Bệnh nấm họng là gì? Nguyên nhân và cách phòng tránh bệnh

Bệnh nấm họng là gì? Nguyên nhân và cách phòng tránh bệnh
Nấm họng là căn bệnh hiếm gặp, triệu chứng của bệnh nấm họng thường không rõ ràng và khó nhận biết nên người bệnh cần tiến hành điều trị ngay khi phát hiện.

1. Bệnh nấm họng là gì?

Nấm họng hay nhiễm nấm họng, nấm amidan, viêm họng do nấm, viêm amidan nấm, tưa miệng được gọi chung là bệnh viêm họng do nấm. Nấm họng là bệnh viêm họng do nấm, tình trạng viêm niêm mạc của vùng hầu họng. Bệnh thường gặp ở những người bị suy giảm sức đề kháng, bệnh nhân đái tháo đường, người bị thiếu máu mạn tính.

Hầu như các trường hợp mắc bệnh đều xuất phát từ một loại nấm men hiếm gây ra, gọi là nấm mốc. Việc sử dụng lâu dài các thuốc kháng sinh, thuốc gây độc tế bào, corticoid, chấn thương do quá trình viêm mạn tính ở cổ họng, lao phổi, tiểu đường, kháng và thiếu vitamin góp phần vào sự phát triển của bệnh.

Bệnh nấm họng là gì-1

Nấm họng hay nhiễm nấm họng, nấm amidan, viêm họng do nấm

2. Dấu hiệu nhận biết bệnh nấm họng

Khi xuất hiện các triệu chứng sau thì khả năng cao bạn đã bị bệnh nấm họng:

- Cổ họng cảm giác khó chịu.

- Cổ họng bị bỏng rát.

- Cảm giác lấn cấn trong cổ họng.

- Khô.

- Đau nhức.

Cường độ đau thường ở mức vừa phải và tăng lên trong khi nuốt hay uống các loại thực phẩm kích thích. Dấu hiệu nhận biết nấm họng là các vết vá, sưng niêm mạc và các triệu chứng rõ rệt của nhiễm độc. Nấm họng có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và đặc trưng bởi tình trạng cáu gắt thường xuyên của người bệnh (210 lần một năm) và các vết vá màu vàng có thể liên quan đến bệnh bạch hầu họng, rất khó khăn để loại bỏ chúng.

Triệu chứng lâm sàng của nấm họng có thể là cấp tính hoặc mạn tính; thường xuất hiện ở vòm miệng, amidan và mặt sau của cổ họng. Lúc này người bệnh có các triệu chứng như: cảm giác khó chịu, ngứa, rát ở họng, nhức đầu, bất mãn, sốt nhẹ.

Khi bị nấm bệnh, trong cổ họng, khu vực niêm mạc hồng ban sẽ xuất hiện các vết vá màu trắng kích cỡ khác nhau, vết loét chảy máu khi ma sát. Nấm có thể lây lan qua thực quản, thanh quản, hình thành áp xe viêm amidan.

Khi xuất hiện những dấu hiệu trên bạn nên đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để có thể khám và điều trị đúng cách. Ngoài ra bạn có thể trực tiếp hỏi các bác sĩ về các vấn đề như bệnh nấm họng là gì? Điều trị bệnh ra sao và phòng ngừa nấm họng như thế nào?

Bệnh nấm họng là gì-9

Cổ họng cảm giác khó chịu là một trong những dấu hiệu của bệnh nấm họng

3. Nguyên nhân gây và đối tượng nguy cơ mắc nấm họng

3.1. Nguyên nhân gây bệnh nấm họng

Theo các bác sĩ chuyên khoa tai, mũi, họng, nguyên nhân gây bệnh nấm họng được bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, trong đó nấm men giống như chi Candida (chiếm 93% các trường hợp) được xem là tác nhân chính của bệnh nấm họng như C. tropicalis, C. glabrata, S. stellatoidea, S. brumpti, C. albicans, C.krusei, C. parapsillosis, C. intermedia, C. sake và những loại khác.

S. albicans (chiếm 50% các trường hợp) cũng là nguyên nhân gây bệnh nấm họng do tính chất sinh hóa và hình thái học của loại này tương tự như C. albicans.

Bên cạnh đó, việc vệ sinh răng miệng kém hay mắc các bệnh lý như đái tháo đường, nhiễm HIV/AIDS, ung thư,… cũng nằm trong danh sách nguyên nhân dẫn đến nấm họng.

