngành công nghiệp thực phẩm đã làm thay đổi thói quen ăn uống của mọi người. Thói quen mới đã khiến cân nặng trung bình tăng lên từ 1-7kg, hoặc thậm chí nhiều hơn. Đồng thời, tình trạng tăng cân đang ngày càng có xu hướng trẻ hóa.

Cuối cùng, theo Tiến sĩ Lucy Chambers, cần nhớ rằng không có bất kỳ chế độ ăn nào thích hợp cho mọi bệnh nhân bị đái tháo đường. Điều này gây ra các thách thức khi áp dụng chế độ ăn với năng lượng rất thấp. Vì thế, nếu những người bị đái tháo đường tuýp 2 muốn giảm cân, hãy liên hệ với các chuyên gia y tế để được tư vấn cách tiếp cận an toàn và phù hợp.

Nguồn tham khảo:

https://www.medicalnewstoday.com/articles/managing-weight-in-diabetes-which-diets-are-most-effective