6 dấu hiệu cảnh báo bệnh cúm chuyển nặng, đe dọa tính mạng ở trẻ

Theo Very Well Health, các ca biến chứng cúm nghiêm trọng dẫn tới tử vong ở trẻ em có thể liên quan tới bản thân virus cúm dẫn tới viêm phổi, phản ứng miễn dịch quá mức, tổn thương tim phổi dẫn tới suy hô hấp, nhiễm trùng máu hoặc do bệnh cúm làm suy yếu miễn dịch, tăng nguy cơ nhiễm trùng thứ phát (tình trạng bội nhiễm thêm các vi khuẩn khác sau khi nhiễm virus cúm) nhanh chóng "tấn công" cơ thể vốn đang suy yếu do bệnh cúm của trẻ.

Các dấu hiệu cúm thường gặp ở trẻ cũng gần như tương tự như người trưởng thành bị cúm nhưng thường các triệu chứng này có thể được theo dõi tại nhà, bao gồm:

- Sốt.

- Đau nhức cơ thể.

- Mệt mỏi.

- Đau mỏi người.

- Đau họng, ho (thường là ho khan).

- Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi.

Hầu hết các trường hợp trẻ bị cúm đều có thể phục hồi sau khoảng 1 tuần bằng cách nghỉ ngơi đầy đủ, bổ sung nhiều chất lỏng và có chế độ dinh dưỡng tăng cường năng lượng cho cơ thể,...

Để giảm nguy cơ đe dọa tính mạng trẻ khi mắc cúm, điều quan trọng là người chăm sóc trẻ bị cúm cần nhanh chóng phát hiện ra các triệu chứng bất thường khi trẻ bị ốm, bên cạnh các dấu hiệu cúm thông thường để nhanh chóng đưa trẻ tới cơ sở y tế gần nhất, tại đó bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm, chẩn đoán chính xác cũng như có phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng bệnh của trẻ.

Đọc thêm:

+ Chăm sóc trẻ bị cúm A tại nhà như thế nào để nhanh khỏi bệnh và giảm biến chứng?

+ Cách giảm ho do cúm nhanh tại nhà, ai cũng làm được

1. Dấu hiệu nguy hiểm của bệnh cúm

Theo Very Well Health thì dưới đây là 6 dấu hiệu cảnh báo bệnh cúm ở trẻ chuyển nặng hoặc xuất hiện các biến chứng mới cần thăm khám bác sĩ ngay lập tức:

- Sốt cao không hạ, sốt kéo dài, co giật

Nhiệt độ cơ thể tăng cao đột ngột là dấu hiệu cúm điển hình. Sốt được xem như phản ứng hữu ích của miễn dịch đối với các nhiễm trùng xâm nhập. Nhưng ở trẻ nhỏ, sốt rất cao trong nhiều ngày (trên 48 giờ) hoặc không đáp ứng thuốc hạ sốt hay trẻ bắt đầu lên cơn co giật là dấu hiệu cho thấy trẻ cần được khám với bác sĩ.

Đặc biệt, sốt do cúm có thể cao tới 40 - 41 độ C.

- Thay đổi nhịp thở, da xanh tái hoặc xám xịt

Nếu nhận thấy trẻ có vẻ khó thở, nhịp thở quá nhanh, thở rút lõm lồng ngực thì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo biến chứng viêm phổi do cúm nghiêm trọng. Lúc này cơ thể trẻ không nhận đủ oxy, theo thời gian có thể dẫn tới tổn thương nội tạng và các hậu quả sức khỏe nghiêm trọng khác.

Với trẻ nhỏ, việc đếm nhịp thở khi bị các nhiễm trùng đường hô hấp rất quan trọng. Cha mẹ đếm nhịp thở khi trẻ nằm/ngồi yên, mỗi một lần bụng của trẻ nhô lên hạ xuống được tính là một nhịp thở. Nhịp thở bình thường của trẻ thay đổi theo từng độ tuổi khác nhau, cụ thể như sau:

+ Từ 0 đến 6 tháng: 30 - 60 nhịp/phút.

+ Từ 6 -12 tháng: 24 - 30 nhịp/phút.

+ Từ 1 tuổi đến 5 tuổi: 20 - 30 nhịp/phút.

+ Từ 6 tuổi đến 12 tuổi: 12 - 20 nhịp/phút

+ Từ 12 tuổi trở lên: 12 - 20 nhịp/phút.

Nhịp thở bất thường ở trẻ là nhịp thở trên 60 nhịp/phút với trẻ dưới 1 tuổi và trên 30 nhịp/phút với trẻ từ 1 - 5 tuổi.

Trẻ có thể ngừng thở trong 5 hoặc 10 giây là bình thường, sau đó lại thở bình thường. Nhưng nếu trẻ ngưng thở kéo dài trên 10 giây hoặc da trẻ bắt đầu chuyển sang xanh tím tái, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức.

- Đau đầu dữ dội hoặc cứng cổ

Đau đầu dữ dội hoặc cứng cổ là những dấu hiệu viêm màng não đặc trưng, viêm màng não cũng được biết đến là một trong nhiều biến chứng cúm nghiêm trọng có thể đe dọa tới tính mạng trẻ, ngay cả khi được cứu chữa thì hậu quả lâu dài cũng có thể nặng nề.

