Buồn nôn, tiêu chảy có thể là triệu chứng khởi phát sớm của Covid-19, trước cả khi bạn bị sốt và ho

Một nghiên cứu mới của các nhà khoa học Trung Quốc cho thấy: Gần một nửa số bệnh nhân Covid-19 họ khảo sát xuất hiện các triệu chứng buồn nôn, nôn và tiêu chảy trước khi bị sốt. Điều này gợi ý đây có thể là những triệu chứng khởi phát sớm khi nhiễm virus corona mới, hay còn gọi là SARS-CoV-2.

"Các bác sĩ lâm sàng phải nhớ rằng các triệu chứng tiêu hóa, chẳng hạn như tiêu chảy, có thể là một đặc điểm của Covid-19. Nghi ngờ có thể cần phải được đưa ra sớm hơn trong những trường hợp này, thay vì chờ đợi các triệu chứng hô hấp xuất hiện", nhóm tác giả nghiên cứu tại Vũ Hán cho biết.

Buồn nôn, tiêu chảy có thể là triệu chứng khởi phát sớm của Covid-19, trước cả khi bạn bị sốt và ho

Đừng bỏ qua những triệu chứng tiêu hóa

Nghiên cứu mới được đăng trên tạp chí American Journal of Gastroenterology miêu tả dữ liệu từ 204 bệnh nhân Covid-19 ở tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. Tất cả đã đều ở độ tuổi trung niên và nhập viện điều trị trong khoảng từ ngày 18 tháng 1 đến 28 tháng 2.

"Chúng tôi thấy có 99 bệnh nhân (48,5%) đến bệnh viện để khám các triệu chứng tiêu hóa là chính", các tác giả nghiên cứu viết. "Các bệnh nhân có triệu chứng tiêu hóa với nhiều biểu hiện khác nhau, chẳng hạn như chán ăn (83 trường hợp tương đương 83,8%), tiêu chảy (29 trường hợp tương đương 29,3%), nôn (8 trường hợp tương đương 8%) và đau bụng (4 trường hợp tương đương 4%)".

Đặc biệt, có 7 bệnh nhân chỉ biểu hiện các triệu chứng tiêu hóa mà không có triệu chứng hô hấp. Điều đó có nghĩa là họ có thể đến bệnh viện khám bệnh tiêu hóa chứ không nghĩ mình bị mắc Covid-19.

Các bệnh nhân có triệu chứng tiêu hóa dường như đã khởi phát sớm hơn so với bệnh nhân không có chúng. Họ có "một khoảng thời gian dài hơn đáng kể từ khi khởi phát cho tới lúc nhập viện, so với bệnh nhân không có triệu chứng tiêu hóa (đó là 9 ngày so với 7,3 ngày)", các nhà nghiên cứu viết.

Họ lập luận rằng điều này có thể đã khiến một số bác sĩ bỏ lỡ cơ hội chẩn đoán sớm và theo dõi bệnh nhân Covid-19.

"Nếu các bác sĩ lâm sàng chỉ theo dõi các triệu chứng hô hấp để chẩn đoán Covid-19, họ có thể bỏ lỡ các trường hợp bệnh nhân khởi phát các triệu chứng ban đầu bên ngoài phổi, bệnh nhân sau đó có thể không được chẩn đoán, cho đến khi các triệu chứng hô hấp muộn xuất hiện", nghiên cứu viết.

Chẩn đoán muộn có thể khiến cho những bệnh nhân nhiễm Covid-19 với triệu chứng tiêu hóa sớm nhưng lại được nhận điều trị trễ hơn. Điều này có thể khiến họ bị nặng hơn và khó hồi phục hơn.

Trong nghiên cứu của mình, các nhà khoa học ở Vũ Hán đã cho thấy chỉ có 34,3% số bệnh nhân mắc Covid-19 có triệu chứng tiêu hóa được điều trị khỏi. Con số của những bệnh nhân không có triệu chứng tiêu hóa là 60%.

Chủng virus SARS-CoV-2 mới gây ra căn bệnh được gọi là Covid-19 đã lan từ thành phố Vũ Hán, Trung Quốc ra hơn 156 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tính đến thứ Sáu ngày 20/3, căn bệnh này đã lây nhiễm hơn 234.000 người trên toàn thế giới và giết chết 9.862 người.

