Cách ăn uống cho bệnh nhân ung thư và những lưu ý quan trọng

Chế độ dinh dưỡng và cách ăn uống là vấn đề vô cùng quan trọng khi bị ung thư. Bệnh nhân ung thư cần đảm bảo lượng calo và chất dinh dưỡng để cơ thể luôn khỏe mạnh, có sức đề kháng đề tiếp tục điều trị và phục hồi sau mỗi lần hóa xạ trị.

Khi bị ung thư, bệnh nhân thường cảm thấy mệt mỏi và chán ăn, ăn không còn ngon miệng, ăn không được, dễ bị nôn hoặc buồn nôn. Việc ăn uống lúc này cần lên kế hoạch cụ thể như: ăn trước khi điều trị, trong và sau khi điều trị. 

Chăm sóc bệnh nhân ung thư không đồng nghĩa với việc áp dụng một chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt. Người nhà chỉ cần chú ý một vài thủ thuật đơn giản để làm phát huy tối đa dinh dưỡng trong thực phẩm, giúp bạn ăn ngon miệng và dễ ăn hơn. 

1. Một vài lưu ý trong cách ăn uống cho bệnh nhân ung thư

- Cố gắng ăn ít nhất 2 1/2 chén trái cây và rau quả mỗi ngày, ưu tiên rau có mầu xanh đậm, vàng đậm, trái cây có múi như cam bưởi.... 

Thực phẩm nhiều màu sắc có chứa nhiều chất dinh dưỡng hơn và cần đảm bảo rửa sạch trước khi cho bệnh nhân ăn.

- Uống nhiều nước (chất lỏng) trong ngày, tốt nhất là nên uống nước lọc. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể uống các loại nước ép tươi vì chúng sẽ cung cấp lượng vitamin tối đa cho cơ thể, giúp bù nước sau mỗi lần điều trị. 

- Tuyệt đối không nên ăn thịt, cá, thịt gia cầm sống hoặc chưa nấu chín (ăn tái cũng không nên) vì chúng chưa được khử trùng, dễ gây thêm bệnh. 

- Ăn khi có cảm giác đói. Tập trung nhiều vào bữa sáng, uống nước xen kẽ mỗi bữa ăn. 

- Bạn nên ăn từng bữa nhỏ, mỗi ngày có nhiều bữa để đảm bảo hệ tiêu hóa không bị hoạt động quá tải. Có thể ăn vặt bằng các loại ngũ cốc, hạt, trái cây, sữa hoặc bánh quy

- Cân nhắc việc ăn nhẹ trước khi hóa trị liệu vì chúng có thể khiến bạn thấy buồn nôn. 

2. Cách ăn uống khi có tác dụng phụ xảy ra

Điều trị ung thư chắc chắn sẽ khiến bệnh nhân gặp phải một số tác dụng phụ. Những tác dụng phụ thường gặp về đường tiêu hóa, đường miệng...khiến bệnh nhân khó khăn trong việc ăn uống. Do vậy việc điều chỉnh cách ăn uống cho bệnh nhân ung thư khi có tác dụng phụ xảy ra là một trong những vấn đề căn bản nhất trong chăm sóc và phục hồi. 

- Cách ăn uống cho bệnh nhân ung thư khi buồn nôn hoặc nôn: Khi bệnh nhân cảm thấy buồn nôn, người nhà nên hạn chế các thực phẩm nhiều chất béo, nhiều dầu mỡ hoặc cay nóng, có mùi nông. Lúc này cần ăn các thực phẩm khô như bánh quy, bánh mì nướng sau vài giờ kết hợp với việc uống thêm nhiều nước hơn. 

- Cách ăn uống cho bệnh nhân ung thư đang gặp vấn đề về đường miệng: Đối với vết loét, đau hoặc khó nuốt, hãy dùng thức ăn mềm. Tránh sử dụng các loại thực phẩm cứng, có thể làm xước niêm mạc miệng, có thể dùng ống hút để giúp bệnh nhân ăn uống dễ hơn.

- Tiêu chảy và táo bón: Một số tác dụng phụ của điều trị ung thư có thể khiến người bệnh bị tiêu chảy hoặc táo bón, rối loạn tiêu hóa. Khi người bệnh bị tiêu chảy, việc giữ nước và bù nước rất quan trọng. Người bệnh nên được uống nhiều chất lỏng và cắt giảm thực phẩm giàu chất xơ. 

Nếu bị táo bón, hãy tăng cường chất xơ vào thực phẩm hoặc thêm một số loại chất lỏng. 

- Cách ăn uống cho bệnh nhân ung thư khi người bệnh thấy chán ăn, mất cảm giác thèm ăn: Người nhà có thể thay đổi khẩu vị cho những món ăn đa dạng hơn. Những điều bạn không thích trước đây có thể có vị ngon bây giờ.

3. Lưu ý về vấn đề ăn kiêng

Rất nhiều quan điểm về ăn kiêng bỏ đói ung thư. Nhiều người cho rằng việc ăn kiêng có thể giúp ung thư tiến triển chậm hơn hoặc không quay lại nữa. Điều này khác hoàn toàn với việc ăn chay hoặc chế độ ăn uống thô. Bệnh nhân cần trao đổi với bác sĩ về chế độ dinh dưỡng riêng cho mình.

Không có nghiên cứu nào hoặc kết luận nào cho rằng ăn uống giúp chữa ung thư hoặc ngăn ngừa ung thư quay lại. Việc xây dựng chế độ ăn uống cho bệnh nhân ung thư nhằm mục đích giúp người bệnh nâng cao thể trạng, cải thiện khẩu vị để hấp thụ thêm chất dinh dưỡng. 

4. Cách ăn uống cho bệnh nhân ung thư trước khi điều trị

Người bệnh nên ăn uống lành mạnh trước khi bước vào quá trình điều trị để làm giảm các ảnh hưởng do tác dụng phụ gây ra. Bệnh nhân có thể ăn các loại hạt, táo, sữa chua, salad và gạo nâu có thể nấu chín, ngũ cốc. 

Trong quá trình điều trị: Hãy ăn bất cứ lúc nào nếu bạn thấy đói. Tiêu thụ nhiều

Bạn có thể có những ngày bạn cảm thấy đói, và những người khác khi thức ăn là thứ cuối cùng bạn muốn.

Vào những ngày tốt, ăn nhiều protein và calo lành mạnh. Điều đó sẽ giữ cho cơ thể của bạn mạnh mẽ và giúp sửa chữa thiệt hại từ điều trị của bạn.

Thực phẩm giàu protein bao gồm:

Thịt nạc, thịt gà và cá Trứng Đậu, quả hạch và hạt Phô mai, sữa và sữa chua

Nguồn dịch: https://www.webmd.com/cancer/cancer-diet#1