Cảnh giác trước những biến chứng xơ gan ở trẻ em

1. Nhiễm trùng

Trẻ em xơ gan đặc biệt dễ bị nhiễm trùng, phổ biến nhất là viêm phúc mạc do vi khuẩn tự phát. Nhiễm trùng tiết niệu và đường hô hấp cũng khá phổ biến. Nhiễm trùng là biến chứng xơ gan ở trẻ em nguy hiểm, có thể dẫn đến bệnh não, cổ trướng và hội chứng gan.

Để ngăn ngừa nhiễm trùng ở trẻ bị xơ gan, trẻ cần được bổ sung dinh dưỡng, tiêm phòng và kháng sinh dự phòng. Vắc-xin phế cầu khuẩn và não mô cầu được khuyến cáo cho trẻ em bị suy giảm chức năng do tăng áp suất tĩnh mạch cửa. Nếu trẻ chuẩn bị ghép gan, nên xem xét các chương trình tiêm chủng tăng tốc.

2. Giãn tĩnh mạch thực quản và xuất huyết tiêu hóa

Vỡ giãn tĩnh mạch thực quản là nguyên nhân phổ biến nhất gây xuất huyết tiêu hóa ở trẻ em bị xơ gan. Đây là biến chứng xơ gan ở trẻ em nặng nhất, cần được cấp cứu.

Xuất huyết tiêu hóa do giãn tĩnh mạch thực quản ở trẻ em thường được điều trị bằng các phương pháp như đối với bệnh nhân trưởng thành, bao gồm dược lý, nội soi, cơ học và phẫu thuật.

3. Cổ trướng

Cổ trướng là một biến chứng xơ gan ở trẻ em thường gặp, đặc biệt là trẻ đang ở giai đoạn cuối của bệnh. Biến chứng này thường liên quan đến tiên lượng xấu, là biểu hiện chứng tỏ khả năng hồi phục và thải độc của gan đã không còn. Cơ thể trẻ bị trữ nước, gây phù nề, dễ vỡ mạch máu.

Trong hầu hết các trường hợp, xơ gan cổ trướng được giải quyết thông qua hạn chế natri trong chế độ ăn uống và sử dụng thuốc lợi tiểu. Tuy nhiên, trẻ em và thanh thiếu niên ăn chế độ ăn ít natri phải được theo dõi cẩn thận, vì những hạn chế này thường làm cho chế độ ăn kiêng không ngon miệng và giảm lượng thức ăn. Hạn chế chất lỏng được khuyến cáo mạnh mẽ trong trường hợp hạ natri máu với nồng độ natri huyết thanh dưới 125 mEq/L.

4. Bệnh não gan

Bệnh não gan là sự thay đổi chức năng não do suy gan. Nhiễm trùng là nguyên nhân chính của bệnh não gan. Chảy máu đường tiêu hóa, dùng quá nhiều thuốc lợi tiểu, mất cân bằng điện giải và táo bón cũng thường liên quan đến tình trạng này. Bệnh não gan cũng có thể được gây ra bởi lượng protein dư thừa, thuốc gây mê và thuốc an thần.

Bệnh nhân bị não gan do biến chứng xơ gan ở trẻ em thường có một số biểu hiện về thần kinh và tâm thần, từ thay đổi cận lâm sàng đến hôn mê. Triệu chứng đầu tiên là nhạy cảm, chậm chạp, khó tập trung, thờ ơ, rối loạn giấc ngủ. Trẻ lớn hơn cũng có thể biểu hiện thay đổi tính cách, suy giảm trí tuệ, suy giảm trí tuệ, choáng váng và hôn mê.

5. Suy gan cấp tính

Suy gan cấp tính mãn tính là biến chứng xơ gan ở trẻ em khiến cho chức năng gan bị suy giảm cấp, chủ yếu liên quan đến nhiễm trùng. Suy gan cấp tính có thể tiến triển đến mất bù và suy đa tạng, dẫn đến tỷ lệ tử vong cao.

6. Hội chứng gan phổi

Hội chứng gan phổi là biến chứng xơ gan ở trẻ em thường gặp, nhất là ở bệnh nhi bị tăng huyết áp. Nó được đặc trưng bởi sự giãn mạch trong phổi, dẫn đến thiếu oxy.

Hội chứng gan phổi khác với tăng huyết áp phổi, một tình trạng tuần hoàn khác liên quan đến xơ gan ở trẻ em. Tăng huyết áp phổi có nguyên nhân gây co mạch. Tăng huyết áp nhẹ đến trung bình có thể được điều chỉnh bằng cách ghép gan.

7. Hội chứng gan

Biến chứng xơ gan ở trẻ em thường có liên quan đến thận vì chức năng gan suy giảm sẽ làm quá tải thận. Có 2 loại hội chứng gan. Hội chứng gan loại 1 có liên quan đến suy thận tiến triển nhanh và tuổi thọ rất thấp, thời gian sống trung bình chỉ là 2 tuần nếu không được điều trị.

Hội chứng gan loại 2 có liên quan đến suy thận tiến triển chậm và tiên lượng tốt hơn loại 1. Trẻ em cũng có thể biểu hiện sự thay đổi chức năng thận sau ghép gan, đặc biệt là do điều trị bằng thuốc ức chế calcineurin

8. Ung thư biểu mô tế bào gan

Ở bệnh nhân nhi, ung thư biểu mô tế bào gan là một biến chứng xơ gan ở trẻ em, có thể là kết quả của sự tiến triển của bệnh ứ mật, chuyển hóa hoặc virus. Sinh bệnh học của nó rất phức tạp và liên quan đến cả yếu tố di truyền và môi trường.

Các triệu chứng thông thường là khó chịu ở bụng, chướng bụng và khó ăn. Khối cơ bụng cũng có thể được phát hiện khi khám thực thể hoặc siêu âm. Nồng độ alpha-fetoprotein có thể tăng.

Trẻ em bị xơ gan cần được kiểm tra siêu âm bụng và đo alpha-fetoprotein mỗi 6 tháng để kiểm soát biến chứng ung thư gan.

Nguồn dịch:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4381165/