Một cơ quan quan trọng trong hệ thống tiêu hóa là đại tràng, còn được gọi là ruột già hoặc ruột kết. Sức khỏe đại tràng là một phần quan trọng của sức khỏe tiêu hóa. Để giúp đại tràng khỏe mạnh, ngăn ngừa tình trạng táo bón và mệt mỏi, điều chỉnh chế độ ăn uống và lối sống là điều cần thiết.
Đặc biệt, trong những ngày lễ Tết, việc ăn uống các thực phẩm chứa nhiều đường, chất béo, đạm, … nhưng lại thiếu hụt chất xơ nên khiến đại tràng bị quá tải, dẫn tới tình trạng khó tiêu, đau bụng, khó đi ngoài, ... Đối với những người bị bệnh đại tràng mãn tính, nguy cơ tái phát bệnh là rất cao.
Khi đại tràng khoẻ mạnh, bạn sẽ cảm thấy da sạch và không nổi mụn, hơi thở không có mùi, thức ăn được tiêu hoá và đào thải nhanh, phân thải ra mềm và có hình ống.
Nhưng khi đại tràng gặp vấn đề, mà tình trạng phổ biến nhất là viêm đại tràng, các bạn sẽ thấy xuất hiện các triệu chứng:
- Đi nặng không đều đặn mỗi ngày
- Đau bụng kéo dài ở nửa khung đại tràng trái và hai hố chậu, nhưng triệu chứng sẽ thuyên giảm sau khi đi đại tiện.
- Cảm giác đầy hơi, chướng bụng
- Rối loạn tiêu hóa, phổ biến nhất là tiêu chảy, phân có thể kèm máu, đi nhiều lần trong ngày; chán ăn, mệt mỏi.
- Khi ăn các đồ sống, đồ lạ, thức ăn nhiều dầu mỡ có thể bị đau bụng và đi ngoài liên tục.
Đọc thêm:
- Uống trà vỏ cam có thể phòng ngừa rối loạn tiêu hoá ngày Tết
- Ăn không tiêu đầy bụng khó thở là bệnh gì? Có nguy hiểm không?
Để giúp đại tràng khoẻ mạnh cũng như ngăn ngừa các bệnh liên quan như viêm đại tràng, ung thư đại tràng, ... mọi người nên duy trì chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh, cụ thể:
- Bổ sung nhiều chất xơ
Tiêu thụ 25-35 gam chất xơ mỗi ngày là một phần quan trọng để duy trì đại tràng khỏe mạnh. Nguyên nhân là vì chất xơ làm tăng cảm giác no và thúc đẩy nhu động ruột đều đặn. Bằng cách giữ cho mọi thứ di chuyển qua ruột kết, bạn sẽ giảm nguy cơ phát triển bệnh liên quan đến đại tràng như polyp đại tràng, ung thư đại tràng, …
Những thực phẩm giàu chất xơ mà bạn có thể bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày như các loại hạt, quả mọng, các loại đậu, bông cải xanh, cà rốt, táo, lê và đậu Hà Lan, yến mạch, …
- Hạn chế thịt đỏ và thực phẩm chế biến sẵn
Một nghiên cứu quy mô lớn trên Tạp chí Ung thư Quốc tế cho thấy việc tiêu thụ thường xuyên thịt đỏ và thịt chế biến sẵn có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư nói chung, trong đó có cả nguy cơ ung thư đại tràng.
Vì vậy, các bạn nên hạn chế ăn những thực phẩm như thịt bò, bê, heo, xúc xích, thịt nguội, … Nếu có thể, các bạn có thể xây dựng chế độ ăn chay. Một nghiên cứu năm 2014 được công bố trên Archives of Internal Medicine cho thấy chế độ ăn chay không tiêu thụ thịt đỏ hoặc thịt chế biến sẵn có liên quan đến nguy cơ ung thư ruột kết thấp hơn.
- Bổ sung vitamin và khoáng chất
Vitamin D có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại tràng, các bạn có thể lựa chọn những thực phẩm giàu loại vitamin này như cá (cá ngừ, cá hồi, cá hồi), trứng, nấm, sữa, nước cam.
Cùng vitamin D, việc bổ sung các loại vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa thiết yếu khác rất quan trọng để tăng cường sức khoẻ và bảo vệ đại tràng.
- Tránh uống nhiều rượu
Rượu là loại đồ uống làm tăng nguy cơ mắc rất nhiều bệnh tật nhưng lại được tiêu thụ với lượng rất lớn, đặc biệt trong những ngày lễ Tết.
Uống rượu có liên quan đến nhiều bệnh ung thư, chẳng hạn như:
+ Ung thư thanh quản
+ Ung thư vú
+ Ung thư thực quản
+ Ung thư gan
+ Ung thư đại tràng và trực tràng
Các nhà nghiên cứu tin rằng có một số cách mà rượu góp phần vào sự phát triển của bệnh ung thư như:
+ Sau khi tiêu thụ, rượu được chuyển thành acetaldehyde làm hỏng DNA của tế bào
+ Rượu kích thích các tế bào, khiến chúng cố gắng tự sửa chữa
+ Uống rượu cũng có thể gây ra stress oxy hóa quá mức trong tế bào
Tất cả những hành động này đều có thể kích hoạt tổn thương tế bào dẫn đến ung thư.
Ngoài ra, uống rượu có thể cản trở cơ thể hấp thụ các vitamin và khoáng chất cần thiết để bảo vệ cơ thể khỏi ung thư.
- Uổng đủ nước
Khi bạn không đủ nước, chất độc có thể tích tụ trong cơ thể. Hơn nữa, khi uống đủ nước có thể giúp di chuyển chất độc và phân qua ruột kết nhanh hơn.
- Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục thường xuyên có thể giúp nhu động ruột ổn định hơn. Sự gia tăng lưu lượng máu và lưu thông làm cho hệ thống GI của bạn hiệu quả hơn về tổng thể. Đặc biệt, tập thể dục có thể làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển một số tình trạng rối loạn tiêu hóa.
- Không hút thuốc
Hút thuốc là thói quen gây hại cho sức khoẻ tổng thể cũng như ảnh hưởng đến đại tràng. Mặc dù thuốc lá có thể gây nghiện nhưng bạn vẫn có thể cai thuốc khi kiên trì thực hiện một số biện pháp như xây dựng chế độ ăn uống phù hợp, vận động thường xuyên, nhai kẹo cao su khi thèm thuốc, tìm động lực từ gia đình, …
Trên đây là những thông tin về chế độ ăn uống và lối sống tốt cho đại tràng. Nếu thấy xuất hiện các dấu hiệu đau quặn thắt bụng dọc theo khung đại tràng, đầy hơi, chướng bụng, rối loạn tiêu hoá, ... mọi người nên đến bệnh viện kiểm tra, nếu phát hiện viêm đại tràng hoặc các vấn đề khác có thể điều trị kịp thời.
Nguồn tham khảo:
1. 6 Tips for Keeping Your Colon Healthy
2. How To Keep Your Colon Healthy