Bộ Y tế: 6 biện pháp phòng chống đậu mùa khỉ khi dịch có xu hướng gia tăng

Bệnh đậu mùa khỉ đã được WHO tuyên bố là tình trạng y tế khẩn cấp toàn cầu với hơn 16.000 ca mắc và 5 ca tử v.ong tính đến chiều 24/7.

Mặc dù đang nằm trong nhóm 1 là nhóm các quốc gia chưa ghi nhận ca bệnh Đậu mùa khỉ hoặc không ghi nhận ca bệnh trong vòng 21 ngày nhưng nguy cơ bệnh đậu mùa khỉ xuất hiện ở nước ta là hoàn toàn có thể. Vì thế các biện pháp phòng chống bệnh đậu mùa khỉ là rất quan trọng.

6 biện pháp phòng chống bệnh đậu mùa khỉ

Để chủ động phòng chống dịch bệnh đậu mùa khỉ ở nước ta, Bộ Y tế khuyến cáo người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:

1. Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp; rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn ngay sau khi ho, hắt hơi. Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.

2. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay.

3. Người có triệu chứng phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân kèm theo một hoặc nhiều triệu chứng nghi ngờ cần chủ động liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời. Đồng thời, cần chủ động tự cách ly, tránh quan hệ tình dục.

4. Tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh đậu mùa khỉ, tránh tiếp xúc trực tiếp với những vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Trong trường hợp nơi ở/nơi làm việc có người mắc hoặc nghi ngờ mắc bệnh, cần thông báo cho cơ quan y tế để được tư vấn và xử trí kịp thời, không tự ý điều trị.

5. Người đến các quốc gia có lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ (khu vực Trung và Tây Phi), cần tránh tiếp xúc với động vật có vú (chết hoặc sống) như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng có thể chứa virus đậu mùa khỉ. Khi quay trở về Việt Nam cần chủ động khai báo với cơ quan y tế địa phương để được tư vấn.

6. Đảm bảo an toàn thực phẩm; thực hiện lối sống lành mạnh, tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.

Đối với nhóm 1 (Việt Nam hiện đang nằm trong nhóm này) là nhóm các quốc gia chưa ghi nhận ca bệnh Đậu mùa khỉ hoặc không ghi nhận ca bệnh trong vòng 21 ngày.

WHO khuyến cáo cụ thể như sau:

- Kích hoạt hoặc thiết lập cơ chế phối hợp đa ngành giữa Bộ Y tế và các ban ngành khác để tăng cường sẵn sàng ứng phó với bệnh đậu mùa khỉ và ngăn chặn sự lây truyền bệnh từ người sang người.

- Lập kế hoạch và/hoặc thực hiện các biện pháp can thiệp để tránh kỳ thị và phân biệt đối xử với các cá nhân hoặc nhóm người cảm nhiễm với bệnh đậu mùa khỉ; mục tiêu là ngăn ngừa sự lây truyền âm thầm của vi rút đậu mùa khỉ trong cộng đồng. Trọng tâm của những can thiệp này là: khuyến khích người dân tự khai báo và tìm kiếm cơ sở y tế khi có dấu hiệu bệnh; tạo điều kiện tiếp cận kịp thời với dịch vụ khám chữa bệnh ban đầu; bảo vệ quyền con người, quyền riêng tư của các cá nhân bị ảnh hưởng với bệnh và những người xung quanh họ.

- Thiết lập và tăng cường giám sát dịch tễ học bệnh đậu mùa khỉ, bao gồm khả năng tiếp cận các xét nghiệm chẩn đoán chính xác, đáng tin cậy và giá cả hợp lý. Đưa bệnh đậu mùa khỉ vào như một phần của hệ thống giám sát quốc gia hiện tại. Để giám sát dịch bệnh, thiết lập định nghĩa ca bệnh có thể xảy ra, ca bệnh nghi ngờ và ca bệnh xác định.

- Nâng cao năng lực phát hiện bệnh bằng cách nâng cao nhận thức và đào tạo nhân viên y tế, bao gồm những người làm công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu, phòng khám phụ khoa, nam khoa, khoa cấp cứu, nha khoa, da liễu, khoa nhi, phòng khám HIV, bệnh truyền nhiễm, khám thai sản và các cơ sở y tế có dịch vụ chăm sóc cho bệnh cấp tính khác.

- Nâng cao nhận thức của cộng đồng về sự lây truyền vi rút đậu mùa khỉ, các biện pháp phòng ngừa và bảo vệ cũng như các triệu chứng và dấu hiệu của bệnh. Đặc biệt quan tâm tới các cộng đồng hiện đang bị ảnh hưởng ở các quốc gia có ghi nhận bệnh như cộng đồng đồng tính nam, lưỡng tính, nam giới có quan hệ tình dục với nam giới hoặc người có nhiều bạn tình, người hành nghề bán dâm, người chuyển giới.

- Tăng cường cung cấp thông tin về bệnh đậu mùa khỉ thông qua các nhóm hoạt động tại cộng đồng, mạng lưới cộng đồng về sức khỏe tình dục và các tổ chức xã hội tại địa phương.

- Tập trung hỗ trợ truyền thông đánh giá nguy cơ tại các cơ sở và địa điểm diễn ra các cuộc gặp đông người như nơi sinh hoạt chung của cộng đồng nam giới có quan hệ tình dục với nam giới. Tham gia hỗ trợ người tổ chức các sự kiện, hỗ trợ chủ sở hữu và người quản lý hoạt động mại dâm để thúc đẩy các biện pháp bảo vệ cá nhân và hành vi giảm thiểu rủi ro.

Bệnh đậu mùa khỉ mặc dù có các biểu hiện tương tự như bệnh đậu mùa và có thể tự khỏi trong vòng từ 2 - 3 tuần. Nhưng, bệnh đậu mùa khỉ nếu mắc thường hay có các tổn thương da toàn thân và xuất hiện các hạch to từ 2 - 3 tuần. Đặc biệt với trẻ em, phụ nữ đang mang thai và người bị suy giảm miễn dịch, bệnh thường có xu hướng diễn biến nặng.

Tác giả: YT