Đau cơ phía sau bả vai là bệnh gì?

Các cơ trám (tiếng Anh: rhomboids, tiếng Pháp: Le muscle rhomboïde) là các cơ hình thoi có nguyên ủy từ mỏm gai đốt sống C7 đến T5 và bám tận tại bờ trong xương vai. Cơ do thần kinh vai sau chi phối. Khi co, cơ thực hiện động tác kéo xương vai vào trong. Nó giúp kết nối phần xương bả vai với lồng ngực và cột sống cũng như giúp bạn duy trì tư thế đứng tốt.

Dưới đây là những thông tin về tình trạng đau cơ rhomboids (đau cơ trám) bao gồm nguyên nhân, cách nhận biết và đối phó mà bạn có thể tham khảo.

1. Nhận biết triệu chứng đau cơ trám

Đau cơ trám có thể gây ra các cơn đau ở vùng giữa lưng trên - phía sau vai hoặc giữa cột sống và xương bả vai hay vùng phía trên của xương bả vai. Với cơn đau cơ trám, bạn có thể cảm thấy vùng cơ bị căng ra, nhức nhối hoặc co thắt cơ với mức độ cơn đau từ nhẹ tới dữ dội kèm theo các triệu chứng khác như:

- Đau ở vùng lưng trên

- Có tiếng lạo xạo hoặc rít (ken két) khi di chuyển xương bả vai

- Căng cứng, sưng tấy và xuất hiện các nút thắt cơ xung quanh cơ đau

Đọc thêm:

+ Đau cứng cổ là bệnh gì? Cách giảm đau cứng cổ tại nhà nhanh nhất

+ Đau bả vai lan xuống cánh tay và những điều cần biết

- Khó khăn hoặc không thể di chuyển cơ lưng trên

- Đau hơn khi thở hoặc ho.

Cơn đau cơ trám là loại đau thường gặp và có thể ảnh hưởng đáng kể tới hoạt động hàng ngày cũng như chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách.

2. Nguyên nhân đau cơ trám

Có nhiều nguyên nhân gây đau cơ lưng trên bao gồm chấn thương, căng cơ, tư thế ngủ, tư thế ngồi, hoạt động quá mức, bệnh lý tiềm ẩn,... Việc xác định và giải quyết những nguyên nhân này là quan trọng để quản lý cơn đau một cách hiệu quả.

- Việc hoạt động quá mức cơ trám còn dẫn tới đau ở vai và cánh tay, thường gặp ở vận động viên chơi các môn thể thao như tennis, golf, đẩy tạ, và chèo thuyền

- Những công việc cần mang vác nặng, đòi hỏi phải giơ tay qua đầu liên tục và lặp đi lặp lại trong thời gian dài, đeo balo hay đeo túi nặng, vật nặng cũng có thể gây ra loại đau này.

- Một người thường xuyên ngồi ở tư thế không đúng như ngồi khom lưng, ngồi lâu một tư thế cũng có thể bị đau cơ trám

- Có trường hợp bị đau cơ trám do tình trạng sức khỏe như vấn đề tại khớp vai, các cơ xung quanh cũng có thể bị đau. Chẳng hạn:

+ Viêm cơ: Viêm cơ có thể gây yếu cơ và viêm, viêm cơ thường xuất hiện sớm ở vai và hông của bạn. Cơn đau do viêm cơ được mô tả là sưng đỏ tại vùng viêm, cảm giác đau tăng lên khi cử động hoặc chạm vào kèm theo căng cứng hoặc giới hạn chuyển động. Người bị viêm cơ đôi khi có thể bị sốt nếu viêm nhiễm lan rộng.

+ Viêm đa khớp dạng thấp: Là một chứng rối loạn gây đau và cứng khớp vai, hông thường gặp ở người trên 50 tuổi. Cơn đau và cứng khớp này có thể nặng hơn vào buổi sáng và ảnh hưởng tới cả hai bên cơ thể người mác.

+ Viêm khớp dạng thấp: Là một bệnh tự miễn khiến hệ miễn dịch tấn công các khớp của bạn gây cảm giác đau đớn và sưng tấy thậm chí là biến dạng khớp tại khu vực đau. Viêm khớp dạng thấp cũng có thể tác động tới vùng cơ vai của bạn, trong đó có cơ trám.

