Cách phát hiện ung thư phổi bằng phương pháp xét nghiệm dấu ấn sinh học (khối u)

1. Tình trạng ung thư phổi đáng báo động ở Việt Nam

Theo thống kê của tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư phổi là một trong những loại ung thư phổ biến nhất với trên toàn thế giới với khoảng 1,8 triệu ca mắc mới và và lấy đi sinh mạng của khoảng 1,6 triệu người mỗi năm.

Và con số này vẫn không có dấu hiệu dừng lại. Tại Việt Nam, mỗi năm ghi nhận khoảng 22.000 ca mắc mới ung thư phổi và khoảng 19.500 ca tử vong

Ở nam giới, ung thư phổi là căn bệnh có tỉ lệ mắc mới và tử vong cao hàng đầu. Đối với phụ nữ, đây là bệnh ung thư phổ biến thứ 3. Theo dự đoán, đến năm 2020, tổng số ca mắc ung thư phổi ở nam giới sẽ lên đến 23.000 ca và khoảng 34.000 ca ở cả 2 giới.

Đây là căn bệnh rất phổ biến nhưng cách phát hiện ung thư phổi sớm thì lại hiếm hoi. Hơn nữa, ở giai đoạn sớm, bệnh hầu như không có, hoặc có rất ít triệu chứng, lại dễ gây nhầm lẫn với các bệnh khác.

GS.TS Mai Trọng Khoa - Phó giám đốc BV Bạch Mai cho biết, ở Việt Nam, có tới 70% bệnh nhân không biết cách phát hiện ung thư phổi cho tới khi bệnh đã vào giai đoạn muộn, khiến cho việc điều trị kém hiệu quả, thời gian sống bị rút ngắn.

Theo các bác sĩ, hiện nay có rất nhiều cách phát hiện ung thư phổi từ giai đoạn sớm. Trong đó chẩn đoán hình ảnh và sinh thiết mô là những phương pháp được áp dụng nhiều nhất để sàng lọc bệnh

Tuy nhiên, cách phát hiện ung thư phổi này có một số hạn chế, như việc lấy mẫu xét nghiệm thường khó khăn và chẩn đoán hình ảnh cũng không rõ ràng.

Với cách phát hiện ung thư phổi khác là chụp CT, chẩn đoán nhầm do dương tính giả xảy ra ở 20-40% bệnh nhân. Hơn nữa, chi phí để áp dụng cách phát hiện ung thư này cũng khá đắt đỏ

2. Cách phát hiện ung thư hiệu quả, ít người biết

Phương pháp xét nghiệm dấu ấn sinh học (hay dấu ấn ung thư, dấu ấn khối u) là cách phát hiện ung thư phổi đang được áp dụng tại Việt Nam và nhiều quốc gia khác. Tức là, người bệnh sẽ phát hiện sớm ung thư bằng cách sử dụng các chất chỉ điểm.

Dấu ấn ung thư là những chất hóa học của cơ thể, thường là các protein, do bản thân các tế bào ung thư sản xuất ra. Một số dấu ấn ung thư có thể được phát hiện trong các mẫu xét nghiệm của cơ thể như máu và các mô.

Khi cơ thể ở trạng thái bình thường, nồng độ này sẽ ở mức thấp. Nhưng khi xuất hiện khối u ác tính, chúng sẽ tăng cao bất thường. Và bệnh nhân chắc chắn bị ung thư khi nồng độ này tăng cao vọt gấp hàng nghìn lần

Đây là cách phát hiện ung thư phổi có độ chính xác lên đến 80%. 20% còn lại thuộc đối tượng nghi ngờ thì sẽ được kiểm tra lại sau 1 tháng. Xét nghiệm dấu ấn sinh học cũng là cách phát hiện ung thư phổi có chi phí tiết kiệm.

Đến nay, đây là cách phát hiện ung thư phổi được các bác sĩ khuyến khích áp dụng. Phương pháp giúp phát hiện bệnh sớm, từ đó tăng hiệu quả điều trị và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.

Trên thực tế, dấu ấn sinh học là cách phát hiện ung thư đã được áp dụng trong nhiều thập kỷ qua, đồng thời cũng được đưa vào trong hướng dẫn thực hành lâm sàng về ung thư phổi ở một số quốc gia. Tuy chưa được nhiều người biết đến, nhưng phương pháp này đã được áp dụng tại hầu hết các bệnh viên tuyến trung ương và tuyến tỉnh ở nước ta.

Hình ảnh tế bào ung thư phổi (Ảnh: Internet)

Để phát hiện bệnh sớm, sẽ có khoảng 20 dấu ấn sinh học được thực hiện. Việc tầm soát và sử dụng các cách phát hiện ung thư phổi sớm là điều cần thiết phải thực hiện thường xuyên, đặc biệt là với những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao.