Chế độ ăn uống có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt hay không?

Thực tế, vi khuẩn đường ruột chuyển đổi một số phân tử thức ăn thành các chất chuyển hoá và có mối liên hệ chặt chẽ với sự phát triển của bệnh ung thư tuyến tiền liệt.

Trong khi đó, những người đàn ông có mức độ ăn uống và chuyển hoá các chất có nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt cao hơn. Các phân tử này có thể được biết đến là dấu ấn sinh học ban đầu của bệnh.

Vì vậy khi thực hiện thay đổi chế độ ăn uống cũng như lối sống sẽ giúp ích cho nam giới, có tác dụng giúp nam giới giảm được nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt.

Nghiên cứu được thực hiện từ Phòng khám Cleveland , xuất hiện trong Dịch tễ học ung thư, Dấu ấn sinh học & Phòng ngừa cho biết.

Trong nghiên cứu này các nhà nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu thử nghiệm tầm soát ung thư Tầm soát Ung thư Tuyến tiền liệt, Phổi, Đại trực tràng và Buồng trứng (PLCO) được thử nghiệm ngẫu nhiên với 148.000 người.

Đọc thêm:

- Viêm tuyến tiền liệt: Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị và cách phòng tránh

- Các vấn đề sức khỏe dễ nhầm lẫn với ung thư tuyến tiền liệt

Kết quả của thử nghiệm được thực hiện kiểm tra 76.685 nam giới từ 55 đến 74 tuổi về ung thư tuyến tiền liệt và sau đó theo dõi họ trong 13 năm.

Sau đó, các nhà nghiên cứu đã phân tích được mức cơ bản của một số chất dinh dưỡng và chất chuyển hoá trong chế độ ăn từ 700 nam giới. Trong số này có 173 người đã chết vì ung thư tuyến tiền liệt. Khoảng thời gian trung bình lấy mẫu cơ bản và thời gian tử vong đối với những nam giới phát triển ung thư tuyến tiền liệt gây ra tình trạng tử vong là 11,69 năm.

Trong khi đó, các nhà nghiên cứu cũng đối chiếu những người tử vong do tuổi tác, chủng tộc trong khoảng thời gian lấy mẫu máu và ngày nhập được đối chứng với tỉ lệ 1:3. Kết quả cho thấy rằng có 519 nam giới trong mẫu đối chứng có 83,6% người vẫn khỏe mạnh và 16,4% được chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt nhưng không gây tử vong trong khoảng thời gian thực hiện nghiên cứu.

Đối với nam giới thực hiện thử nghiệm tầm soát ung thư PLCO thì tất cả những người tham gia đều được lấy mẫu máu. Sau đó các nhà nghiên cứu thực hiện phân tích huyết thanh cho một số chất chuyển hoá, trong một số chất đó được hình thành bởi vi khuẩn đường ruột từ thức ăn. Từ kết quả này, những người đàn ông sau đó tử vong do ung thư tuyến tiền liệt được đối chứng.

Gia tăng rủi ro mắc ung thư tuyến tiền liệt

Các kết quả nghiên cứu cho biết, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa bệnh ung thư tuyến tiền liệt mạnh hơn ba chất chuyển hoá gồm: phenylacetylglutamine, choline và betaine .

Trong khi đó phenylacetylglutamine được tạo ra khi vi khuẩn đường ruột phân hủy phenylalanine, một axit amin thiết yếu. Choline và betaine có trong một số loại thực phẩm, cũng như được hình thành bởi vi khuẩn đường ruột.

- Có thể tìm thấy phenylalanin trong các loại thực phẩm giàu protein như: sữa, thịt, gia cầm, đậu nành, cá, đậu, các loại hạt và nước ngọt ăn kiêng được làm ngọt bằng aspartame. Nó là một phần thiết yếu của nhiều protein và enzym trong cơ thể, khi được chuyển đổi thành tyrosine và được sử dụng để tạo ra chất dẫn truyền thần kinh dopamine.

- Choline được tìm thấy chủ yếu trong các sản phẩm động vật như: thịt, cá, trứng và sữa, mặc dù đậu, hạt và hạt là nguồn cung cấp cho người ăn chay trường.

- Thực phẩm giàu betaine gồm: động vật có vỏ, lúa mì, rau bina và củ cải đường.

Từ đó, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người đàn ông có phenylacetylglutamine tăng cao trong huyết thanh khi bắt đầu nghiên cứu có nguy cơ tử vong cao hơn vì ung thư tuyến tiền liệt gấp tới 2,5 lần so với những người có mức thấp nhất.

Trong khi đó những người đàn ông có chất choline hoặc betaine tăng cũng có nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt gây nguy cơ tử vong người gần như gấp đôi so với nhóm chứng không có chất choline hoặc betaine.

Tiến sĩ Sharifi nhận xét: "Từ phát hiện này cho thấy rằng thực phẩm ăn vào có tương tác phức tạp với vi khuẩn đường ruột để ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt gây chết người".

Một số vi khuẩn đường ruột chuyển đổi choline và betaine thành trimetylamin và trimetylamin N-oxit (TMAO), đây là điều mà nghiên cứu trước có cho kết quả cũng có thể làm tăng nguy cơ rối loạn tim mạch và thần kinh. Đây là nghiên cứu đầu tiên chỉ ra mối liên quan giữa tiền chất của TMAO và ung thư.

Chế độ ăn uống có thể tạo ra sự khác biệt như thế nào?

Rõ ràng sau khi thực hiện nghiên cứu, các nghiên cứu này đã chỉ ra rằng việc giảm lượng thịt cũng có mối liên hệ nhất định với tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch và bệnh ung thư thấp hơn.

Kết quả của nghiên cứu được thực hiện ở trên củng cố thểm thông điệp về việc giảm lượng thịt có tác dụng giảm thiểu đáng kể nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt và tử vong do ung thư tuyến tiền liệt gây ra.

Như Tiến sĩ Sharifi nói: "Nói chung, các chất chuyển hóa liên quan đến ung thư tuyến tiền liệt gây tử vong ở người được tìm thấy có nhiều trong thịt và các sản phẩm động vật khác".

Tuy nhiên, Giáo sư Spector cảnh báo: "Những chất chuyển hóa này có mặt khắp nơi và thật sự rất khó để cắt bỏ chúng hoàn toàn trong cuộc sống".

Kết quả nghiên cứu khiến tác giả của nghiên cứu một lần nữa nhấn mạnh rằng dù có mối liên hệ giữa 3 chất chuyển hoá và ung thư tuyến tiền liệt gây chết người nhưng không thể chứng minh mối liên hệ nhân quả của trường hợp này. Để có kết quả chính xác vẫn cần thực hiện các nghiên cứu chuyên sâu hơn để xác định được cách chuyển hoá ở người tương tác với ung thư tuyến tiền liệt.

Tuy nhiên, Giáo sư Spector cũng tin rằng kết quả nghiên cứu cho biết: "Thêm vào câu chuyện xây dựng câu chuyện về cách chế độ ăn uống ảnh hưởng đến bệnh ung thư do hệ vi sinh vật đường ruột thông qua trung gian. Bác sĩ cho rằng không quan trọng là bạn ăn gì, chỉ cần xây dựng một chế độ ăn lành mạnh là đủ".

Nguồn tham khảo:

1. https://www.medicalnewstoday.com/articles/a-change-in-diet-may-reduce-risk-of-lethal-prostate-cancer#Diet-could-make-a-difference

2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6532624/

3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11189683/