Các khối u mũi và xoang là các khối u có thể lành tính hoặc ác tính (ung thư) xảy ra trong mũi xoang. Ung thư ở khoang mũi hoặc các khối u ở xoang rất hiếm gặp.
Ung thư ở khoang mũi hoặc ung thư xoang mũi là những căn bệnh rất hiếm gặp. Theo thống kê, hầu hết các loại khối u mũi xoang (60 - 70%) xảy ra trong các xoang hàm trên, chỉ có khoảng 20 - 30% trong khoang mũi và từ 10 - 15% trong các xoang sàng. Ung thư trong các xoang bướm hoặc trán là cực kỳ hiếm, chỉ chiếm 5%.
1. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ của bệnh
Nam giới có khả năng bị ung thư xoang cao hơn phụ nữ. Chủ yếu rơi vào độ tuổi từ 50-60 tuổi. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh ung thư xoang, trong đó có hút thuốc lá.
Hút thuốc lá và khói thuốc (hút thuốc bị động) là một trong những tác nhân gây ra nhiều bệnh ung thư, trong đó có ung thư xoang, ung thư các đường hô hấp.
Ngoài ra, việc tiếp xúc với khói bụi, bụi từ da, gỗ hoặc vải dệt, chất hóa học cũng làm tăng nguy cơ bị ung thư mũi xoang. Chính vì điều này, bạn nên tránh hút thuốc lá và tiếp xúc với những chất độc hại, đeo khẩu trang khi ra ngoài và vệ sinh mũi sạch sẽ mỗi ngày.
Một số loại ung thư khác nhau có thể xảy ra trong khoang mũi hoặc xoang, bao gồm: Các loại ung thư mũi xoang.
- Ung thư tế bào vảy (phổ biến nhất, khoảng 70% ung thư xoang) xảy ra trong đường hô hấp.
- Ung thư tuyến (khoảng 10 - 20%) xảy ra ở lớp niêm mạc xoang.
- U lympho (khoảng 5% bệnh ung thư) gây ra bởi các tế bào trong hệ miễn dịch hay bạch huyết.
Khối u ác tính (khoảng 3%) phát sinh từ các tế bào ở niêm mạc xoang có chứa sắc tố và rất ác tính. U nguyên bào thần kinh khứu giác phát triển từ các dây thần kinh, nơi thần kinh đi vào khoang mũi và cung cấp cảm giác về mùi.
Nhiễm virut HPV có thể gây ra u nhú, giống như mụn cóc tăng trưởng trong mũi xoang, hầu hết là lành tính nhưng có khoảng 10% tiến triển thành ung thư.
2. Dấu hiệu của bệnh
Những triệu chứng của bệnh ung thư xoang thường được không được phát hiện ở giai đoạn đầu. Các dấu hiệu của bệnh bao gồm:
Nghẹt mũi liên tục, đặc biệt là ở một bên; đau ở trán, mũi, má hoặc xung quanh mắt hoặc tai; chảy dịch qua cửa mũi sau xuống họng; chảy máu cam thường xuyên và liên tục; nhìn đôi hoặc nhìn mờ; mất cảm giác về mùi hoặc hương vị; đau hoặc tê ở mặt hoặc răng; sưng nề vùng mặt, vòm miệng, mũi hoặc cổ; chảy nước mắt; khó mở miệng; tái phát nhiễm khuẩn tai; khó khăn trong việc nghe.
Khi thấy các dấu hiệu trên, người bệnh cần được khám và tư vấn bởi bác sĩ tai mũi họng để xác định có phải ung thư mũi xoang hay không. Dưới sự hướng dẫn của nội soi, các bác sĩ có thể lấy một mảnh khối u (sinh thiết tế bào) để xác định bệnh. Nếu là ung thư, người bệnh cần được chụp cắt lớp vi tính hoặc cộng hưởng từ để xác định độ lan rộng cũng như ảnh hưởng của khối u.
Hiện nay, việc điều trị ung thư xoang mũi đã tiên tiến hơn rất nhiều. Bệnh nhân có thể điều trị bằng phẫu thuật, xạ trị và hóa trị. Khối u nhỏ có thể sử dụng bằng phẫu thuật hoắc nội soi. Nếu một khối u đã lan vào má, mắt, dây thần kinh hoặc các cấu trúc quan trọng khác thì cần phẫu thuật mở và tia xạ bổ sung sau mổ. Các bác sĩ phẫu thuật tại Khoa Ung bướu - Bệnh viện Tai mũi họng là các chuyên gia về điều trị phẫu thuật nội soi và phẫu thuật mở ung thư mũi xoang.