Axit Aristolochic trong thuốc bắc làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư gan

Tham vấn chuyên môn: - Bác sĩ Chuyên khoa I Bệnh viện Quân Y 108
Axit Aristolochic trong thuốc bắc làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư gan
Các bài thuốc bắc đã gắn liền với mỗi người dân Việt Nam, từ chữa bệnh cho đến bồi bổ cơ thể. Tuy nhiên, nền y học hiện đại đã chỉ ra Axit Aristolochic trong thuốc bắc làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư gan.

1. Những bài thuốc cổ truyền chứa chất gây bệnh ung thư gan

Từ năm 2003, các nhà nghiên cứu ở Đài Loan đã chứng minh được Axit Aristolochic có nhiều trong các thảo dược gia truyền có khả năng làm suy thận và gây ung thư niệu đạo. Nhưng các nhà chức trách cũng chỉ có thể đưa ra quy định với một số loài thảo dược cụ thể. Chính vì vậy người bệnh gặp rất nhiều khó khăn khi phòng tránh Axit Aristolochic trong thực trạng các loài cây thảo dược vô cùng phong phú.

Khi tiến hành xét nghiệm 98 khối u gan, các nhà khoa học Đài Loan đã phát hiện có đến 78% khối u ung thư gan này có liên quan đến việc bệnh nhân sử dụng và tiếp xúc với Axit Aristolochic. Các nhà khoa học Trung Quốc cũng tiến hàng xét nghiệm 89 mẫu u ung thư gan và xác định được 47% số đó phát sinh từ việc sử dụng các nguyên liệu dược liệu cổ truyền.

Tại Việt Nam, có khoảng 19% mẫu u ung thư gan được xác định là có dấu vết của Axit Aristolochic.

Theo khảo sát và thống kê của các nhà khoa học Trung Quốc, các bài thuốc Đông Y được sử dụng trong việc bồi bổ cơ thể sau sinh con là những bài thuốc có chứa tỉ lệ Axit Aristolochic cao nhất.

Các nhà khoa học cũng làm thống kê ở Mỹ và châu Âu. Kết quả cho thấy, chỉ có 1,7% ở châu Âu và 5% ở Mỹ có các mẫu ung thư gan nhiễm Axit Aristolochic. Điều này được lí giải rằng, ở phương Tây ít sử dụng thuốc bắc hơn, nên tỉ lệ mắc ung thư gan cũng ít hơn so với châu Á.

2. Cần cẩn trọng khi sử dụng thuốc bắc

Chúng ta không thể phủ nhận nền y học Đông Y có tác dụng vô cùng to lớn trong việc phòng và chữa trị nhiều căn bệnh nguy hiểm. Tuy nhiên, người dân cũng cần cẩn trọng khi sử dụng các bài thuốc bắc. Nhiều người cho rằng, thuốc bắc là cỏ cây hoa lá, không có tác dụng phụ, nên đã vô tư lạm dụng.

Ngoài vấn đề các độc tố chưa được phát hiện, thì hiện nay chất lượng thuốc bắc chưa được quản lí chặt chẽ. Nguồn gốc các loại thảo dược có xuất xứ không rõ ràng. Khâu bảo quản và phơi sấy có thể sử dụng nhiều chất có hại (ví dụ sấy diêm sinh). 

Ngoài ra, nếu bảo quản không tốt, các vị thuốc rất dễ nhiễm nấm mốc. Vì vậy, nếu muốn sử dụng các biện pháp Đông Y, người bệnh nên đến bệnh viện y học cổ truyền, hoặc các cơ sở Đông y uy tín.

Việc lạm dụng thuốc bắc, uống quá liều lượng cần thiết, cũng có thể làm gan phải hoạt động quá tải, gây suy yếu gan.

Hiện nay chưa có nghiên cứu nào chứng minh được tác dụng chữa khỏi bệnh ung thư của các bài thuốc bắc. Nhưng vẫn có rất nhiều bệnh nhân tin tưởng và làm theo các bài thuốc lá, mà bỏ qua cơ hội chữa trị với các phương pháp Tây Y. 

Kết quả là bệnh tiến triển nhanh, tiền mất tật mang, tính mạng khó giữ. Vì vậy, ngay khi có dấu hiệu quả bệnh ung thư, bệnh nhân nên đến bệnh viện và các cơ sở y tế để khám cẩn thận. 

Khi được điều trị đúng phương pháp và kịp thời thì có thể chữa trị bệnh dứt điểm. Bệnh nhân cũng có thể sử dụng các bài thuốc Đông Y để bồi bổ cơ thể, tăng miễn dịch, ức chế tế bào ung thư phát triển. Tuy nhiên cần xin ý kiến của bác sĩ điều trị trước khi sử dụng bất kì bài thuốc nào ngoài chỉ định của bác sĩ.


Tác giả: Mai Nhung