Axit folic hay còn có tên gọi khác là folate, vitamin B9. Nó là loại vitamin quan trọng nhất mà bà bầu cần bổ sung đầy đủ trước và trong khi mang thai. Bác sĩ luôn khuyến cáo bổ sung axit folic trước khi mang thai là do những vai trò quan trọng của axit folic đối với cơ thể:
- Tham gia vào quá trình sản xuất tế bào hồng cầu, ngăn ngừa thiếu máu.
- Cấu tạo và sửa chữa DNA, tham gia vào việc thiết kế bản đồ di truyền của cơ
Như đã biết, vai trò quan trọng nhất của axit folic là cấu tạo và sửa chữa DNA, ngăn ngừa dị tật ống thần kinh trung ương ở thai nhi. Đặc biệt, ống thần kinh hình thành rất sớm, ngay từ khi phôi thai bắt đầu hình thành. Ống thần kinh của thai nhi cũng sẽ được hoàn thành rất sớm, chỉ trong 28 ngày đầu tiên của thai kỳ. Như vậy, ống thần kinh có thể hoàn tất trong khi người mẹ không hề biết mình mang thai. Nếu bạn chỉ bắt đầu uống axit folic khi biết mình mang thai thì cơ thể cũng không kịp hấp thụ, phục vụ cho quá trình kiến tạo hệ thần kinh. Tất cả những điều này là lí do bạn cần bổ sung axit folic trước khi mang thai.
Theo các nghiên cứu khoa học, bổ sung axit folic đầy đủ trước và trong khi mang thai có thể giảm tới 50% nguy cơ dị tật bẩm sinh. Đặc biệt là các dị tật ở não, tim mạch, hở hàm ếch và tổn thương tủy sống.
Một vai trò khác của axit folic là tham gia vào sản xuất máu. Khi mang thai, thể tích máu của người mẹ sẽ tăng lên. Do đó, bổ sung axit folic trước khi mang thai sẽ giúp cơ thể người mẹ chuẩn bị sẵn sàng, quá trình mang thai diễn ra nhẹ nhàng hơn. Bổ sung axit folic trước khi mang thai cũng giúp ngăn ngừa nguy cơ thiếu máu ở mẹ và bé, phòng tránh suy dinh dưỡng bào thai, tiền sản giật, sảy thai hoặc sinh non.
- Bổ sung axit folic trước khi mang thai 3 tháng, hoặc ít nhất là trước 1 tháng để cơ thể có thời gian hấp thu.
- Không tự ý bổ sung axit folic trước khi mang thai. Khi có kế hoạch mang bầu, tốt nhất bạn nên đi khám sức khỏe để bác sĩ tư vấn lựa chọn loại thuốc và kê đơn liều lượng thích hợp.
- Uống đúng thời gian và đúng liều. Thông thường, phụ nữ chuẩn bị mang thai được khuyến khích bổ sung khoảng 400mcg axit folic mỗi ngày. Axit folic dư thừa sẽ được đào thải qua nước tiểu nên quá liều axit folic thường không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe. Tuy nhiên, nếu dung nạp trên 1000mcg mỗi ngày trong thời gian dài có thể gây mẩn ngứa, nôn và buồn nôn, có vị lạ trong miệng, khó tiêu, tiêu chảy. Trong trường hợp nguy hiểm, có thể gây phấn khích quá độ, thậm chí là động kinh.
- Nên uống axit folic sau bữa ăn khoảng 30 phút, hoặc uống giữa 2 bữa ăn. Khuyến khích uống axit folic cùng với sắt, uống nhiều nước để cơ thể dễ hấp thu. Không uống thuốc cùng với trà, cà phê, rượu bia hoặc thức uống có cồn.
- Tránh uống axit folic cùng với các loại thuốc kháng axit, thuốc kháng sinh thuốc nhóm tetracyclin. Bởi các thuốc này kháng lẫn nhau, giảm khả năng hấp thu.
- Bổ sung aixt folic trước khi mang thai có thể gây ra tác dụng phụ là táo bón. Do đó, bạn cần ăn nhiều chất xơ và rau xanh hơn để ngăn ngừa tình trạng này. Nếu triệu chứng các tác dụng phụ nghiêm trọng, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn đổi loại thuốc và liều lượng phù hợp.