Bệnh sốt xuất huyết trong đông y được liệt vào nhóm ôn dịch, ôn bệnh và có nhiều bài thuốc hỗ trợ điều trị giảm triệu chứng khác nhau. Nhìn chung, các vị thuốc đông y sử dụng để điều trị sốt xuất huyết người lớn đều có tính hàn, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, kháng khuẩn.
Khuyến cáo người bệnh chỉ nên áp dụng các bài thuốc đông y để hỗ trợ điều trị sốt xuất huyết hoặc trong điều kiện bất khả kháng không thể tiếp cận với các biện pháp của y học hiện đại (thăm khám bệnh tại cơ sở y tế, dùng thuốc hạ sốt paracetamol…).
Ở giai đoạn 1 - giai đoạn đầu tiên của bệnh sốt xuất huyết, bệnh nhân thường có triệu chứng sốt cao liên tục, cơ thể mệt mỏi, đau nhức, mất nước nhiều. Mặc dù cơn sốt của người bệnh thường kéo dài và lên tới 39 - 40 độ C nhưng đây lại là giai đoạn nhẹ nhất và nếu được chữa trị đúng cách thì sẽ nhanh chóng khỏi bệnh. Theo đông y, cách chữa bệnh sốt xuất huyết giai đoạn này cần tập trung vào việc thanh nhiệt tả hỏa, giải độc, chỉ huyết, lương huyết.
Một sốt bài thuốc đông y điều trị sốt xuất huyết giai đoạn 1 có thể áp dụng:
- Dùng 20g lá tre tươi, 20g hạ khô thảo, 16g rễ cỏ tranh, 16g cỏ mực, 16g trắc bá diệp sắc lấy nước uống thành nhiều lần trong ngày.
- Dùng 60g kim ngân hoa, 12g liên kiều, 12g hoàng cầm, 20g rễ cỏ tranh, 16g cỏ nhọ nồi, 16g hoa hòe khô, 8g chi tử sắc lấy nước uống thành nhiều bữa trong ngày.
Các chấm đỏ nhỏ, mọc dày như phát ban ở chân, tay bệnh nhân là biểu hiện điển hình của bệnh sốt xuất huyết thể xuất huyết nhẹ. Lúc này, người bệnh rất mệt mỏi, đau nhức toàn thân, cơ thể có biểu hiện mất nước, mặt và lưỡi đỏ, huyết áp thấp hơn bình thường.
- Bài thuốc đông y áp dụng trong trường hợp huyết áp bệnh nhân giảm nhẹ: 20g bạch truật, 20g đẳng sâm, 12g mạch môn, 12g địa căn sắc lấy nước uống. Nên sắc đặc, uống thành 2 lần/ngày.
- Bài thuốc đông y áp dụng trong trường hợp huyết áp bệnh nhân giảm nhiều: cỏ nhọ nồi tươi 16g, hạ khô thảo 10g, cối xay sao vàng 8g, rễ cỏ tranh 16g, sài đất 16g, hoa hòe sao vàng 10g, kim ngân hoa 10g, 3 lát gừng tươi sắc lấy nước uống.
Ở giai đoạn này, các triệu chứng sốt xuất huyết đã được điều trị khỏi nhưng sức khỏe người bệnh chưa thể phục hồi như bình thường. Người bệnh vẫn còn mệt mỏi, đau mỏi cơ, ăn uống không ngon miệng, đông y gọi là tỳ khí hư. Với giai đoạn này, cách trị bệnh sốt xuất huyết cần tập trung vào bồi bổ sức khỏe, khôi phục khí lực và để người bệnh nghỉ ngơi.
Bài thuốc đông y điều trị sốt xuất huyết có thể áp dụng lúc này là dùng 12g đẳng sâm, 6g trần bì, 12g bạch biển đậu, 10g ý dĩ, 8g nhục đậu khấu, 12g liên nhục, 12g hoài sơn, 8g mạch nha, 8g kê nội kim sắc làm 3 chén thuốc uống 3 bữa/ngày.
Các bài thuốc đông y hỗ trợ điều trị sốt xuất huyết kể trên chỉ mang tính chất tham khảo, người bệnh cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng. Không nên áp dụng cách chữa sốt xuất huyết bằng đông y cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vốn có sức khỏe yếu.