Sâm đất là một loài cây thảo mộc mọc hoang dã trong vườn nhà hoặc những nơi ẩm ướt, sâm đất có thân đứng và lá tỏa ra sát đất, bên ngoài nhẵn, các nhánh mọc ở phía dưới, rễ có màu vàng nhạt và phát triển thành củ.
Lá sâm đất mọc so le nhau và có hình dạng trứng ngược, 2 mặt lá có màu xanh nhẵn bóng, phiến lá dày, lượn sóng phần mép lá, trung bình mỗi là có chiều dài từ 5cm - 7cm, chiều rộng từ 2cm - 4cm.
Hoa sâm đất khá nhỏ, mọc so le ở phần ngọn hoặc các nhánh, hoa có màu nâu chín, mong nước khi phát triển thành quả.
Người dân thường nấu canh rau sâm đất để giải nhiệt mùa hè, có vị ngọt, hơi chua, ăn giống như rau mồng tơi nhưng không có nhớt. Ngoài ra, Đông y đã chỉ ra các tác dụng của củ sâm đất đối với sức khỏe dưới đây.
Đọc thêm:
Công dụng của củ cải trắng: Sử dụng sai cách có thể gây ngộ độc7 tác dụng tuyệt vời của khoai lang đối với sức khỏe
Cây sâm đất có các thành phần quý giá như: Fructooligosaccharides chuyển hóa thành carbohydrate dự trữ, polyphenol. Nhờ các thành phần này đã giúp sức khỏe tim mạch được củng cố, ngăn ngừa các bệnh về tim mạch, cụ thể: giảm lượng natri trong máu, giảm chứng hạ đường huyết, chống oxy hóa trong cơ thể.
Trong củ sâm đất có chứa thành phần fructooligosaccharides có tác dụng chống tăng đường huyết, giúp cơ thể không hấp thụ đường đơn, giảm hàm lượng glucose trong gan, tăng khả năng hoạt động của insulin trong cơ thể.
Cholesterol, chất béo và lipoprotein khiến cho cơ thể không khỏe mạnh và dễ mắc bệnh béo phì, sử dụng sâm đất thường xuyên sẽ giúp bạn kiểm soát và làm giảm các chất có hại ở trên, giúp cơ thể trở nên khỏe mạnh.
Ngoài ra, để ngăn ngừa nguy cơ tích tụ cholesterol xấu và làm giảm hàm lượng lipod trong cơ thể là các nguyên nhân dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành, người ta sử dụng củ sâm đất vì nó có chứa fructooligosaccharides.
Sử dụng củ sâm đất sẽ làm hạn chế được nguy cơ xơ vữa động mạch dẫn đến đột quỵ và đau tim. nhờ chứa một lượng kali lớn. Chất kali giúp điều hòa nhịp tim, thư giãn các mạch máu, cân bằng chất lỏng ở các mô và cân bằng natri ở các tế bào trong cơ thể.
Tác dụng của củ sâm đất còn giúp kích thích sự phát triển của hệ vi sinh trong cơ thể, tăng khả năng hấp thụ tối đa các khoáng chất và vitamin cho hệ tiêu hóa nhờ có chứa thành phần prebiotic. Cũng nhờ thành phần prebiotic, khi sử dụng củ sâm đất nhiều sẽ làm giảm các chứng bệnh về tiêu hóa như: đầy hơi, táo bón, ung thư ruột kết và viêm loét dạ dày.
Dưới đây là một số bài thuốc theo quan niệm dân gian có thể áp dụng để chữa các bệnh sau:
- Giải nhiệt cơ thể, làm mát gan: nấu canh từ lá sâm đất, ăn hàng ngày sẽ giúp thanh nhiệt, giải độc gan vô cùng hiệu quả.
- Chữa bệnh ngoài da (ghẻ lở hắc lào), làm liền sẹo nhanh chóng: Sử dụng lá, rễ cây sâm đất đem rửa sạch, sau đó đun lấy nước tắm sẽ giúp chữa các chứng bệnh ngoài da.
- Chữa bệnh tiểu đường: lấy khoảng 25g sâm đất khô hoặc 75g sâm đất tươi đem sắc cùng 1 lít nước, uống trong ngày sẽ giúp ổn định đường huyết sau 1 tháng sử dụng.
- Chữa bệnh cao huyết áp: lấy 12g hoa sâm đất tươi hoặc khô đem sắc lấy nước uống hàng ngày sẽ có tác dụng điều hòa huyết áp, hạn chế tối đa tình trạng huyết áp tăng đột ngột.
Những lưu ý khi sử dụng sâm đất, tránh những biến chứng nguy hiểm:
Các bác sỹ khuyến cáo, củ sâm đất có rất nhiều công dụng chữa bệnh, mặc dù rất tốt cho sức khỏe nhưng mọi thứ đều phải sử dụng đúng liều lượng quy định, sâm đất có thể gây độc nếu sử dụng quá liều hoặc sử dụng sai cách thậm chí có thể gây nôn mửa và ra nhiều mồ hôi nếu dùng liều lượng cao.
Củ sâm đất sau khi gọt vỏ có thể chế biến thành các dạng như: nước, bột, chất ngọt dạng siro hoặc trà. Ngoài ra có thể làm nước ép trái cây từ củ sâm đất hoặc sấy khô để làm dưa chua lên men, loại này có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe.
Phần thân rễ và thân cây thường được chế biến thành các món canh rau. Phần lá có thể làm trà, phơi lá đến khi khô rồi pha uống có vị thơm và đắng nhẹ.
Củ sâm đất sẽ trở nên độc hại khi chúng ta không biết cách sử dụng, do đó chúng ta nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia để biết được liều lượng cần thiết phù hợp với thể trạng của mình và người thân.
Mặc dù được củ sâm đất một loại thảo dược thiên nhiên lành tính nhưng chúng ta không được chủ quan trước các biến chứng có thể xảy ra nếu không tìm hiểu kỹ càng.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia, phụ nữ mang thai và cho con bú tuyệt đối không nên sử dụng củ sâm đất, cơ thể người mẹ lúc này rất mẫn cảm và dễ bị tổn thương, trong khi đó củ sâm đất có nhiều thành phần hỗ trợ chữa các bệnh nặng, vì vậy không nên sử dụng loại củ này để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân và cả bé.
Qua bài viết này chúng ta đã biết củ sâm đất có tác dụng gì, mặc dù loại củ này có nhiều công dụng tốt đối với sức khỏe thì chúng ta cũng không nên lạm dụng sử dụng quá nhiều, sẽ dễ gây ra những biến chứng khó lường nguy hiểm.