Virus SARS-CoV-2 là một thành viên trong nhóm virus corona, thường gây ra các bệnh về đường hô hấp như cảm lạnh thông thường, hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) và hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS). Bệnh nhân thường có các triệu chứng giống như viêm phổi, đặc biệt là sốt, ho và khó thở.

Tuy nhiên, các triệu chứng tiêu hóa khi nhiễm SARS-CoV-2 đã được ghi nhận trong nhiều nghiên cứu. Một nghiên cứu công bố trên Tạp chí Journal of the American Medical Association đã xác định 14 bệnh nhân nhiễm SARS-CoV-2 bị tiêu chảy và buồn nôn trước khi họ sốt hoặc có triệu chứng hô hấp. Đó là 10% kích thước mẫu, bao gồm dữ liệu của 138 người trong nghiên cứu.

Một trong số những bệnh nhân Covid-19 này thậm chí đã được đưa vào phòng phẫu thuật vì họ chỉ có triệu chứng ở bụng. Các bác sĩ đã không thể ngờ rằng đó là do virus corona mới. Hậu quả là bệnh nhân này đã truyền virus sang cho ít nhất 10 nhân viên y tế và 4 bệnh nhân chỉ mắc bệnh tiêu hóa khác trong cùng phòng bệnh.

Các nhà nghiên cứu tìm thấy virus SARS-CoV-2 trong phân

Bệnh nhân đầu tiên ở Mỹ bị nhiễm Covid-19 sau khi nhập viện đã báo cáo những cơn đau bụng và tiêu chảy. Theo một báo cáo được công bố trên Tạp chí Y học New England, các nhà nghiên cứu sau đó đã lấy mẫu phân của bệnh nhân này đem đi xét nghiệm và tìm thấy RNA của virus SARS-CoV-2 trong đó.

Một nghiên cứu khác được chia sẻ trên biorXiv, một nền tảng đăng tải bài bài khoa học trước khi xuất bản, đã phát hiện ra dấu hiệu enzyme của virus corona trong các tế bào ruột non và ruột kết của bệnh nhân.

Một số người mắc Covid-19 ở Việt Nam cũng báo cáo rằng họ bị tiêu chảy, nôn hoặc buồn nôn.

Tuy nhiên, những triệu chứng này có thể tương đối hiếm: Một nghiên cứu được công bố trên nền tảng đăng tải bài bài khoa học trước khi xuất bản medRxiv đã xem xét dữ liệu từ 1.099 bệnh nhân Covid-19. Ít hơn 4% những người này bị tiêu chảy và khoảng 5% bị nôn.

Những triệu chứng không phổ biến này đã không được nhấn mạnh trong các hướng dẫn chính thức phát hành cho công chúng của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC). 

Nhưng hướng dẫn của CDC dành cho các chuyên gia chăm sóc sức khỏe đã đề cập ngắn gọn về tiêu chảy như một triệu chứng Covid-19 không phổ biến, cùng với "một cảm giác chung là không khỏe" để giúp các bác sĩ nhận diện dấu hiệu này.

Theo dõi triệu chứng buồn nôn, nôn và tiêu chảy

Đây không phải là lần đầu tiên các nhà khoa học tìm thấy một chủng virus corona trong phân của bệnh nhân. Nghiên cứu trước đây chỉ ra một bệnh nhân SARS năm 2003 bị tiêu chảy đã phát tán virus trong phân qua đường nước thải, và khiến cả một khu căn hộ ở Hồng Kông bị phơi nhiễm.

Tiến sĩ Susan Kline, người phát ngôn của Hiệp hội Bệnh truyền nhiễm Hoa Kỳ, nói với MedPage Today rằng các triệu chứng tiêu hóa là "không hiếm" ở bệnh nhân SARS trong đợt bùng phát chết người năm 2003 của virus này.

Kline nói rằng có nhiều căn bệnh gây buồn nôn, tiêu chảy và nôn mửa, ngay cả khi đó không phải là triệu chứng chính. Để ý đến các triệu chứng tiêu hóa có thể là một lưu ý rất quan trọng trong giai đoạn bùng phát của dịch Covid-19, cũng như với dịch SARS và Ebola trước đây.

"Các triệu chứng này sẽ hữu ích cho các bác sĩ lâm sàng, ít nhất họ có thể cân nhắc rằng một bệnh nhân nhiễm virus corona mới có thể bị nôn mửa hoặc tiêu chảy", Kline nói. Và nhờ các triệu chứng này, bệnh nhân có thể được theo dõi, cách ly sớm và điều trị sớm hơn.