Đau đầu gối khi chạy bộ và làm thế nào để xử lý?

Chạy bộ là một môn vận động được nhiều người lựa chọn để tăng cường sức khỏe cho bản thân. Tuy rằng nó mang đến lợi ích cho cơ thể, nhưng chạy bộ không đúng cách có thể khiến người tập phải đối mặt với rất nhiều rủi ro.

Trong đó đau đầu gối khi chạy bộ là một tình trạng thường gặp và nhiều người vẫn chủ quan nghĩ rằng các cơn đau này chỉ xảy ra tạm thời, ít khi gây hậu nghiêm trọng.

1. Đau đầu gối khi chạy bộ là dấu hiệu của bệnh gì?

1.1. Viêm gân đầu gối

Nếu chạy bộ sai cách, người tập có thể bị viêm gân đầu gối và loại gân dễ bị viêm nhất là gân bánh chè. Khi gặp tình huống này, người mắc bệnh sẽ cảm thấy đau ở vị trí trước gối nơi bị viêm. Nếu để càng lâu, các triệu chứng sẽ càng nặng lên. Cơn đau có thể diễn ra âm ỉ hoặc đau có tính chất chu kỳ (cơn đau đi từ dạng liên tục đến đau mạnh, sau đó giảm dần rồi lại tăng lên).

1.2. Hội chứng dải chậu chày

Nếu xuất hiện cơn đau đầu gối khi chạy bộ, có thể bạn đã bị hội chứng dải chậu chày. Nó xảy ra khi bạn tập luyện quá sức khiến cho dây chằng bị bó chặt, gây viêm, thường xảy ra ở những người chạy bộ.

Nguyên nhân gây nên tình trạng này được cho là do vận động quá nhiều hoặc vận động sai cách, khiến cho dây chằng trật khỏi vị trí ban đầu. Chúng cọ xát vào các khu vực xung quanh và gây đau đớn cho người mắc phải. Các cơ quan bị viêm cũng kéo theo lượng máu được chuyển đến để nuôi cơ bị giảm sút. Vì thế, khi khớp gối chuyển động sẽ gây ra cảm giác nhức nhối, đau đớn.

1.3. Chấn thương đầu gối

Chấn thương đầu gối hay “Runner’s knee” là một dạng tổn thương phổ biến ở những người chạy bộ đường dài. Tình trạng này có thể được giải thích như sau: cơ tứ đầu có chức năng giữ cho xương bánh chè luôn ở đúng vị trí của nó.

Khi chúng ta chạy, xương bánh chè có thể liên tục chuyển động nhưng chúng sẽ không bị chạm vào xương đùi. Trường hợp chạy sai tư thế hoặc cơ tứ bị suy yếu khiến cho xương bánh chè chuyển động không bình thường. Chúng có thể di chuyển từ trái sang phải, chèn ép lên đầu gối, tăng ma sát khiến người bệnh khó chịu.

Nếu tình trạng trên kéo dài, xương bánh chè sẽ cọ xát vào xương đùi, gây ảnh hưởng đến sụn khớp gối. Sự cọ xát này sẽ làm cho sụn khớp gối ngày càng bị bào mòn. Sau cùng, xương bánh chè không thể gập lại được một cách bình thường gây nên cảm giác đau nhói ở xung quanh hoặc phần dưới của xương bánh chè. Nếu gập khớp gối, chạy khi xuống dốc, ngồi xổm, ngồi gập gối hoặc đi bộ xuống cầu thang, cơn đau sẽ xuất hiện rõ rệt.

1.4. Dấu hiệu tổn thương dây chằng

Dây chằng trước (ACL) và dây chằng sau (PCL) chính là 2 dây chằng dễ bị tổn thương nhất ở đầu gối. Đôi khi tổn thương dây chằng còn được gọi với cái tên khác là bong gân. Dây chằng trước dễ bị kéo căng hoặc bị đứt do cử động đột ngột.

Đặc biệt là khi cần phải chạy những sải dài để vượt qua chướng ngại vật hoặc dừng đột ngột giữa những sải chân. Còn với dây chằng sau, chúng thường bị tổn thương do tác động trực tiếp.

2. Biện pháp xử lý và phòng ngừa

Nếu bị đau đầu gối sau khi chạy bộ, việc quan trọng cần làm là phải có thời gian nghỉ ngơi, thay đổi vận động để tạo điều kiện giúp mau hồi phục. Nếu bị đau, có thể thực hiện các phương pháp như đắp nước đá giúp giảm sưng, viêm, dùng nẹp để giảm áp lực cho đầu gối.

Trong trường hợp cần thiết, có thể sử dụng đến các loại thuốc giảm đau như thuốc kháng viêm không steroid. Tuy một vài trường hợp bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện phẫu thuật để cắt màng gân, nhưng điều này hiếm khi xảy ra.

Dưới đây là một vài lưu ý để tránh tình trạng đau đầu gối sau khi chạy bộ;

- Nếu là người mới bắt đầu chạy bộ, nên bắt đầu với cường độ và thời gian thấp. Sau đó mới tăng khoảng cách và thời gian một cách từ từ.

- Chọn những đôi giày phù hợp để chạy bộ. Nên thay giày mới sau khi chạy khoảng 550 – 800km.

- Không nên chạy trên những con đường có bề mặt cứng như bê tông, nhựa.

- Bổ sung nhiều nước, các vitamin và những chất dinh dưỡng khác cho cơ thể.

- Nên khởi động nhẹ nhàng trước khi chạy bộ.