4 lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp

Tham vấn chuyên môn: - Khoa Nội Tổng hợp
4 lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là căn bệnh mãn tính, có thể kéo dài suốt đời. Do đó nó ảnh hưởng không nhỏ đến thể chất và cảm xúc của bệnh nhân. Người nhà cần chú ý khi chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp, giúp họ trong sinh hoạt đời thường, cũng như giúp họ cân bằng cảm xúc.

1. Sẵn sàng đối mặt với những khó khăn khi chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp

- Khó khăn nhất khi chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp chính là vấn đề thời gian. Bệnh nhân viêm khớp dạng thấp cần được chăm sóc trong thời gian dài, bởi đây là 1 tình trạng mãn tính, có thể kéo dài suốt đời. Bệnh nhân hiếm khi được điều trị khỏi hoàn toàn, mục tiêu can thiệp y tế chỉ là thuyên giảm triệu chứng và ngăn ngừa tổn thương khớp.

- Khó khăn thứ 2 khi chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp đó là khó xác định tình trạng của bệnh. Đôi khi, bạn nghĩ rằng bệnh nhân thuyên giảm triệu chứng đồng nghĩa với tình trạng bệnh đã tiến triển tốt hơn. Nhưng các bác sĩ lại đánh giá sự thuyên giảm theo các chỉ số y tế dựa và các xét nghiệm hình ảnh như chụp X-quang. 

Hiểu được việc thuyên giảm theo định nghĩa y tế khác với nhận thức cá nhân sẽ giúp bạn chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp theo đúng kế hoạch ban đầu, không lơ là chủ quan, ngay cả khi bạn cảm thấy triệu chứng đã cải thiện.

Cũng chính vì lí do này mà người nhà khi chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp cần nhớ đưa bệnh nhân đi tái khám định kỳ để được bác sĩ đánh giá chính xác tình trạng tiến triển của bệnh.

2. Thay đổi lối sống

Thay đổi lối sống là cách đơn giản và hiệu quả nhất giúp bệnh nhân giảm các triệu chứng bệnh viêm khớp dạng thấp và cải thiện chức năng:

- Duy trì hoạt động, luyện tập chuyển động để rèn luyện sức mạnh và độ dẻo dai của xương khớp. Người nhà khi chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp không nên để bệnh nhân nghỉ ngơi quá nhiều, chỉ giúp họ những công việc nặng nhọc và phức tạp trong chuyển động.

- Người thân có thể cùng tập thể dục để bệnh nhân có động lực hơn và tập luyện đều đặn hơn.

- Ăn uống khoa học, tăng cường các thực phẩm thanh đạm, hạn chế các thực phẩm gây viêm.

- Duy trì cân nặng đúng chuẩn để giảm gánh nặng cho xương khớp.

3. Áp dụng các liệu pháp bổ sung nếu cần thiết

Khi bệnh nhân quá đau, hoặc các triệu chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống thì người nhà có thể xem xét áp dụng các liệu pháp bổ sung để chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp hiệu quả hơn:

- Chườm nóng hoặc tắm nước ấm để làm dịu cơn đau cơ và khớp.

- Massage nhẹ nhàng giúp lưu thông máu, giảm viêm, giảm đau.

- Sử dụng nẹp hỗ trợ các khớp chuyên dụng cho phép các khớp được nghỉ ngơi.

- Thuốc mỡ, kem giảm đau không kê đơn có thể là biện pháp giúp giảm đau tạm thời.

Tốt nhất người chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp nên xin ý kiến bác sĩ về những liệu pháp bổ sung trước khi áp dụng. Với các biện pháp như châm cứu, bấm huyệt, tiêm hoặc uống thuốc,... cần được sự chỉ định và theo dõi của bác sĩ.

4. Không quên chăm sóc tinh thần cho bệnh nhân viêm khớp dạng thấp

Trầm cảm và lo lắng là 2 vấn đề tâm thần phổ biến nhất mà những người sống chung với viêm khớp dạng thấp gặp phải. Một nghiên cứu năm 2017 được thực hiện ở Anh cho thấy có khoảng 20% bệnh nhân viêm khớp dạng thấp lo lắng quá mức, 39% bệnh nhân bị trầm cảm. Chính vì vậy, việc chăm sóc tinh thần cho bệnh nhân viêm khớp dạng thấp là vô cùng quan trọng:

- Thường xuyên trò chuyện, chia sẻ cảm xúc với bệnh nhân. Hạn chế để bệnh nhân một mình, họ sẽ dễ suy nghĩ tiêu cực.

- Phân tích, đánh giá tình trạng bệnh cho bệnh nhân hiểu và lạc quan hơn.

- Nếu không có nhiều thời gian chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp, người nhà có thể giúp họ tham gia nhiều câu lạc bộ cộng đồng thư giãn như yoga, thiền,... để bệnh nhân giải tỏa cảm xúc.

- Chuẩn bị sách, chương trình tivi để bệnh nhân giải trí trong thời gian rảnh.

Nguồn dịch: https://www.healthline.com/health/rheumatoid-arthritis/remission-facts#1


Tác giả: Mai Nhung