Cách đối phó với những tác dụng phụ do điều trị viêm gan B gây ra (phần 1)

Khi điều trị viêm gan B sẽ có những bệnh nhân gặp phải một đến nhiều những tác dụng phụ khác nhau liên quan đến hệ tiêu hoá, thần kinh, cơ xương khớp hay da,...

Nhóm các tác dụng phụ khi điều trị viêm gan B bao gồm:

- Ho, sổ mũi, đau họng

- Chóng mặt và chóng mặt

- Khô (mắt, miệng, da, v.v.)

- Mệt mỏi, yếu đuối 

- Các triệu chứng giống như cúm (ớn lạnh, sốt, đau khớp và cơ bắp)

- Rối loạn tiêu hóa (khó chịu ở bụng / khó tiêu, chán ăn, tiêu chảy, đầy hơi đường ruột [đầy hơi / đầy hơi], buồn nôn)

- Rụng tóc

- Đau đầu

- Phản ứng tại chỗ tiêm

- Mất ngủ

- Các vấn đề về tâm trạng (trầm cảm, khó chịu, ủ rũ, lo lắng)

- Giảm bạch cầu trung tính (tế bào trắng thấp)

- Đau (lưng, khớp, cơ)

- Phát ban

- Giảm tiểu cầu (tiểu cầu thấp)  

Dưới đây là một số cách đối phó với những tác dụng phụ do điều trị viêm gan B này gây ra mà người bệnh và người nhà bệnh nhân có thể tham khảo như sau:

1. Vấn đề sau điều trị viêm gan B về đường hô hấp

Các tác dụng phụ về đường hô hấp có thể là những cơn ho, sổ mũi, đau họng. Nếu như những triệu chứng sau điều trị viêm gan B này nhẹ thì có thể kiểm soát bằng cách uống nhiều nước. Nếu ho thì viên ngậm trị ho cũng có thể là giải pháp tốt.

Bên cạnh đó người bệnh cần súc mệng nước muối với công thức 1/4 thìa cafe muối hoà tan với một cốc nước ấm đều đặn. Khi bị khô họng có thể sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc để để một bát/đồ đựng nước ở trong phòng để có thể làm dịu họng và tăng độ ẩm tốt hơn.

Cần tránh tiếp xúc với khói và không khí lạnh để tránh làm tăng cơn ho và kích ứng họng, mũi. Nếu như những triệu chứng này kéo dài hơn 1 tuần khi điều trị viêm gan B kết thúc thì cần liên hệ với bác sĩ.

2. Vấn đề liên quan tới thể trạng

- Chóng mặt và có cảm giác "lâng lâng"

Việc sau điều trị viêm gan B người bệnh khó duy trì được cân bằng có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, ví dụ như huyết áp bị giảm đột ngột, bệnh nhân có lượng đường trong máu thấp hoặc mất nước.

Để giải quyết vấn đề sau điều trị viêm gan B này có thể tham khảo một số lời khuyên sau:

+ Giữ nước cho cơ thể và bù nước nếu có dấu hiệu cơ thể bị mất nước. Nếu như quan sát thấy nước tiểu có màu vàng nhạt hoặc màu trong nghĩa là bạn đang uống đủ nước cho cơ thể rồi.

+ Bổ sung chất dinh dưỡng: chế độ ăn cần đều đặn, tránh việc không ăn gì trong 4 đến 5 tiếng liên tục.

+ Khi chuyển tư thế từ ngồi sang đứng thì cần phải từ từ. Hãy cử động ngón chân và di chuyển chân, siết chặt cơ chân và thư giãn trước khi đứng dậy. Hành động này giúp máu được bơm lên thân trên của bạn.

+ Nếu bệnh nhân sau điều trị bị đổ mồ hôi quá nhiều thì có thể bổ sung điện giải. Làm tương tự nếu bệnh nhân quá nóng.

+  Tích cực tập luyện thể dục để lưu thông máu và khí huyết

+ Nếu như chân bị sưng cùng với cảm giác chóng mặt hoặc ngất xỉu thì cần liên hệ với bác sĩ.

