Hàng ngày, người dân vẫn được các chuyên gia y tế khuyến cáo nên “Ăn chín, uống sôi” để diệt các loại vi khuẩn gây hại có trong thực phẩm và đảm bảo sức khỏe. Điều này đặc biệt được nhấn mạnh đối với thịt bò nói riêng và các loại thịt động vật nói chung. Tuy nhiên, cũng có nhiều người cho rằng việc ăn thịt bò sống hay tái vừa giữ được hương vị đặc trưng cho thịt, vừa giúp cơ thể hấp thụ toàn bộ hàm lượng dinh dưỡng vốn có để nâng cao thể trạng và sức khỏe.
Thịt bò sống, tái là một món ăn phổ biến trong nền ẩm thực nhân loại. Một số món ăn nổi tiếng có thành phần chính là thịt bò sống, tái bao gồm xúc xích Ossenworst của Hà Lan, salad Carpaccio của Ý hoặc bò tái Tartare kiểu Pháp. Ở Việt Nam, thịt bò tái xuất hiện rộng rãi trong các món xào, nấu, đặc biệt là phở; còn thịt bò sống thường có mặt trong các món gỏi tươi.
Mặc dù nhiều nhà hàng hay quán ăn có phục vụ các món ăn làm từ thịt bò sống hay tái, các món ăn này không hoàn toàn đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Trong thịt bò sống có chứa các loại vi khuẩn như, Salmonella, Escherichia coli (E. coli), Shigella và Staphylococcus aureus, ... Đây đều là các loại vi khuẩn có hại cho hệ tiêu hóa (ruột, dạ dày, ...) và ảnh hưởng đến các cơ quan khác như da, mũi, họng, … Thông thường, quá trình nấu nướng và làm chín thịt có sử dụng nhiệt sẽ tiêu diệt các loại vi khuẩn này. Nhưng đối với thịt bò sống hoặc tái, việc sơ chế và nấu nướng sơ qua là chưa đủ để loại bỏ tận gốc các vi sinh vật gây hại nói trên.
Đọc thêm:
- Thịt để ngăn đá được bao lâu?
- Cách chọn thịt lợn thơm ngon và hướng dẫn bảo quản thực phẩm đúng cách
Bên cạnh đó, việc lựa chọn nguồn thịt bò sống không đảm bảo chất lượng cho các món ăn cũng làm tăng nguy cơ nhiễm sán (sán lá gan, sán dải bò, …) cùng các loại ký sinh trùng khác. Khi những vi khuẩn này đi vào cơ thể, bạn sẽ bị ngộ độc thực phẩm và gặp phải các triệu chứng như tức bụng, buồn nôn, nôn mửa hay tiêu chảy. Mức độ nặng hay nhẹ của các triệu chứng tùy vào thể trạng từng người và chúng có thể xuất hiện từ 30 phút cho tới 1 tuần sau khi ăn.
Thịt bò (khi nấu chín) được coi là một trong những thức ăn giàu dinh dưỡng nhất; còn thịt bò sống, tái lại chứa nhiều các mầm bệnh có thể gây nên nhiều bệnh lý phức tạp, thậm chí là tử vong.
Theo USDA, trong 100g thịt bò (16-20% mỡ) nấu chín có chứa:
Lượng calo | 224 |
Chất đạm | 24g |
Chất béo | 16g |
Chất bột đường | 0g |
Đường | 0g |
Chất xơ | 0g |
Sắt | Đáp ứng 14% khẩu phần hàng ngày |
Photpho | 16% |
Kali | 7% |
Kẽm | 55% |
Đồng | 8% |
Selen | 36% |
Vitamin B2 | 14% |
Vitamin B3 | 34% |
Vitamin B6 | 21% |
Vitamin B12 | 115% |
Choline | 14% |
Những người hay ăn thịt bò sống, tái cho rằng cách chế biến sơ qua sẽ giúp cơ thể dễ tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng có sẵn trong thịt hơn. Tuy nhiên, kết luận như vậy là không có cơ sở khoa học. Bên cạnh đó, các nghiên cứu so sánh thành phần dinh dưỡng giữa thịt bò sống, tái và thịt bò nấu chín cũng là tương đối hiếm gặp. Điều này là do các nhà khoa học đã ý thức được những hệ lụy sức khỏe mà việc ăn thịt bò sống, tái có thể mang lại. Các nghiên cứu trên động vật đã cho thấy lượng vitamin B9 và B12 có trong 2 loại thịt trên đều không có sự thay đổi đáng kể (trừ khi chiên rán).
Việc chế biến và nấu chín thịt bò sẽ giúp cho thịt mềm, dễ ăn hơn và tạo điều kiện để cơ thể hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn. Tuy nhiên, thịt bò nấu chín quá mức có thể gây ảnh hưởng tới quá trình tiêu hóa chất đạm trong thịt của cơ thể. Vì vậy, bạn nên chú ý chỉ nấu thịt bò vừa chín tới để đảm bảo dinh dưỡng. Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), người dân chỉ nên nấu cho tới khi nhiệt độ bên trong thịt đạt ngưỡng 63 độ C (145 độ F) và để nguội khoảng 3 phút trước khi thái hoặc ăn. Đây cũng là cách thức được các chuyên gia khuyến nghị để vừa diệt được vi sinh vật tới mức tối đa, vừa đảm bảo hương vị và dinh dưỡng cho thịt.
Như đã bàn luận ở trên, việc ăn thịt bò sống có thể đem lại những hệ lụy sức khỏe khôn lường. Để đảm bảo sức khỏe, nên tuân thủ nghiêm chỉ dẫn “Ăn chín, uống sôi” của các chuyên gia y tế bằng cách nấu chín thịt bò.
Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc ta nên loại bỏ hoàn toàn thịt bò sống hoặc tái ra khỏi những bữa ăn hàng ngày. Trên thực tế, ăn thịt bò sống còn an toàn hơn rất nhiều so với các loại thịt sống khác như thịt gà hay thịt lợn. Bên cạnh đó, cũng có nhiều món ăn mà thiếu đi thịt bò sống/tái là mất đi hương vị cũng như tính đặc trưng vốn có.
Đối với những món ăn này, việc quan trọng nhất đó là lựa chọn được nguồn thịt tươi đạt tiêu chuẩn. Mua thịt từ ngoài chợ hay các siêu thị lớn không phải là giải pháp tối ưu nhất, bạn cần đến các cửa hàng thịt chuyên dụng hoặc mua từ những người bán thịt lâu năm. Đây đều là những nguồn mà người bán hiểu biết rõ về nguồn gốc xuất xứ của thịt và đã có kinh nghiệm trong việc sơ chế thịt. Thịt bò hữu cơ thường chứa lượng sán và vi sinh vật thấp hơn các loại khác bởi bò ăn cỏ có hệ miễn dịch tốt hơn bò nuôi công nghiệp. Dư lượng hoocmon tăng trưởng và kháng sinh ở thịt bò hữu cơ cũng là rất thấp, nên bạn có thể yên tâm về mức độ an toàn của loại thịt này. Trong khi đợi người bán chặt và sơ chế thịt, nên chú ý theo dõi từng bước để học theo và tự chuẩn bị tại nhà sau này.
Khi mang thịt về nhà, tốt nhất nên chế biến thành món ăn luôn trong ngày để đảm bảo độ tươi ngon. Nếu không định dùng thịt ngay, bạn cần bảo quản thịt trong tủ đông ở ngưỡng dưới 4.4 độ C (40 độ F) để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn và tránh làm giảm chất lượng thịt. Để đảm bảo độ tươi ngon cho thịt, bạn chỉ nên bảo quản thịt trong thời gian tối đa là 1 ngày. Nếu thịt bò sống có mùi chua, mất đi độ đàn hồi và có vị lạ; bạn nên loại bỏ phần thịt cũ đi và thay bằng thịt mới để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình.
Bạn cũng nên lưu ý rằng những mẹo vặt này chỉ có tác dụng giảm thiểu các rủi ro liên quan đến sức khỏe khi ăn thịt sống, chứ không thể giúp bạn đạt tới mức độ an toàn như khi nấu chín.
Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) khuyến cáo những đối tượng dễ bị dị ứng hoặc ngộ độc thực phẩm nên tránh ăn thịt bò sống hay tái để đảm bảo sức khỏe. Những đối tượng này bao gồm phụ nữ có thai và cho con bú, trẻ nhỏ, người già và cả những người bị suy giảm hệ miễn dịch.
Ăn thịt bò sống hay tái không phải là an toàn tuyệt đối bởi trong thịt có chứa nhiều sán và vi sinh vật có hại khác. Nhận định rằng thịt bò sống, tái bổ dưỡng hơn thịt bò chín là không dựa trên bất cứ cơ sở khoa học nào; và các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo không nên ăn thịt sống hoặc tái để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và cộng đồng. Hi vọng sau bài viết này, bạn đã tìm được câu trả lời cho câu hỏi: “Có nên ăn thịt bò sống, tái không?” và tích lũy thêm nhiều kiến thức bổ ích về sức khỏe.
Nguồn tham khảo:
1. https://www.healthline.com/nutrition/can-you-eat-raw-beef