Viêm màng não là bệnh nguy hiểm, dẫn đến những hậu quả nặng nề không chỉ cho trẻ em mà còn cho cả người lớn. Có rất nhiều nguyên nhân gây bệnh viêm màng não, thậm chí khi bị bệnh, những dấu hiệu triệu chứng của căn bệnh này còn rất dễ nhầm lẫn với bệnh lý khác, khiến người bệnh chủ quan không thăm khám kịp thời.
Màng não làm nhiệm vụ bảo vệ bao bọc xung quanh não và cả tủy sống. Viêm màng não là tình trạng nhiễm trùng của màng não. Viêm màng não thường do vi khuẩn HIB, mô cầu, phế cầu... gây nên, ngoài ra còn có thể do vi rút, nấm, ký sinh. Biến chứng của bệnh viêm màng não rất nguy hiểm, thậm chí có thể khiến người bệnh tử vong rất nhanh.
Viêm màng não là tình trạng nhiễm trùng của màng não. (Ảnh: Internet)
Viêm màng não do HIB: Do vi khuẩn Hemophilus influenzae týp B (HIB) gây nên. Vi khuẩn HIB thường gặp ở mũi và họng, lây truyền từ người này sang người khác qua những giọt nước bọt do hắt hơi và ho. Trường hợp này thường xảy ra chủ yếu với trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi có nguy cơ cao do virus có thể lây qua đồ chơi, đi vào đường miệng của trẻ. Trẻ đi lớp dễ mắc viêm màng não hơn.
Màng não là 1 tổ chức mô liên kết bao bọc não và tủy sống, chia thành 3 màng:
- Màng cứng nằm ngoài cùng, là tổ chức xơ bám chặt vào hộp sọ, dương đỉnh và cột sống.
- Màng nhện là tổ chức liên kết mềm không có mạch máu.
- Màng mềm: mỏng nhiều mạch máu, bám chặt vào não và tủy sống.
Ai cũng có nguy cơ mắc bệnh viêm màng não, kể cả người trưởng thành. (Ảnh: Internet)
Viêm màng não nghĩa là viêm cả 3 lớp màng, nhưng chủ yếu là màng nhện và màng mềm. Phân loại thành 2 loại viêm màng não sau:
Viêm màng não mủ: dịch não tuỷ đục, thường hàm ý viêm màng não do vi khuẩn, triệu chứng màng não thường diễn biến cấp tính, tăng bạch cầu đa nhân trung tính trong dịch não tủy.
Viêm màng não nước trong: dịch não tuỷ trong, chỉ viêm màng não không có tế bào sinh mủ mà ưu thế lymphô bào trong dịch não tủy, căn nguyên thường do virus nhưng cũng có thể do vi khuẩn, nấm, Mycobacteria, ký sinh trùng.
Viêm màng não có những triệu chứng gần giống với ốm, sốt thông thường, thậm chí cảm cúm, viêm họng...
- Buồn nôn, nôn mửa
- Nhạy cảm với ánh sáng
- Cứng cổ
- Nhức đầu dữ dội
- Thở nhanh, thở gấp, hụt hơi
- Thường xuyên mất tỉnh táo
- Thay đổi tâm trạng thường xuyên
- Sốt và ớn lạnh (ở trẻ sơ sinh và trẻ em)
Viêm màng não có những triệu chứng gần giống với ốm, sốt thông thường, thậm chí cảm cúm, viêm họng...(Ảnh: Internet)
Những triệu chứng ban đầu của viêm màng não do HIB bao gồm: trẻ sốt li bì, sổ mũi, ho... sau đó trẻ có thể bú kém hoặc bỏ bú, quấy khóc, nôn, thóp phồng (trẻ dưới 12 tháng tuổi). Một số trẻ có thể có kèm tiêu chảy.
Bệnh tiến triển rất nhanh, chỉ sau 1-2 ngày nếu không điều trị, người bệnh sẽ co giật, hôn mê, có thể xảy ra các biến chứng lên não và toàn thân. Ở giai đoạn nặng, cũng thường để lại di chứng rất nặng nề về thần kinh, khiến trẻ bị điếc, trí tuệ sa sút, mất khả năng học tập, khó khăn khi vận động... hoặc tử vong.
Bệnh viêm màng não do vi khuẩn HIB nhiều trường hợp không có dấu hiệu nên dễ lây lan ra cộng đồng. Do vậy, khi thấy các triệu chứng như sốt, đau đầu, nôn, tiêu chảy...cha mẹ không nên tự ý điều trị mà nên đưa trẻ đi khám ngay để tránh bệnh biến chứng nguy hiểm. Người già, nhất là những người có bệnh kèm theo như tiểu đường, bệnh gan, bệnh thân có thể lơ mơ mà không có triệu chứng của bệnh viêm màng não. Những trường hợp này tương đối nguy hiểm, gia đình nên theo dõi những thay đổi của cơ thể bệnh nhân để có thể chẩn đoán nguy cơ mắc bệnh sớm nhất.
Bệnh viêm màng não do vi khuẩn HIB nhiều trường hợp không có dấu hiệu nên dễ lây lan ra cộng đồng. (Ảnh: Internet)
Ngoài ra, bệnh nhân kiệt bạch cầu trung tính có thể chỉ bị kích thích màng não thoáng qua, rất khó phát hiện. Người bị suy giảm hệ miễn dịch, ghép tạng, bệnh nhân HIV/AIDS cũng có những triệu chứng thoáng qua, không có triệu chứng điển hình.
Viêm màng não nếu được điều trị sớm và kịp thời sẽ hạn chế tối đa các di chứng. Viêm màng não là bệnh do virus gây ra làm nhiễm trùng màng bao phủ não và tủy sống. Trong 1 vài trường hợp, nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm cũng có thể dẫn đến viêm màng não.
Bệnh viêm màng não là một căn bệnh nguy hiểm, đối với trẻ nhỏ, bố mẹ nên cho trẻ đi tiêm vắc xin phòng bệnh, theo dõi những hoạt động của con, vệ sinh sạch sẽ tay chân miệng và đồ ăn mà trẻ tiếp xúc. Khi thấy những dấu hiệu nghi ngờ bệnh viêm màng não, bạn cần đưa con đến các cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời.