Các câu hỏi thường gặp về tiêm vaccine phòng bệnh thủy đậu

Thủy đậu là căn bệnh khá nhẹ khi trẻ em mắc phải và có xu hướng nặng hơn ở người trưởng thành, nhất là ở phụ nữ mang thai có thể gây nhiều biến chứng cho cả mẹ và thai nhi. Do đó, các chuyên gia y tế vẫn khuyến khích mọi đối tượng nên chủ động tìm hiểu thông tin, câu hỏi thường gặp về tiêm vaccine phòng bệnh thủy đậu càng sớm càng tốt.

Dưới đây là giải thích cho một số câu hỏi thường gặp về tiêm vaccine phòng bệnh thủy đậu mà hầu hết mọi người quan tâm:

1. Thuốc chủng ngừa bệnh thủy đậu là gì?

Varivax chứa một loại virus varicella (bệnh thủy đậu) sống đã được làm giảm độc lực, có nghĩa là virusnày đã bị suy yếu, nhưng vẫn gây nhiễm trùng nhẹ.

2. Thuốc chủng ngừa thủy đậu có thể gây ra bệnh zona không?

Đáp án cho câu hỏi này là có. Thuốc chủng ngừa bệnh thủy đậu có chứa một loại virus sống được làm yếu đi. Khi tiêm phòng, virus sẽ ở trong cơ thể bạn mãi mãi. Ở khoảng 33% người lớn, virus tái hoạt động và gây ra chứng phát ban trên da có tên là bệnh zona.

>> Thủy đậu và zona thần kinh dễ gây nhầm lẫn, phân biệt bằng cách nào?

Cứ 5 người thì có 1 người bị zona phát triển chứng đau dây thần kinh sau Herpetic, một loại tổn thương dây thần kinh nghiêm trọng gây đau mãn tính. Một lý do giải thích cho dịch bệnh zona ở Mỹ là việc tiêm phòng thủy đậu tràn lan ở trẻ em, tuy nhiên các nghiên cứu vẫn chưa có kết luận cụ thể.

3. Vaccine thủy đậu có thực sự cần thiết?

Trước khi có vaccine, khoảng 12.000 người đã phải nhập viện vì bệnh thủy đậu mỗi năm tại Mỹ; trong đó có khoảng 100 người chết vì căn bệnh này.

Kể từ khi vaccine được cấp phép vào năm 1995, hàng triệu liều đã được tiêm cho trẻ em ở Hoa Kỳ. Nhiều nghiên cứu cho thấy vaccine thủy đậu an toàn và hiệu quả. Nghiên cứu đang được thực hiện để xem khả năng bảo vệ của vaccine kéo dài bao lâu; và gần đây, liều nhắc lại ở trẻ 4-6 tuổi đã được thêm vào lịch trình tiêm chủng dự phòng.

4. Tác dụng phụ của vaccine thủy đậu thường gặp là gì?

Các tác dụng phụ phổ biến nhất của vaccine thủy đậu ở trẻ em từ 1-12 tuổi có đến 14,7% trường hợp là sốt trên 39 độ C; và 19,3% trường hợp gặp vấn đề tại vết tiêm như đau, nhức, sưng, phát ban hoặc ngứa. Các tác dụng phụ phổ biến nhất của vaccine ở người trên 13 tuổi là sưng đau tại chỗ tiêm (chiếm khoảng 24,4%) và sốt trên 38 độ C (khoảng 24,4%).

Và có khoảng 7% các trường hợp sau khi tiêm vaccine phòng bệnh thủy đậu gặp tình trạng phát ban da giống như thủy đậu nhẹ.

5. Tôi có thể cho con tôi uống aspirin sau khi tiêm vaccine phòng bệnh thủy đậu không?

Đây là câu hỏi thường gặp về tiêm vaccine phòng bệnh thủy đậu của hầu hết cha mẹ có con nhỏ. Câu trả lời là không, sốt là tác dụng phụ của vaccine thông thường. Và không sử dụng aspirin trong 6 tuần sau khi tiêm vắc-xin thủy đậu do Hội chứng Reye, một tác dụng phụ của vắc-xin có thể gây tổn thương não.