- Cơ thể mệt mỏi và suy nhược

Tác dụng phụ của thuốc điều trị viêm gan B là cảm giác mệt mỏi và cơ thể suy nhược. Cách giảm những triệu chứng sau điều trị viêm gan B này có thể là:

+ Ngủ đủ: Tổ chức Giấc ngủ Quốc gia khuyến nghị bảy đến chín giờ ngủ mỗi đêm cho người lớn. Nếu giấc ngủ là một vấn đề, hãy thảo luận với bác sĩ để cải thiện nó.

+ Tập thể dục nhẹ nhàng. Tập thể dục phương thuốc tốt cho mệt mỏi. 

Tìm một hoạt động bạn thích hoặc có thể chịu đựng được, và thực hiện nó trong khoảng thời gian 10 đến 15 phút, hai đến ba lần mỗi ngày. Nếu bạn không quen với hoạt động thể chất, hãy bắt đầu nhẹ nhàng với năm phút mỗi ngày. 

Các hoạt động nên thử là đi bộ, đi xe đạp, bơi lội, khiêu vũ, làm vườn, yoga và thái cực quyền.

+ Thay đổi hoạt động của bạn, không nên ngồi quá lâu hoặc đứng quá lâu

+ Uống nhiều nước: Theo Viện Y học, nam giới cần khoảng 13 cốc (3 lít) tổng số đồ uống mỗi ngày; phụ nữ cần khoảng 9 cốc (2,2 lít) mỗi ngày. Nếu bạn uống đủ chất lỏng, nước tiểu của bạn sẽ có màu vàng nhạt hoặc không màu. 

+ Sử dụng caffeine. Cà phê và trà có thể cung cấp cho bạn một lượng năng lượng. Cà phê có thể bảo vệ gan và giúp điều trị các tác dụng phụ của HBV. Không uống đồ uống chứa caffein vào cuối ngày, vì điều này có thể cản trở giấc ngủ của bạn.

- Nhức đầu, đau đầu

Tình trạng nhức đầu sau điều trị viêm gan B có thể được cải thiện với nhữn loại thuốc giảm đau. Tuy nhiên cần phải thảo luận với bác sĩ để có thể có được phương pháp hỗ trợ tốt nhất. Không được lạm dụng thuốc giảm đau vì chúng có thể khiến cơn đau tái phát trở lại.

Với những cơn đau đầu âm ỷ có thể bấm huyệt để giảm nhẹ. Để cắt cơn đau đầu, hãy dùng 4 đầu ngón tay, nhất là phần dưới ngón tay để ấn vào phần nằm giữa ngón cái và ngón trỏ. Khi ấn, cố gắng tập trung lực để cơn đau giảm nhanh chóng. Giữ ít nhất 7 giây và lặp lại cho tới khi cơn đau đầu biến mất.

Với những cơn đau đầu cứng đầu hơn thì hãy thử thư giãn cơ thể trong một căn phòng ít sáng.

- Mất ngủ

Vấn đề mất ngủ khi cơ thể suy nhược và mệt mỏi thực sự rất khó chịu. Để giải quyết triệt để tốt nhất là hãy đi ngủ sớm. 

+ Tắt máy tính, TV và các thiết bị điện tử khác một hoặc hai giờ trước khi đi ngủ. 

+ Thư giãn trước khi ngủ bằng các hoạt động như thiền, đọc sách, nghe nhạc

+ Tập thể dục vào ban ngày

+ Tránh những đồ uống có chất kích thích vào cuối ngày như cafe, soda, trà, rượu,..

3. Những vấn đề liên quan tới tâm trạng (Cáu gắt, ủ rũ,..)

Thành phần của thuốc điều trị viêm gan B có thể có những ảnh hưởng tới tâm trạng của bạn ví dụ như trầm cảm, ủ rũ, cáu gắt và khó chịu. Nếu như có những tác dụng phụ này thì cần phải đặt câu hỏi rằng mức độ nghiêm trọng của nó như thế nào? Nếu bạn có suy nghĩ muốn làm tổn thương bản thân hay người khác thì đây là một vấn đề rất nghiêm trọng. Ngay lập tức trao đổi với người nhà và bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời.

(Còn tiếp)

Nguồn dịch: https://www.hepmag.com/basics/hepatitis-b-basics/managing-hepatitis-b-treatment-side-effects