Cốm thường được làm vào mùa Thu, giai đoạn này hạt lúa giàu dinh dưỡng nhất, đủ heo may, không quá non cũng không chín già. Do vậy hạt lúa lúc này rất phù hợp để cho ra đời hạt cốm non, giàu giá trị dinh dưỡng.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, bông lúa nếp mới qua thời kỳ ngâm sữa thường làm ra những hạt cốm xanh, dẻo và nhiều vitamin. Trong cốm có chứa protein thực vật, tinh bột, nước, giàu canxi và photpho. Do vậy nhìn chung đây là một món ăn, món đặc sản giàu dinh dưỡng, giúp phòng các bệnh huyết áp, tim mạch, hỗ trợ tăng chiều cao.
Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra, chất xơ và vitamin có trong cốm rất tốt cho hệ tiêu hóa, giúp hạn chế tình trạng khó chịu ở đường tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu, giảm mỡ máu, ngừa bệnh tim. Ngoài ra, chất béo và lipid làm đẹp da.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội), người tiêu dùng có thể ăn phải cốm tẩm hóa chất, điều này rất nguy hiểm vì hàm lượng hóa chất tạo màu khi ngấm vào bên trong cơ thể sẽ gây ra một số bệnh lý về sau.
Cốm dù được nhuộm những chất màu được phép cũng độc hại cho sức khỏe vì đây là thực phẩm ăn trực tiếp và không được kiểm soát hàm lượng chất màu. Chuyên gia nhấn mạnh, vì không ai kiểm soát được hàm lượng chất tạo màu cho nên nếu ăn phải loại cốm này thì lượng hóa chất ngấm vào máu là rất cao.
Mặc dù không phải nơi nào sản xuất cốm cũng tẩm hóa chất, tuy nhiên khi mua cốm, bạn cần xem rõ nguồn gốc xuất xứ, địa chỉ sản xuất uy tín để hạn chế tối đa ăn phải chế phẩm cốm bị nhuộm màu.
Để nhận biết cốm sạch bạn cũng cần tinh ý trong việc quan sát màu sắc của cốm. Cốm nhuộm thường có màu xanh tươi, màu không thật. Còm cốm không nhuộm thì có màu vàng của lá lúa héo, màu hơi xỉn, nếu nhìn kỹ có thể có màu hơi xám, hoặc vàng ánh lục.
Một số lưu ý khác khi chọn cốm:
- Nên chọn cốm vào buổi sáng vì đây là thời điểm cốm tươi và mới nhất, thơm tự nhiên, không cứng hoặc sợ hỏng
- Chọn cốm có màu xanh vàng nhẹ hoặc hơi ngà vàng, tránh chọn cốm xanh mướt vì có nguy cơ đã được nhuộm màu.
Theo chuyên gia, nên mua cốm vào buổi sáng vì đây là thời điểm cốm tươi mới nhất, có hương thơm tự nhiên, khi ăn không sợ cứng hoặc bị hỏng. Nên chọn cốm có màu xanh vàng nhẹ nhàng, tránh cốm xanh mướt vì có thể đã được nhuộm màu.
Khi mua cốm về chưa ăn ngay mà nên để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh nơi ẩm ướt để đảm bảo mùi vị của cốm. Không nên mua quá nhiều cốm mà chỉ mua một lượng ăn vừa đủ, tránh để quá lâu. Cốm để trong tủ lạnh có thể bị cứng, mất mùi thơm và dễ bị nhiễm khuẩn. Nên bảo quản hoặc ăn riêng từng loại cốm để hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn.
Cốm cũng chỉ nên ăn trong giới hạn, tối đa 200g (2 lạng) mỗi ngày cho người lớn
Mặc dù là món ăn được coi là đặc sản của mùa Thu Hà Nội nhưng ít ai biết đây còn là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng và rất tốt cho hệ tiêu hóa.
Cốm giàu chất xơ nên rất tốt cho đường ruột, ăn cốm có thể giúp trị đầy bụng, hạn chế táo bón, ngừa bệnh đường ruột, tuy nhiên bạn chỉ nên ăn vừa phải, nếu ăn quá nhiều có thể bị nóng trong.
Chất xơ, protein, vitamin… có công dụng rất tốt trong việc hỗ trợ phòng các bệnh tim mạch, đột quỵ, giảm mỡ máu,…Chất xơ trong tự nhiên còn giúp giảm lượng cholesterol trong máu, ngăn ngừa xơ vữa động mạch vành, giảm áp lực lên tim giúp tim luôn khỏe mạnh.
Ăn cốm còn có thể giúp hỗ trợ giảm cân tốt do thực phẩm này chứa nhiều chất xơ có tác dụng hỗ trợ giảm cân, giúp bạn có cảm giác no lâu và không thèm ăn. Người đang cần giảm cân có thể ăn một vài thìa cốm vào buổi sáng hoặc bữa trưa thay cho những đồ ăn nhiều calo.