6. Thuốc chủng ngừa thủy đậu có thể gây dị tật bẩm sinh không?

Không có nghiên cứu chính xác liệu vaccine thủy đậu có gây dị tật bẩm sinh hay không, nhưng phụ nữ mang thai không nên chủng ngừa vì bệnh thủy đậu khi bị nhiễm tự nhiên có thể là gây dị tật bẩm sinh. Các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo không nên mang thai trong vòng 3 tháng sau khi chủng ngừa.

Trẻ sơ sinh mắc hội chứng varicella bẩm sinh có thể nhẹ cân, gặp các vấn đề về da, tổn thương não, động kinh, thiểu năng trí tuệ, hội chứng Horner, tiểu không kiểm soát hoặc mù lòa.

7. Thuốc chủng ngừa có thể gây ra bệnh thủy đậu không?

Đáp án cho câu hỏi thường gặp về tiêm vaccine phòng bệnh thủy đậu này là có. Khoảng 7% số người sau khi tiêm vaccine gặp tình trạng bị phát ban thủy đậu nhẹ. Phát ban này dễ lây lan, vì vậy bạn nên tránh tiếp xúc với những người không được chủng ngừa trong 6 tuần. Trong một số trường hợp rất hiếm, vaccine phòng bệnh thủy đậu có thể gây ra nhiễm trùng nghiêm trọng.

8. Thuốc chủng ngừa thủy đậu có chứa tá dược không?

Câu trả lời là không. Chất bổ trợ là một thành phần vaccine có độc tính nhẹ kích hoạt phản ứng miễn dịch mạnh hơn. Có nhiều tranh cãi về tác dụng phụ của một số chất bổ trợ (như nhôm, formaldehyde, thimerosal, thủy ngân…), nhưng vaccine thủy đậu không có thành phần chất bổ trợ.

9. Cha mẹ đã mắc bệnh thủy đậu thì con họ có nên tiêm vaccine hay không?

Thủy đậu là một bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ; bệnh thường nhẹ nhưng cũng có trường hợp gặp biến chứng nghiêm trọng. Các biến chứng có thể bao gồm:

- Viêm phổi

- Viêm não (bệnh não)

- Tử vong

Nếu một người đã được tiêm vaccine mà vẫn bị thủy đậu, bệnh sẽ nhẹ hơn nhiều so với người không được chủng ngừa. Thuốc chủng ngừa varicella bảo vệ trẻ em và cả người lớn, nhất là đối với trẻ em có hệ miễn dịch suy yếu. Do đó, dù cha mẹ đã mắc bệnh thì vẫn nên cho con đi tiêm vaccine khi đúng độ tuổi cho phép chủng ngừa.

10. Có nên cho con tiếp xúc với bệnh thủy đậu để có miễn dịch tốt hơn tiêm vaccine không?

Việc cho trẻ tiếp xúc với căn bệnh này không đảm bảo trẻ sẽ mắc bệnh, cũng như khi mắc bệnh sẽ là tình trạng nhẹ. Không thể đoán trước được trẻ có gặp biến chứng nguy hiểm hay không khi mắc bệnh thủy đâu.

Mặc dù nhiều người cho rằng miễn dịch tự nhiên có xu hướng tốt hơn miễn dịch nhờ tiêm vaccine, thế nhưng cái giá của miễn dịch tự nhiên là rủi ro cho tính mạng và sức khỏe của trẻ. Trong khi đó, việc tiêm vaccine phòng bệnh thủy đâu là an toàn và hiệu quả cao.

Nguồn dịch:

1. https://www.immunizationinfo.com/chickenpox-varivax-vaccine-side-effects/

2. https://www.healthychildren.org/English/safety-prevention/immunizations/Pages/Chickenpox-Vaccine-Frequently-Asked-Questions.aspx