Với trẻ sơ sinh, trẻ chưa biết nói cho cha mẹ biết rằng cổ của con bị cứng hay đầu đau nhức khó chịu thì bạn có thể thử kiểm tra bằng cách từ từ nghiêng đầu của trẻ về phía trước để xem cằm của trẻ có thể chạm vào cổ không, đầu có khó quay hay không và thóp thở có phồng hơn so với bình thường hay không.

Ngoài dấu hiệu đau đầu dữ dội và cứng cổ thì viêm màng não cũng có thể gây ra sốt cao, nôn mửa không ngừng, nhạy cảm với ánh sáng, buồn ngủ, ngủ li bì, gặp khó khăn trong vận động hoặc di chuyển.

- Không thể nạp được chất lỏng

Cúm, chẳng hạn như cúm A có thể gây ra một số triệu chứng tại đường tiêu hóa gồm nôn mửa và tiêu chảy; kết hợp với sốt cao có thể gây ra tình trạng mất nước. Trẻ nhỏ có nguy cơ mất nước cao hơn so với người trưởng thành cũng như có rủi ro gặp phải các biến chứng sức khỏe nghiêm trọng nếu như tình trạng mất nước kéo dài và không thể bù đủ lượng chất lỏng cần thiết qua đường uống tại nhà.

Dấu hiệu cho thấy trẻ bị mất nước thường gồm: Nước tiểu sẫm màu, mùi nước tiểu nồng, lượng nước tiểu ít hoặc không có nước tiểu trong 8 giờ; môi và da khô nứt nẻ; bàn tay bàn chân ẩm ướt, sờ vào có cảm giác mát, lạnh; mắt trũng sâu, mắt có quầng thâm; thũng thóp trước với trẻ sơ sinh;... Lúc này cần nhanh chóng cho trẻ tới cơ sở y tế để được xem xét bù nước bằng đường tĩnh mạch hoặc các can thiệp cần thiết khác bù nước cho cơ thể.

- Kém hoặc không phản xạ

Các dấu hiệu cúm có thể gồm mệt mỏi và đau nhức cơ thể nghiêm trọng dẫn tới việc trẻ chán ăn, chán chơi, kém hoạt bát hơn bình thường nhưng nếu phát hiện trẻ không phản xạ, không tương tác với âm thanh, sự vật xung quanh, có cảm giác lờ đờ hơn hoặc khó khăn trong việc đánh thức trẻ, trẻ ngủ sâu giấc, li bì thì cần nhanh chóng cho trẻ thăm khám bác sĩ.

- Các dấu hiệu cúm cải thiện nhưng đột ngột trở nên tệ hơn

Bệnh cúm ở trẻ thường kéo dài từ 7 - 10 ngày nhưng nếu cha mẹ phát hiện ra rằng các dấu hiệu cúm của trẻ đang biến mất đột ngột quay trở lại thì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo một nhiễm trùng thứ phát xuất hiện hoặc biến chứng do cúm, chẳng hạn như viêm phế quản, viêm phổi và cần được điều trị tại bệnh viện theo chỉ định của bác sĩ.

Ngoài các dấu hiệu cúm trở nặng ở trẻ cần khám bác sĩ ngay lập tức thì với trẻ sơ sinh, một vài dấu hiệu khác cũng cần đặc biệt chú ý là tình trạng cáu kỉnh, quấy khóc, khóc không nước mắt tăng lên, trẻ bỏ ăn, bỏ bú và từ chối người khác chạm vào người hoặc bế.

2. Trẻ bị cúm hay cảm lạnh?

Cúm và cảm lạnh thông thường rất dễ bị nhầm lẫn do các triệu chứng tương đồng. Cả hai đều là bệnh về đường hô hấp nhưng nguyên nhân là do các chủng virus khác nhau gây ra. Trong khi các triệu chứng cảm lạnh thông thường xuất hiện dần dần thì dấu hiệu cúm lại xuất hiện đột ngột và tăng lên nhanh chóng.

Hơn nữa, trẻ bị cúm cũng gặp các triệu chứng mà cảm lạnh thường không có gồm: Ớn lạnh, chóng mặt và đau nhức cơ thể.

3. Yếu tố làm tăng nguy cơ bị cúm nặng ở trẻ

Như đã nói ở trên, trẻ em nhất là trẻ dưới 2 tuổi có nguy cơ gặp phải triệu chứng và biến chứng cúm nghiêm trọng hơn, đặc biệt là nếu trẻ có kèm theo các tình trạng như:

- Bệnh tim hoặc bệnh phổi mãn tính hoặc bệnh do bẩm sinh.

- Bị tiểu đường hoặc các rối loạn nội tiết khác.

- Bị bệnh thận hoặc bệnh gan tiềm ẩn.

- Có hệ miễn dịch suy yếu do hội chứng HIV/AIDS hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch trong thời gian dài.

- Có một rối loạn máu như bệnh hồng cầu hình liềm.

Nhìn chung, cúm là một nhiễm trùng hô hấp không hiếm gặp ở trẻ và hầu hết trẻ nhiễm cúm nếu được chăm sóc đúng cách sẽ nhanh chóng hồi phục nhưng cũng có những trường hợp trẻ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng do cúm. Quan trọng là người chăm sóc cần chú ý các dấu hiệu cúm bất thường ở trẻ để đưa trẻ tới cơ sở y tế sớm.

Nguồn dịch tham khảo:

1. Emergency Flu Signs in Children

2. What Are the Symptoms of Flu in Kids and How’s It Treated?