3.2. Đối tượng nguy cơ mắc nấm họng

Mọi đối tượng đều có nguy cơ mắc nấm họng, tuy nhiên phổ biến vẫn là trẻ em. Trong đó các các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh nấm họng bao gồm:

Trẻ dưới 2 tuổi.

Người thường xuyên với vi trùng.

Ngoài ra những đối tượng sau cũng có khả năng mắc nấm họng cao:

Người mang răng giả thường xuyên, vệ sinh răng miệng kém.

Người nhiễm HIV/AIDS

Đối tượng có cơ thể bị suy dinh dưỡng

Người có thói quen hút thuốc lá

Hệ miễn dịch kém

Mắc bệnh thiếu máu mạn tính

Sử dụng thuốc kháng sinh trong thời gian dài, thuốc kháng viêm corticoid

Bệnh nhân bị ung thư

Mắc bệnh Đái tháo đường

Phụ nữ bị nhiễm nấm âm đạo

Những đối tượng này cần thường xuyên khám định kỳ cũng như điều trị dứt điểm căn bệnh mình đang mắc nhằm phòng ngừa nấm họng có thể xảy ra.

Bệnh nấm họng là gì-8

Nấm họng thường xuất hiện ở những người có sức đề kháng kém

4. Phương pháp điều trị nấm họng hiệu quả

Thông qua các xét nghiệm y tế, thông tin về thời điểm bắt đầu bệnh, đặc thù của bệnh, tiền sử bệnh, bệnh trong quá khứ, hiệu quả của đợt điều trị dù bạn được điều trị bằng kháng sinh, thuốc gây độc tế bào hay corticoid, đặc thù của điều kiện sống và làm việc để bác sĩ biết được rằng bạn có nằm trong nhóm các đối tượng nguy cơ mắc bệnh và có hoặc không đáp ứng được các hiệu quả của các phương pháp điều trị tiêu chuẩn được ghi nhận.

Kết quả chẩn đoán nấm họng được thành lập căn cứ trên các dữ liệu về bệnh, kết quả kiểm tra về nấm của các vết vá. Ngoài ra các chẩn đoán khác biệt được thực hiện với bệnh bạch hầu ở cổ họng, với những vết loét giang mai, khối u phân rã, bệnh lao và nhiễm nấm khác của họng.

Để có thể điều trị bệnh nấm họng, các loại thuốc sau đây thường được các bác sĩ chỉ định như nystan. Đây là loại thuốc viên, sử dụng theo hình thức nhai, hỗn hợp sau thai được bao bọc bề mặt họng bằng các chuyển động của lưỡi và các chuyển động nuốt. Nếu không hiệu quả, bác sĩ có thể yêu cầu bạn dùng dequalinium clorua, levorinum. Các khu vực nhiễm được bôi trơn bằng dung dịch natri tetraborat 10% trong glycerol, dung dịch tím gentian 1%, và giải pháp dung dịch iốt lugol.

Nếu sử dụng liều chuẩn của fluconazole không hiệu quả trong điều trị nấm họng, bác sĩ có thể chỉ định bạn dùng ketoconazole 200mg mỗi ngày hoặc itraconazole 100mg mỗi ngày trong một tháng được đề xuất. Trong đó, itraconazole có tác dụng không chỉ đối với các loại nấm men thuộc giống Candida, mà còn cả nấm mốc.

Amphotericin B cũng được chỉ định trong điều trị nấm họng với khả năng chống các tác nhân chống nấm khác của bệnh nấm họng. Liều dùng 0,3mg/kg mỗi ngày trong 37 ngày bằng cách tiêm tĩnh mạch. Lưu ý: Điều trị nấm họng bằng amphotericin B và ketoconazole phải được thực hiện dưới sự kiểm soát các thông số sinh hóa của thận và gan, như các loại thuốc, đặc biệt là amphotericin B.

Bệnh nấm họng là gì-7

Sử dụng kháng sinh để điều trị nấm họng được nhiều Bác sĩ chuyên khoa áp dụng

5. Các biện pháp phòng ngừa nấm họng

Biện pháp phòng tránh nấm họng đơn giản nhất bạn có thể làm cũng như hướng dẫn cho con trẻ như sau:

Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, đúng cách.

Rửa tay thường xuyên và thật kỹ, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi sử dụng nhà vệ sinh.

Tránh dùng chung đồ dùng vệ sinh răng miệng như bàn chải đánh răng; không uống cùng ly, chai nước hay thực phẩm.

Khám sức khỏe tổng quát định kỳ.