+ Viêm xương khớp: Viêm xương khớp là một dạng thoái hóa xương dẫn tới mất sụn khiến khớp người bệnh đau và cứng hơn dẫn tới giới hạn vận động ở vai kèm theo khó chịu ở các cơ xung quanh vai.

- Stress và các lựa chọn lối sống kém có thể gián tiếp gây ra đau cơ trám. Stress có thể gây căng thẳng cho các cơ ở phần lưng trên, bao gồm cơ trám, dẫn đến đau và khó chịu. Thêm vào đó, các yếu tố như thiếu vận động, mất nước cũng có thể gây đau cơ.

3. Điều trị đau cơ trám như thế nào?

Tùy vào từng nguyên nhân gây đau cơ trám là gì mà biện pháp điều trị cũng sẽ có một số khác biệt. Chẳng hạn nếu cơn đau do tư thế xấu bạn nên thay đổi tư thế ngồi, tìm các dụng cụ hỗ trợ ngồi đúng tư thế. Có một số biện pháp giảm đau cơ trám tại nhà mà bạn có thể tham khảo trước khi tìm kiếm sự trợ giúp chuyên nghiệp hơn từ bác sĩ.

Nghỉ ngơi và hạn chế các hoạt động ảnh hưởng tới vùng cơ vai trên sẽ giúp cơn đau cơ trám nhanh chóng giảm nhẹ. Nguyên tắc RICE thường được khuyên áp dụng để giảm đau cơ trám, bao gồm: Rest (nghỉ ngơi), Ice (chườm đá), Compression (băng ép) và Elevation (kê cao vị trí chấn thương).

- Nghỉ ngơi: Giữ cho cánh tay và vai của bạn được nghỉ ngơi càng nhiều càng tốt và nên tránh bất kỳ hoạt động nào có sử dụng các cơ này.

- Chườm đá: Chườm đá lên vùng cơ trên vai của bạn 20 phút mỗi lần và lặp lại vài lần mỗi ngày ngay sau khi đau cơ xảy ra, đặc biệt là đau cơ trám do căng cơ hoặc chấn thương để có hiệu quả cao.

- Băng ép: Quấn lại vùng cơ đau bằng băng ép (nén) chuyên dụng để giảm sưng.

- Kê cao: Giữ vai và ngực của bạn được nâng lên hoặc kê bằng gối khi nằm hoặc ngủ để giảm áp lực và giảm đau cho cơ trám.

Ngoài ra, thuốc giảm đau không kê đơn có thể giúp giảm nhẹ sự khó chịu và viêm do đau cơ trám, thường là ibuprofen và acetaminophen. Các loại thuốc giảm đau tại chỗ dạng gel, kem bôi hoặc thuốc xịt cũng có thể hỗ trợ. Tuy nhiên cần lưu ý sử dụng thuốc đúng liều lượng và chỉ định, tránh lạm dụng và tự ý uống, đặc biệt là các thuốc cần kê đơn từ bác sĩ.

Theo Healhtline, một số loại tinh dầu có thể hỗ trợ giảm đau cơ. Dùng dầu xoa bóp giảm đau cơ cần chú ý không xoa bóp quá 3 - 4 lần mỗi ngày, khi xoa bóp cần chú ý lực tay, không dùng lực tay quá mạnh khiến tình trạng đau nghiêm trọng hơn. Chỉ xoa dầu ở vùng đau, không bôi toàn thân và thận trọng không dùng cho người bị dị ứng với menthol và salicylat.

Sau vài ngày bị đau cơ trám và chườm lạnh bạn có thể cân nhắc sử dụng thêm biện pháp chườm nóng giảm đau cơ với thời gian khoảng 20 phút cho mỗi lần chườm để các cơ được giảm sưng tấy.

Khi nào đau cơ trám cần thăm khám bác sĩ?

