Cholesterol là 1 loại chất béo được tìm thấy trong máu. Cơ thể con người cần cholesterol để cấu tạo các tế bào nhưng nồng độ cholesterol cao hơn mức bình thường trong máu có thể tăng nguy cơ gây bệnh tim mạch.
Khi bạn bị tăng nồng độ Cholesterol trong máu, các phân tử Cholesterol này sẽ lắng đọng ở thành mạch và gây cản trở sự lưu thông của máu trong lòng mạch. Tim không được cung cấp đủ máu giàu oxy làm tăng nguy cơ gặp phải cơn nhồi máu cơ tim. Bên cạnh đó, giảm lưu lượng máu đến não có thể gây đột quỵ.
Cholesterol là 1 loại chất béo được tìm thấy trong máu
Nồng độ mỡ máu cáo có thể do di truyền, nhưng đây thường là kết quả của lối sống không lành mạnh nên tình trạng có thể được phòng ngừa và điều trị. Ăn uống lành mạnh, tập luyện điều độ và điều trị phù hợp có thể giúp bệnh nhân có cuộc sống khỏe mạnh bình thường.
Cholesterol được lưu thông trong máu nhờ gắn vào protein. Phức hợp protein và cholesterol gọi là lipoprotein. Có nhiều loại cholesterol hiện diện trong máu, được phân loại dựa vào loại lipoprotein:
Lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL): cholesterol "xấu", vận chuyển cholesterol đi khắp cơ thể, LDL lắng đọng tại thành mạch làm cho thành mạch xơ cứng và lòng mạch hẹp lại. Lipoprotein tỷ trọng cao (HDL): cholesterol "tốt", lấy các cholesterol dư thừa và đem chúng trở lại gan.
Các nguyên nhân gây bệnh cholesterol cao bạn có thể kiểm soát được như ít vận động, béo phì và ăn uống không lành mạnh làm tăng nồng độ LDL và làm giảm nồng độ HDL. Tuy nhiên các yếu tố di truyền cũng rất quan trọng. Gen di truyền có thể điều khiển các tế bào không sử dụng LDL một cách hiệu quả, điều này làm tăng LDL máu và làm gan sản xuất dư thừa Cholesterol.
Ít vận động là nguyên nhân hàng đâu gây cholesterol cao
Ăn uống không khoa học: Ăn nhiều chất béo bão hòa, thường tìm thấy trong các sản phẩm làm từ động vật và chất béo chuyển hóa trong các sản phẩm bánh kẹo đóng gói có thể làm tăng yếu tố nguy cơ mắc bệnh cholesterol cao. Thức ăn có lượng cholesterol cáo như thịt đỏ và sữa nguyên kem cũng có thể làm tăng lượng cholesterol toàn phần.
- Béo phì: Chỉ số cơ thể BMI cao hơn 30 là nguy cơ làm tăng cholesterol máu.
- Vòng hông lớn: Số đo vòng hông lớn hơn 102cm đối với nam và 89cm đối với nữ được xem là nguy cơ cao.
- Ít tập thể dục: Tập luyện giúp tăng nồng độ HDL, hay còn gọi là mỡ "tốt" trong cơ thể đồng thời làm giảm nồng độ LDL.
- Hút thuốc lá: Thuốc lá gây tổn thương thành mạch, gây tăng lắng đọng mỡ tại thành mạch. Hút thuốc cũng làm giảm nồng độ HDL.
Hút thuốc lá gây tổn thương thành mạch
- Đái tháo đường: Nồng độ đường trong máu cao làm tăng LDL máu và giảm HDL. Đường máu tăng cũng làm tổn thương thành mạch, tăng lắng đọng mỡ
Biện pháp hữu hiệu nhất để giảm hàm lượng LDL, tăng HDL và giảm cholesterol máu toàn phần là thay đổi chế độ ăn và tăng cường tập thể dục thể thao. Cần giảm lượng chất béo sử dụng chung, đặc biệt là giảm lượng chất béo no chứa trong mỡ động vật.
Để đạt được cách kiểm soát bệnh cholesterol cao nên: hạn chế sử dụng các loại thịt, cá xuống còn 150-200g mỗi ngày. Nên sử dụng thịt thăn, thịt bắp không dính mỡ. Loại tất cả những phần mỡ nhìn thấy trước khi chế biến và lượng mỡ được tạo ra trong quá trình đun nấu. Không ăn da, đầu, cổ, cánh của các loại gia cầm như: gà, ngan, vịt. Hạn chế ăn lưỡi, tim, gan, lợn. Dùng dầu thực vật để chế biến thức ăn, nhưng cũng phải hạn chế.
Theo tính toán, nếu giảm lượng cholesterol trong khẩu phần ăn hàng ngày đi 1% sẽ giảm được 2% nguy cơ mắc bệnh mạch vành.
Giảm cholesterol trong khẩu phần ăn là cách hiệu quả nhất đẩy lùi bệnh cholesterol cao
Trong nhiều công trình nghiên cứu, các nhà khoa học ở Mỹ và Nga đã chứng minh rằng, có thể kềm chế và làm thoái lui sự phát triển xơ vữa động mạch ở các bệnh nhân tim mạch nói chung và bệnh nhân mạch vành nói riêng bằng việc thực hiện các bài tập rèn sức bền như: đi bộ nhanh, chạy việt dã, bơi, đạp xe đạp, đặc biệt là đi bộ nhanh 5-7 buổi/tuần, mỗi buổi 40-60 phút hay chạy việt dã 2-3 buổi/tuần, mỗi buổi 20-40 phút có tác dụng tốt đối việc điều hòa lượng cholesterol máu sau 3-6 tháng tập luyện.
Tóm lại, cholesterol là một chất rất cần thiết cho cơ thể, tuy nhiên mỗi người cần phải biết kiểm soát hàm lượng cholesterol máu của mình, kiểm tra và điều chỉnh bằng chế độ dinh dưỡng khoa học kết hợp với tăng cường tập luyện thể dục thể thao rèn luyện sức khỏe để bệnh cholesterol cao là gì được đẩy lùi một cách hiệu quả nhất.