Bệnh nấm họng là gì-6

Đi khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp phòng ngừa nấm họng hiệu quả

6. Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân mắc nấm họng

6.1. Bệnh nấm họng nên ăn gì?

Cế độ ăn uống rất quan trọng đối với người bị nấm họng hay mắc bất kỳ một căn bệnh nào. Do đặc trưng của nấm họng khiến bạn cảm thấy nóng, rát, khó nuốt nên bạn cần ăn những đồ ăn dạng mềm như cháo, súp loãng. Tất các các loại sup loãng đều rất phù hợp với người bị nấm họng.

- Người bệnh có thể ăn tất cả các loại rau xanh, trái cây (trừ cà chua, rau diếp, chuối và bơ). Tuy nhiên các loại thực phẩm này cần được nấu chín.

- Ăn gạo trắng, ngũ cốc tinh chế, mì, phô mai.

- Trứng, gia cầm không da, cá, thịt bò thăn, các loại thịt mềm, bơ đậu phộng.

6.2. Bệnh nấm họng không nên ăn gì?

- Hạn chế ăn các gia vị cay nóng như ớt, tiêu, thực phẩm chứa axit như chanh, cam, dâu tây… để tránh gây kích ứng niêm mạc họng, gây khó chịu và đau rát.

- Thực phẩm sống.

- Không đựng thức ăn trong đồ bằng kim loại.

- Tránh ăn các thực phẩm chế biến ở nhiệt độ cao như đồ nướng, chiên rán, quay nhiều dầu mỡ, thịt bảo quản, cá ướp muối, thịt xông khói.

- Không nên ăn các loại thực phẩm muối chua như dưa muối, cà muối…

Bệnh nấm họng là gì-5

Người bệnh không nên ăn những thực phẩm chứa nhiều muối

7. Một số câu hỏi thường gặp về bệnh nấm họng

Bệnh nấm họng có chữa được không?

Như đã nói ở trên, nấm họng hoàn toàn có thể được điều trị dứt điểm nếu bạn phát hiện sớm và điều trị theo chỉ định của bác sĩ.

Bệnh nấm họng có lây không?

Do yếu tố đặc trưng của bệnh nên nấm họng có thể lây nhiễm nếu bạn dùng chung các đồ vệ sinh cá nhân, dụng cụ ăn uống,… Do đó vệ sinh răng miệng sạch sẽ và sử dụng riêng đồ vệ sinh như bàn chải, tăm nước,… sẽ giúp bạn hạn chế khả năng lây nhiễm bệnh.

Bệnh nấm họng có di truyền không?

Nguyên nhân gây nấm họng do các loại nấm nên chúng không liên quan đến yếu tố duy truyền. Tuy nhiên bạn vẫn không nên bỏ qua lý do này và đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn, nhất là bạn đang trong thời kỳ mang thai, cho con bú,…

Nâm họng có thể gặp ở mọi đối tượng. Do đó hãy tự tìm hiểu thông qua các bác sĩ về các vấn đề như nấm họng là gì? Nguyên nhân gây bệnh? Biểu hiện, điều trị và cách phòng tránh như thế nào để bảo vệ bản thân tốt nhất.

Bệnh nấm họng là gì-4

Nguyên nhân gây nấm họng do các loại nấm nên chúng không liên quan đến yếu tố duy truyền

8. Biến chứng của nấm họng

Nấm họng không chỉ gây nhiều khó chịu đối với người bệnh mà chúng còn ảnh hưởng tới sinh hoạt thường ngày. Nấm họng nếu không được điều trị kịp thời có thể gây nhiều biến chúng nguy hiểm như làm tổn thương hệ miễn dịch, tổn thương đường hô hấp dưới, tổn thương thanh quản, thực quản gây khó khăn cho việc nói và ăn uống của người bệnh.

Nấm họng còn có thể lây lan xuống ruột gây ảnh hưởng tới quá trình hấp thu dinh dưỡng, nấm ở họng còn có thể lan xuống các nội tạng khác của cơ thể gây tổn thương gan và phổi.

9. Các hình ảnh về bệnh nấm họng

Bệnh nấm họng là gì-3

Nấm họng gây nhiều phiền toái cho người bệnh

Bệnh nấm họng là gì-2

Nấm họng nếu không được điều trị sớm sẽ gây nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh

Bệnh nấm họng là gì-13

Nấm họng khiến người bệnh khó nuốt, nói khó

Bệnh nấm họng là gì-12

Nấm họng cần được điều trị sớm và triệt để tránh lây nhiễm sang các khu vực khác


Tác giả: Phạm Thị Mai