Nếu việc áp dụng các biện pháp giảm đau cơ trám tại nhà không đem lại hiệu quả bạn nên thăm khám bác sĩ càng sớm càng tốt để tìm ra nguyên nhân và điều trị phù hợp. Các triệu chứng dưới đây cho thấy cần gặp bác sĩ sớm bởi cơn đau cơ có thể cảnh báo tình trạng nghiêm trọng hơn như gãy xương hoặc rách cơ:

- Bạn không thể di chuyển cánh tay và vai

- Vai và tay bị sưng đau, nóng tấy khó chịu hoặc bị tê, nhói buốt

- Cơn đau đột ngột và dữ dội

- Bị sốt

- Chấn thương do tai nạn.

4. Bài tập và giãn cơ giảm đau cơ trám

Có một số bài tập và động tác giãn cơ bạn có thể thực hiện giúp giảm đau cơ trám, cải thiện khả năng phục hồi và ngăn ngừa cơn đau quay trở lại. Tuy nhiên hãy chắc chắn rằng thời điểm tập luyện cơn đau cơ không làm phiền bạn do đau hay căng cứng. Hãy dành thời gian nghỉ ngơi tới khi cơ thể cảm thấy ổn và sẵn sàng vận động.

- Bài tập lưng xô (Shoulder blade squeeze): Ngồi trên ghế không tay hoặc ghế đẩu. Trong khi duy trì tư thế tốt, hãy kéo hai bả vai của bạn lại với nhau và giữ trong ít nhất 5 giây rồi lặp lại trong khoảng 1 phút.

- Duỗi cơ lưng trên: Đặt bàn tay phải lên trên mu bàn tay trái rồi mở rộng và kéo dãn cánh tay về phía trước cho tới khi cảm thấy căng nhẹ ở hai bả vai. Giữ tư thế này trong 30 giây và làm ngược lại hai lần mỗi bên.

- Giãn cơ lưng trên và cổ: Đan ngón tay của hai bàn tay lại với nhau trong khi mở rộng cánh tay về phía trước ngang tầm ngực sao cho lòng bàn tay hướng về phía trước. Từ từ cúi đầu, cằm hướng về phía ngực rồi giữ trong 30 giây. Hít sâu khi ngẩng đầu lên và thở ra khi cúi đầu. Thực hiện động tác này trong 30 giây, thư giãn mỗi lần một phút rồi lặp lại từ một đến hai lần.

- Tư thế cào cào trong yoga: Bắt đầu bài tập với tư thế nằm sấp, hai tay đặt bên hông, hai chân duỗi ra phía sau. Hít vào, nâng cao chân và phần thân trên, hai tay duỗi thẳng ra sau, trọng lượng cơ thể dồn xuống phần bụng và xương sườn. Lưu ý, hai chân thẳng, không cong đầu gối. Giữ yên tư thế này trong 45 giây hoặc 1 phút, sau đó trở về vị trí ban đầu.

- Xoay cổ: Ngồi trên ghế sao cho đầu, cổ và cột sống tạo thành một đường thẳng. Quay đầu sang bên phải sao cho cơ cổ cảm thấy hơi căng và thở ra sau đó hít thở sâu và giữ tư thế này trong 30 giây rồi lặp lại ở bên còn lại mỗi bên ba lần.

Nhìn chung, cơn đau cơ trám biến mất nhanh hay chậm phụ thuộc vào mức độ căng đau của bạn, hầu hết nhưng cơn đau nhẹ sẽ hồi phục trong vòng ba tuần nhưng nếu tình trạng nghiêm trọng hơn, bạn có thể mất tới vài tháng.

Để phòng ngừa đau cơ trám, hãy lưu ý tới việc luôn khởi động trước khi tập luyện và tập theo đúng kỹ thuật, nếu cảm thấy đau ở một bộ phận cơ thể, hãy dừng lại. Không nên mang vác vật nặng ở tư thế không phù hợp. Với người ngồi văn phòng, hãy chú ý tới tư thế ngồi, thường xuyên nghỉ giải lao tránh ngồi một chỗ trong thời gian dài. Cuối cùng, để phòng tránh đau cơ trám bạn cần duy trì cân nặng khỏe mạnh và có thói quen tập thể dục đều đặn.

Nguồn dịch tham khảo:

1. Identifying, Treating, and Preventing Rhomboid Muscle Pain

2. What to Know About Rhomboid Muscle Pain